Bản Boong, xã Lạng Khê, huyện Con Cuông có 101 hộ, có 445 nhân khẩu, 100% người dân tộc Thái. Bản Boong có diện tích tự nhiên 593 ha, trong đó đất sản xuất nông nghiệp chỉ có 62 ha (37 ha lúa nước, 16 ha mía và 9 ha sắn), còn lại là rừng và đất rừng.

Khi nói về truyền thống của bản, ông Vi Văn Hoài (75 tuổi) cho biết: Nền nếp của bản Boong "nổi" nhất là từ trước đến nay trong bản không có người nghiện ma túy. Ngay cả thuốc lá, thuốc lào cũng ít người dùng. Đây có thể xem là điều khá đặc biệt đối với một bản làng vùng cao nằm sát Quốc lộ 7A, nơi mới hơn 10 năm trước, vì việc khai thác gỗ và song mây, có tiền nên một số bản trong xã trở thành "thủ phủ" của ma túy.

Đặc biệt, Hương ước bản Boong quy định giờ "giới nghiêm": Mùa hè (từ ngày 1-4 - 30-9) là 22 giờ 30 và mùa đông (từ ngày 1-10 - 31-3) là 22 giờ. Sau giờ đó, nếu ai làm ồn, gây mất trật tự sẽ bị tổ an ninh đến tận nhà nhắc nhở; nếu ai đi xe máy về muộn thì đến đầu bản phải xuống xe dắt bộ, cố ý vi phạm sẽ bị phạt 50.000 đồng/lần. Còn với hành vi uống rượu say làm mất ANTT, nếu vi phạm lần thứ nhất cảnh cáo trước toàn bản, lần thứ hai phạt 100.000 đồng…

Trưởng bản Lô Văn Hùng cho chúng tôi biết: Hơn 30 năm nay, bản Boong duy trì tiếng kẻng "giới nghiêm". Sau tiếng kẻng, mọi nhà tắt đèn đi ngủ, ai có việc đi ra ngoài phải đi 2 người trở lên và phải có đèn đuốc, nếu không sẽ bị "phạt". Nhờ duy trì tiếng kẻng "giới nghiêm" mà bản luôn đảm bảo ANTT, không xảy ra tệ nạn trộm cắp; đêm đến, bà con yên giấc ngủ say, đảm bảo sức khỏe để lao động, sản xuất. Trưởng bản làm không nghiêm sẽ bị xử "phạt" thay người vi phạm.

Ngoài ra, bản Boong cũng đưa ra "chế tài xử lý vi phạm và thu lệ phí trong bản". Theo đó, có nhiều nội dung  quy định xử lý các vi phạm về ANTT do người dân trong bản gây ra hoặc xử lý các gia đình để trâu, bò phá hoại hoa màu, cây cối... Tất cả các khoản tiền phạt sẽ được xung vào quỹ khuyến học và phục vụ cộng đồng.

CANA