Trận chiến oai hùng của những dũng sĩ Phường Sắn

Thứ ba, 31/03/2015 10:08

(Cadn.com.vn) - Trong trận đánh không cân sức tại đồi Phường Sắn (xã Hải Phú, H. Hải Lăng, Quảng Trị), quyết không để địch bắt sống, 6 chiến sĩ Tiểu đội 7, Trung đội 3, Đại đội 2, Đoàn 800 Lực lượng vũ trang Quảng Trị và 2 du kích xã Hải Phú (Hải Lăng, Quảng Trị, gọi chung là Tiểu đội Phường Sắn) đã mở đường máu, rút chốt những quả lựu đạn cuối cùng tung về hướng kẻ thù. 7 chiến sĩ hy sinh, 1 người còn lại bị thương nặng, trườn qua được bờ đê rơi xuống ao bèo ẩn nấp. 3 năm sau, người anh hùng này cũng đã hy sinh trong một trận đánh không xa nơi đồng đội anh đã ngã xuống năm nào.

Ngày 19-3-1975, H.Hải Lăng, địa bàn cuối cùng của Quảng Trị hoàn toàn giải phóng. Trong niềm hạnh phúc bất tận ấy, người dân Hải Phú tổ chức ngay một cuộc vận động xây dựng bia Tưởng niệm Dũng sĩ Phường Sắn. Cùng với sới sự hỗ trợ của HTX Phú Hưng (xã Hải Phú), 15 tấn thóc được đóng góp làm công trình ý nghĩa ở vị trí gần chân đồi xóm nhỏ. 40 năm qua, nơi đây đã nhiều đồng bào khắp nơi đến tri ân, tưởng nhớ. Theo chân anh Văn Ngọc Phú, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Hải Phú, chúng tôi đến thăm địa danh này.

Trên con đường thênh thang nối QL1A vào Nhà thờ La Vang, đi chừng 1km, nhìn sang trái với cánh đồng xanh lúa cò trắng dập dờn bay là xóm Phường Sắn. Con đường băng qua cánh đồng nay đã được bê-tông thẳng tắp vào tận xóm, đến với những ngôi nhà khang trang chính là đường Dũng Sĩ Phường Sắn. Trước mắt chúng tôi là bia tưởng niệm các dũng sĩ với khuôn viên được chăm sóc sạch đẹp. Ngay tại đây, chúng tôi gặp Anh hùng LLVTND Văn Thị Xuân, cũng là người con của Phường Sắn, là một trong những người dân nấu cơm tiếp tế cho Tiểu đội Phường Sắn trước trận đánh ác liệt. Bà đã 4 lần được tặng danh hiệu Dũng sĩ diệt Mỹ...

Cán bộ UBND xã Hải Phú chăm sóc phần mộ các dũng sĩ Phường Sắn tại NTLS xã.

Người phụ nữ kiên cường ấy đã bật khóc khi gợi nhớ đến những người con anh dũng đã ngã xuống nơi chân đồi này. Thời điểm đó, bà con xóm Phường Sắn cắt cử người nấu cơm, vắt lại rồi mang đến cho bộ đội và cán bộ huyện về tổ chức cuộc mít-tinh ngay trong lòng địch để vạch tội ác của kẻ thù và kêu gọi nhân dân đứng lên giải phóng quê hương. Trước đó, ngày 4-7-1964, bản mật lệnh phát động quần chúng phá thế kìm kẹp của địch, giành lại nông thôn, đồng bằng của Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị được truyền đạt đến Huyện ủy Hải Lăng.

Đây là địa bàn được tỉnh chọn làm đơn vị chỉ đạo trọng điểm, tập trung tại xóm Phường Sắn. Vị trí này là điểm trọng yếu bởi là địa bàn giáp ranh, được chọn làm bàn đạp để quân ta tiến về xây dựng phong trào, cài cắm cơ sở ở các xã vùng đồng bằng. Đêm 5-7- 1964, tại Phường Sắn, 6 chiến sĩ Tiểu đội 7 là Nguyễn Đức Bân, Nguyễn Thanh Bường, Nguyễn Quốc Được (quê Quảng Trị), Lê Nhà, Nông Văn Hạ (quê Lạng Sơn), Đồng Văn Thành (quê Quảng Bình) và 2 du kích xã hải Phú là Phạm Cao, Nguyễn Dễ được lãnh đạo huyện hướng dẫn phát động nhân dân tổ chức cuộc mít-tinh rầm rộ, phá thế kìm kẹp, thành lập chính quyền tự quản.

Đến rạng sáng, đã bắt một số tên tề ngụy trong thôn và phá ấp chiến lược, ta đã làm chủ hoàn toàn địa bàn, ấp chiến lược Phường Sắn. Sáng 6-7-1964, Mỹ-ngụy điên cuồng trước tin quân và dân ta nổi dậy giành chính quyền làm chủ thắng lợi, chúng huy động 1 tiểu đoàn lính bộ binh từ căn cứ La Vang xuống, 1 đại đội bảo an từ TX Quảng Trị kéo lên, 1 trung đội nghĩa quân dân vệ chia làm ba mũi hình thành thế gọng kìm tấn công vào Phường Sắn. Đến 8 giờ, tiếng súng, đạn đã dội rền. 8 chiến sĩ đào các hầm hào công sự vững chắc với thế chủ động chia làm 3 tổ chặn các hướng tiến của địch. Toán đầu tiên gồm 11 tên lính đi đầu đã bị diệt gọn, nhiều tên khác bị thương, thu được 6 súng carbin M2 và đạn dược. Sau nhiều giờ, địch vẫn không thể chiếm trận địa.

Thấy thương vong quá lớn, địch điều thêm xe thiết giáp M113, bổ sung quân tổ chức tấn công tập hậu nhưng các cuộc tấn công đều bị các chiến sĩ bẻ gãy. Cuộc chiến càng gay go ác liệt, địch quay cuồng, dốc lực lượng phản công nhằm chiếm trận địa trước khi trời tối. Sau một ngày chiến đấu, các chiến sĩ Tiểu đội Phường Sắn hết đạn, lại không có súng chống tăng nên mưu trí dùng dây buộc 3 quả mìn lại làm một để chặn xe tăng địch. Nhưng thế tấn công của địch vẫn không giảm. Quyết không để cho kẻ thù bắt sống, các chiến sĩ quyết mở đường máu. Trong tình thế bị bao vây tứ phía, họ lui về bên khe hội ý và thề quyết chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Phát hiện địch tới gần, 8 chiến sĩ cùng tiến lên, hô vang "Bác Hồ muôn năm" rồi tung những quả lựu đạn cuối cùng về phía địch... 7 chiến sĩ hy sinh, còn anh Phạm Cao bị thương nặng nhưng sau đó cũng hy sinh trong một trận đánh khác tại đây. Sau trận đánh này, khí thế của nhân dân, cán bộ chiến sĩ ta tăng cao, phong trào đồng khởi dấy lên mạnh mẽ...

Nữ anh hùng Văn Thị Xuân hồi nhớ một thời chiến tranh ác liệt tại Phường Sắn.

Năm 2010, Chủ tịch nước đã phong tặng danh hiệu AHLLVTND cho các dũng sĩ. 40 năm đất nước giải phóng, Hải Phú từ vùng bị bom đạn cày nát nay xanh ruộng lúa, đồi cam trĩu trái, quê hương thanh bình. Đó cũng là lời tri ân đến những người con đã ngã xuống cho hòa bình hôm nay.

Bảo Hà