Thủy điện phải sử dụng một phần dung tích chết để cấp nước cho hạ du

Thứ sáu, 14/09/2018 13:41

Cục Quản lý Tài nguyên nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có công văn gửi các Cty quản lý, vận hành các hồ chứa: A Vương, Đăk Mi 4, Sông Bung 4, Sông Tranh 2 và Cty CP cấp nước Đà Nẵng về việc điều tiết, cấp nước cho hạ du sông Vu Gia. Động thái này xuất phát từ việc UBND TP Đà Nẵng có đề nghị bằng văn bản trước tình trạng thiếu nước và nhiễm mặn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và sản xuất do các thủy điện xả nước với lưu lượng quá nhỏ kể trong những ngày qua.

Nguồn nước thô tại cửa thu Nhà máy nước Cầu Đỏ bị nhiễm mặn, không có nước thô để vận hành dẫn đến nguồn nước sạch cấp cho thành phố Đà Nẵng thiếu hụt.

Công văn số 037/TNN-NM do Cục trưởng Cục Quản lý Tài nguyên nước Hoàng Văn Bẩy ký cho biết: Từ đầu mùa lũ đến nay, mực nước tại Trạm thủy văn Ái Nghĩa đang ở mức thấp và tại khu vực lấy nước của Nhà máy nước cầu Đỏ trên sông Vu Gia (sông cầu Đỏ) đã xảy ra hiện tượng xâm nhập mặn, làm ảnh hưởng đến việc cấp nước cho thành phố Đà Nẵng. Hiện nay, mực nước một số hồ chứa như A Vương và Sông Tranh 2 đã xấp xỉ mực nước chết; các hồ chứa Đăk Mi 4 và Sông Bung 4 trên mực nước chết từ 3,8m-4,6m. Để giảm thiểu tình trạng xâm nhập mặn, góp phần bảo đảm nguồn nước cấp cho thành phố Đà Nẵng trong điều kiện chưa có mưa, lũ trên lưu vực, Cục Quản lý tài nguyên nước đề nghị các hồ chứa A Vương và sông Tranh 2 vận hành điều tiết với lưu lượng xả tương đương với lưu lượng đến hồ. Công văn cũng yêu cầu hồ chứa thủy điện Sông Bung 4 vận hành điều tiết với lưu lượng xả lớn hơn lưu lượng đến hồ; hồ chứa Đăk Mi 4 xả nước qua đập về hạ du sông Vu Gia với lưu lượng 12,5m3/s. Trường hợp cần thiết thì các Cty phải sử dụng một phần dung tích chết của hồ chứa để điều tiết cấp nước cho hạ du. Ngoài ra, công văn đề nghị Cty CP Cấp nước Đà Nẵng phải chủ động phối hợp với các Cty quản lý, vận hành các hồ chứa nêu trên để khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả nguồn nước điều tiết từ các hồ chứa. Đồng thời, phải chủ động bơm nước từ đập dâng An Trạch khi nguồn nước trên sông cầu Đỏ bị nhiễm mặn, không thể khai thác được, để bảo đảm cấp nước an toàn cho thành phố Đà Nẵng. Trong quá trình vận hành nếu có vấn đề phát sinh, đề nghị phản ánh về Cục Quản lý tài nguyên nước để kịp thời hướng dẫn, xử lý.

* Điều 11 của Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn ban hành kèm theo Quyết định 1537/QĐ-TTg ngày 7-9-2015 quy định: “Khi không tham gia vận hành giảm lũ cho hạ du, hồ Đăk Mi 4 phải xả nước liên tục về hạ lưu sông Vu Gia không nhỏ hơn 3m3/s, trường hợp có yêu cầu xả lớn hơn của UBND thành phố Đà Nẵng thì hồ Đăk Mi 4 phải xả nước về hạ lưu sông Vu Gia theo yêu cầu nhưng không vượt quá 12,5m3/s”.

Như Báo Công an TP Đà Nẵng đã phản ánh, từ ngày 31-8 đến nay, nguồn nước thô tại cửa thu Nhà máy nước Cầu Đỏ - nơi đang cung cấp hơn 80% lượng nước ngọt cho thành phố Đà Nẵng (170.000m3/ngày) bị nhiễm mặn. Độ mặn thường xuyên dao động ở mức 260 đến 2.000 mg/l (tiêu chuẩn nước sinh hoạt Bộ Y tế quy định dưới 250mg/l). Nguyên nhân xuất phát từ việc mực nước trên các hồ chứa thủy điện A Vương, Đăk Mi 4, Sông Bung 4, Sông Tranh 2 cung cấp nguồn nước chính cho thành phố Đà Nẵng xuống dưới hoặc xấp xỉ mực nước chết, lượng nước xả về vùng hạ du với lưu lượng rất ít dẫn đến nguồn nước thô tại cửa thu Nhà máy nước Cầu Đỏ bị nhiễm mặn. Trước tình trạng đó, Sở NN&PTNT Đà Nẵng đã đề nghị chính quyền thành phố có ý kiến bằng văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Quảng Nam và các thủy điện nói trên có phương án “giải cứu”. Phó Giám đốc Sở NN&PTNT thành phố Đà Nẵng Hoàng Thanh Hòa cho biết, việc vận hành của các thủy điện trong thời gian qua đang thực hiện đúng quy trình vận hành liên hồ chứa, tuy nhiên điều này lại gây khó khăn cho vùng hạ du, vì bản thân quy trình này không phù hợp với tình hình thực tế.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Hương - Tổng giám đốc Cty CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) cho biết, trong những ngày qua lượng nước sạch cấp vào mạng lưới có thời điểm giảm từ 50.000m3 đến 70.000m3/ngày nên nước cấp cho hàng nghìn hộ dân ở khu vực cuối nguồn thuộc quận Liên Chiều, Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn rất yếu. “Các thủy điện họ làm đúng quy định, nhưng như thế thì nhà máy không có nước thô để vận hành và nhân dân Đà Nẵng sẽ thiếu nước sạch nghiêm trọng. Chúng tôi rất mong sự chia sẻ từ các thủy điện ở Quảng Nam để nhà máy có thể cung ứng nước cho người dân”, ông Hương cho hay.

CÔNG KHANH

* Sở NN&PTNT TP Đà Nẵng cũng đã đề xuất Cty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Nam tháo dỡ một phần đập tạm ngăn mặn trên sông Vĩnh Điện để tăng cường đẩy mặn cho TP Đà Nẵng do hiện nay đã dừng hoạt động cấp nước cho sản xuất nông nghiệp.