(Cadn.com.vn) - Trong những năm qua, việc tham gia của luật sư (LS) trong quá trình tố tụng đã góp phần quan trọng trong việc xác định sự thật khách quan của vụ án. Qua đó giúp HĐXX phán quyết những bản án nghiêm minh, công bằng và đúng pháp luật, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp cho tổ chức, công dân... Tham dự nhiều phiên tòa, chúng tôi nhận thấy rằng ngày nay, việc các LS tham gia vào các hoạt động tố tụng đã góp phần đáng kể để tòa án đưa ra một bản án công bằng, phù hợp với các quy định của luật pháp...

Trong phiên tòa, đại diện VKS giữ quyền công tố đưa ra quan điểm buộc tội dựa trên các chứng cứ của tài liệu điều tra, chứng cứ có trong vụ án. Còn hoạt động của LS là đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo, thay mặt bị cáo biện luận trước tòa, tham gia tranh luận với đại diện VKS, tránh sự oan sai và buộc tội không đúng với tội trạng người phạm tội gây ra. Nói tóm lại, vai trò của LS tại tòa là người gỡ tội. Ví dụ, LS có quyền yêu cầu thay đổi tội danh từ tội “Giết người” sang tội “Giết người do bị kích động mạnh” hoặc tội danh khác nếu như chứng cứ buộc tội của VKS chưa đủ cơ sở buộc tội và có cơ sở buộc tội đối với tội danh khác nhẹ hơn hoặc đề nghị áp dụng khung hình phạt đúng mức dựa trên các tình tiết có thật của vụ án và các tình tiết giảm nhẹ theo quy định của pháp luật...

LS tham gia bào chữa trong một phiên tòa tại TP Đà Nẵng.

Đơn cử, tại phiên tòa xét xử các đối tượng buôn bán ma túy gần đây của  TAND TP Đà Nẵng, LS bào chữa cho một trong số các bị cáo cho rằng có dấu hiệu bỏ lọt người phạm tội cùng một số chi tiết vụ án không phù hợp thực tế nên yêu cầu HĐXX xem xét. Sau khi hội ý, HĐXX đã chấp nhận yêu cầu của LS, hoãn phiên tòa đồng thời phiên tòa xét xử sau đó cũng đã được HĐXX quyết định trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung...

Nói về vai trò của LS trong phiên tòa, LS Trần Thiên Thanh (Đà Nẵng) cho biết: “LS là một người thực hiện có nghề nghiệp được Nhà nước công nhận nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị can, bị cáo. Sự tham gia của LS trong hoạt động tố tụng hình sự góp phần giúp các cơ quan tư pháp tiến hành tố tụng một cách khách quan, toàn diện và triệt để”. Cũng theo LS Thanh, khi tham gia tố tụng ngoài việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị can, bị cáo thì LS đóng vai trò quan trọng trong việc giúp đỡ cho bị can, bị cáo hiểu biết pháp luật. Nếu đối tượng thật sự phạm lỗi thì qua sự giúp đỡ pháp lý của LS họ sẽ tự giác chấp nhận sự xử lý của Nhà nước, tự giác chấp nhận hình phạt và điều đó ngăn chặn việc tái phạm của bị cáo về sau.

Cũng chính sự đóng góp của LS, ngày nay vai trò của LS được các cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng tôn trọng, chứng cứ và lập luận của LS ngày càng được chú ý.  Vì vậy, trong phiên tòa, luận điểm bào chữa của LS là một trong những căn cứ để HĐXX xem xét cân nhắc khi định tội danh và áp dụng hình phạt đối với bị cáo, tránh được sự oan sai trong điều tra và xét xử.       

Phương Trang