Tội phạm sử dụng không gian mạng để chống phá Đảng, Nhà nước, gây bất ổn tình hình ANCT, TTATXH và tội phạm sử dụng công nghệ cao (CNC) ngày càng diễn biến phức tạp, đó là khẳng định được đưa ra tại buổi làm việc của Đoàn khảo sát của Bộ Công an do Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng CNC với lãnh đạo CATP Đà Nẵng vào ngày hôm qua (6-5). Đồng chủ trì buổi làm việc có Thiếu tướng Vũ Xuân Viên - Giám đốc CATP.

Thiếu tướng Lê Minh Mạnh phát biểu tại buổi làm việc.

Khó xử lý

Tại buổi làm việc, Đại tá Trần Đình Liên, Phó Giám đốc CATP cho biết, thời gian qua, ngoài hoạt động sử dụng không gian mạng tuyên truyền xuyên tạc tình hình chính trị, phá hoại tư tưởng, phá hoại nội bộ, chống Đảng, Nhà nước, kích động biểu tình; hoạt động sử dụng không gian mạng tuyển lựa cơ sở nội địa, chỉ đạo hoạt động chống phá của các tổ chức phản động lưu vong có chiều hướng gia tăng..., thì tình hình lợi dụng không gian mạng để tổ chức đánh bạc, lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng cũng không kém phần phức tạp. Theo Đại tá Trần Đình Liên, qua công tác nắm tình hình, CATP đã phát hiện một số đối tượng tổ chức đánh bạc và đánh bạc qua mạng Internet, đặc biệt là cá độ bóng đá. Từ đầu năm 2018 đến nay, CATP đã đấu tranh, triệt phá 3 vụ đánh bạc dưới hình thức cá độ bóng đá qua mạng, bước đầu bắt, khởi tố 7 bị can. Hiện Phòng CSHS đang phối hợp với cơ quan CSĐT CA các quận, huyện tập trung điều tra mở rộng để xử lý theo đúng quy định.

Cũng theo Đại tá Trần Đình Liên, từ đầu năm 2018 đến nay, tình hình tội phạm sử dụng CNC ngày càng diễn biến phức tạp, các đối tượng câu kết thành lập các đường dây, ổ nhóm sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng Internet hoặc thiết bị số để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên khắp các tỉnh, thành phố với số tiền thiệt hại lên đến hàng chục tỷ đồng, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình ANTT.

Riêng tại Đà Nẵng, qua thực tế cho thấy nổi lên phương thức là các đối tượng lập các website thương mại điện tử giả mạo, đăng lên đó những thông tin trúng thưởng, khuyến mãi không có thật để người khác tin là sự thật mà nạp thẻ cào điện thoại hoặc chuyển tiền nhận thưởng, từ đó đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo. Đến nay, CATP đã xác định được 2 vụ, với tổng giá trị thiệt hại gần 2 tỷ đồng. Ngoài phương thức nêu trên, các đối tượng còn truy cập vào các website thương mại điện tử như sho...vn, mua...net, rao...vn,... đăng thông tin rao bán xe máy thanh lý giá rẻ chỉ bằng 1/3 so với giá thực tế. Khi người mua liên hệ thì các đối tượng yêu cầu họ chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng mà các đối tượng đã "mua" được để chiếm đoạt số tiền này, tất nhiên xe thì không thể có để giao. Qua đấu tranh, CATP đã phát hiện 1 vụ lừa đảo, số tiền chiếm đoạt trên 3 tỷ đồng liên quan đến gần 300 bị hại trên toàn quốc.

Bên cạnh những thủ đoạn nêu trên, thì các đối tượng còn sử dụng phần mềm gọi điện V... (công nghệ truyền giọng nói qua mạng máy tính) hiển thị số điện thoại gần giống với số của cơ quan thực thi pháp luật để đưa ra thông tin sai sự thật (thông báo chủ thuê bao có liên quan đến các đối tượng phạm tội đang bị điều tra) để đe dọa làm cho chủ thuê bao thực hiện theo các yêu cầu của chúng... Hành vi kết bạn làm quen trên các diễn đàn, mạng xã hội, nhắn tin trò chuyện tình cảm rồi hứa hẹn tặng quà giá trị lớn hoặc nhờ giữ hộ số tiền lớn... Với thủ đoạn này, các đối tượng dựng lên một số kịch bản để đưa nạn nhân vào bẫy, chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng theo yêu cầu để thanh toán các loại phí, thuế, sau đó bọn chúng nhanh chóng rút hết tiền và mất hút...

Cần phải có lực lượng chuyên sâu hơn

Trước tình hình tội phạm sử dụng không gian mạng và tội phạm sử dụng CNC ngày càng phức tạp, trong khi lực lượng phòng ngừa, đấu tranh hiện đang phân tán ở các đơn vị nghiệp vụ khác nhau, Đại tá Trần Đình Liên cho rằng, Bộ cần có văn bản cụ thể hướng dẫn thống nhất việc phân cấp thực hiện công tác nghiệp vụ cơ bản của lực lượng an ninh mạng và phòng chống tội phạm (PCTP) sử dụng CNC; đồng thời sớm hoàn thiện, ban hành hệ thống văn bản hướng dẫn việc thực hiện Luật An ninh mạng, công tác đảm bảo an ninh mạng và PCTP sử dụng CNC; nhất là hướng dẫn thống nhất, cụ thể việc xác định thẩm quyền điều tra, xác minh giai đoạn hoàn thành tội phạm đối với các loại tội phạm sử dụng CNC (nhất là các vụ án có yếu tố nước ngoài). Đặc biệt, CATP đề nghị Bộ Công an cho thành lập Phòng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC để tập trung đầu mối, lực lượng chuyên trách nhằm đáp ứng yêu cầu công tác và phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương.

Đồng quan điểm nêu trên, Thiếu tướng Vũ Xuân Viên cho rằng, thời gian qua, lực lượng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC CATP đã rất nỗ lực trong đấu tranh, phòng ngừa, ngăn chặn; tuy nhiên các đối tượng phản động chống đối và bọn tội phạm sử dụng CNC có trình độ, am hiểu nhất định về công nghệ thông tin, viễn thông, phương thức thủ đoạn phạm tội ngày càng đổi mới, tinh vi nên gặp không ít khó khăn. Hiện nay phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật đầu tư cho lực lượng này chưa có, sự hiểu biết, năng lực CBCS chưa đáp ứng kịp nhu cầu thực tế, vì vậy, Thiếu tướng Vũ Xuân Viên đề nghị qua chuyến khảo sát lần này, Đoàn khảo sát sẽ nắm được nhu cầu bức thiết phải có lực lượng chuyên trách về An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC của CATP để qua đó nghiên cứu xây dựng quy chế hoạt động, phân định rõ chức năng, nhiệm vụ của lực lượng này và tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Bộ cho phép CATP thành lập Phòng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC. Về phía CATP, Thiếu tướng Vũ Xuân Viên cho biết hiện đã chuẩn bị các tiền đề cần thiết để khi có chủ trương của Bộ thì sẽ ngay lập tức bắt tay vào thực hiện.

Thiếu tướng Lê Minh Mạnh đánh giá, hoạt động sử dụng không gian mạng và tội phạm sử dụng CNC rất phức tạp, trong khi đó, lực lượng được giao nhiệm vụ đấu tranh, phòng ngừa của CATP hiện phân tán ở nhiều đơn vị nên hiệu quả công tác chưa cao. Việc CATP đề nghị thành lập Phòng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC là chính đáng, bức thiết. Vì vậy, sau khi khảo sát tại CA các đơn vị, địa phương, Cục An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC sẽ xây dựng quy chế hoạt động, cơ cấu tổ chức; đồng thời tham mưu lãnh đạo Bộ xem xét, cho chủ trương. Cho rằng, CATP có lợi thế là đã có 1 đội chuyên trách về An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC, được đầu tư cơ sở vật chất, lãnh đạo thành phố quan tâm, hỗ trợ. Vì vậy, đây sẽ là tiền đề quan trọng để có một lực lượng chuyên trách, chuyên sâu nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trên lĩnh vực này.

D.HÙNG