Sắc đẹp của những cô gái Huế khiến nhiều chàng trai si tình. Chính nét "hiền ngoan", với tiếng "dạ thưa", bước chân "đi gót nhẹ", "hơi thở mềm" và "mái tóc thề", "áo trắng chắp hai tà" của người con gái xứ Huế như trong bài hát "Rất Huế" của nhạc sĩ Võ Tá Hân chính là nguyên nhân say đắm lòng các chàng trai. Nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn- người đam mê cái đẹp- cũng không ngoại lệ.

Trịnh Công Sơn và Ngô Vũ Dao Ánh thời trẻ.

 Bởi vậy, trong cuộc đời của mình, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã bộc lộ những nội tâm sâu sắc về tình yêu đôi lứa với những cô gái Huế. Trong đó, nổi bật là mối tình giữa ông với hai chị em Ngô Vũ Bích Diễm và Ngô Vũ Dao Ánh.

Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn ở Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk) tuy nhiên, nguyên quán của ông ở làng Minh Hương, nay thuộc P. Hương Vinh, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên- Huế. Vào năm 1943, khi mới vừa tròn 4 tuổi, ông đã cùng gia đình trở về Huế sinh sống.

Khoảng năm 1962, gia đình Trịnh Công Sơn gặp khó khăn kinh tế, gian phố lớn ở đường Phan Bội Châu phải sang cho người khác và qua thuê một căn hộ ở tầng một dãy lầu mới xây ở đầu cầu Phủ Cam thuộc TP Huế. Hằng ngày nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đứng trên lầu ngắm các cô nữ sinh đi qua cầu Phủ Cam, đi dọc theo đường Nguyễn Trường Tộ đến trường Đồng Khánh.

Trong đám nữ sinh ấy có cô Ngô Thị Bích Diễm. Từ năm 1962 đến năm 1964, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn yêu say đắm người con gái Huế này. Cuộc tình này khiến ông viết nên ca khúc "Diễm xưa". Nghe qua bài hát, hình ảnh một chàng trai đang mong chờ người tình đến da diết đã hiện hữu rõ ràng: "Chiều nay còn mưa sao em không lại/ Nhỡ mai trong cơn đau vùi/ Làm sao có nhau, hằn lên nỗi đau/ Bước chân em xin về mau", "Mưa vẫn hay mưa cho đời biển động/ Làm sao em biết bia đá không đau/ Xin hãy cho mưa qua miền đất rộng/ Ngày sau sỏi đá cũng cần có nhau".

Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sau này đã nhớ lại về mối tình này: "Từ ban công nhà tôi nhìn xuống, cái bóng dáng ấy đi đi về về mỗi ngày bốn bận… Người con gái ấy đã đi qua một cây cầu bắc qua một dòng sông, qua những hàng long não, qua những mùa mưa nắng khắc nghiệt, để cuối cùng đến một nơi hò hẹn. Hò hẹn nhưng không hứa hẹn một điều gì… Người con gái đi qua những hàng cây long não bây giờ đã ở một nơi xa, đã có một đời sống khác. Tất cả chỉ còn là kỷ niệm".

Nhà nghiên cứu Huế Nguyễn Đắc Xuân, một người bạn thân của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, cho hay: "Anh yêu Diễm mê mệt. Những ngày không thấy Diễm đi qua anh đau khổ vô cùng… Diễm biết Trịnh Công Sơn yêu mình và trái tim cô nhiều khi cũng rung động. Nhưng lúc ấy Diễm không thể vượt qua được sự nghiêm khắc của gia đình".

Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn gặp lại Ngô Vũ Dao Ánh sau mấy chục năm xa cách.

Ngô Vũ Dao Ánh là em gái của Ngô Vũ Bích Diễm. Khoảng năm 1964, sau khi biết mối tình giữa chị mình với nhạc sĩ Trịnh Công Sơn không thành, cô viết thư an ủi và chia sẻ cùng ông. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết thư trả lời và mối duyên "tình chị duyên em" nảy sinh từ đó. Trong thời gian yêu nhau, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết cho Dao Ánh khoảng 300 bức thư. Trong đó có những lời lẽ da diết như: "Anh nhớ Ánh, nhớ Ánh, nhớ Ánh mà không nói được với ai. Như tiếng kêu của một loài kiến nhỏ… Rất mong thư Ánh mỗi ngày mỗi giờ mỗi tháng mỗi năm". Ông cũng đã viết rất nhiều ca khúc tặng người tình như "Mưa hồng", "Còn tuổi nào cho em", "Ru em từng ngón xuân nồng", "Tuổi đá buồn"…

 Mối tình này tuy tan vỡ nhưng nhạc sĩ Trịnh Công Sơn vẫn luôn nhớ về nó. Năm 1993, ông gặp lại Dao Ánh và đã viết ca khúc "Xin trả nợ người" với những ca từ thật da diết: "Hai mươi năm em trả lại rồi/ Trả nợ một đời xa vắng vòng tay/ Hai mươi năm vơi cạn lại đầy/ Trả nợ một thời môi vắng vòng môi/... Hai mươi năm vẫn là thuở nào/ Nợ lại lần này trong cõi đời nhau".

 Ngày 1-4-2001, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn qua đời. Họa sĩ Đinh Cường, một người bạn thân của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, nhớ lại: "Tháng cuối cùng trước khi Sơn mất, Dao Ánh về thăm, suốt tuần sáng nào cô cũng đến ngồi trên chiếc xe lăn của Sơn, chỉ còn biết nhìn Sơn, cho đến chiều tối mới về nhà".

Về cuộc đời và tình yêu đôi lứa của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, những người hâm mộ đang mong đợi bộ phim "Em và Trịnh" do Galaxy sản xuất và phát hành dự kiến sẽ ra mắt khán giả vào tháng 12-2021 để kỷ niệm 20 năm ngày mất của ông (2001-2021).

Nguyễn Văn Toàn