Gặp nhau trên phố café, đang thăm hỏi, trò chuyện non nước gần xa thời dịch dã COVID- 19, nhà văn Phạm Thông- Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) TP Tam Kỳ tự dưng chuyển sang đề tài tuổi tác. Cứ ngỡ anh lo chuyện sinh tử đời người nào ngờ anh băng ngang qua câu chuyện cuối tháng 12 này Hội VHNT Tam Kỳ sẽ đại hội và tròn tuổi lên mười. Và như vậy tờ Văn nghệ Tam Kỳ đứa con "độc đinh" của hội cũng có mặt chừng ấy năm. Nhanh quá, lại phải thốt lên câu, 10 năm mới bấy nhiêu ngày...

Ảnh bìa một đặc san Văn nghệ Tam Kỳ.

1- Ghi nhận từ hoạt động hội và hội viên

Đáp ứng nguyện vọng chính đáng của văn nghệ sĩ, cuối năm 2011, được sự đồng ý của Thành ủy, UBND TP Tam Kỳ đã có quyết định thành lập Hội VHNT TP Tam Kỳ. Nói thì ngắn gọn vậy, nhưng ai từng là người trong cuộc mới hiểu hơn để ra đời một hội văn học cấp huyện, thành thuộc tỉnh ở giai đoạn đó chẳng phải dễ dàng gì. Là người được nhà văn Phạm Thông khuyến khích "đánh trống ghi tên" vào danh sách hội viên viết tay từ những ngày đầu tại quán cà-phê…, tôi hiểu điều đó.         

Hội VHNT Tam Kỳ ra đời trong lúc cả tỉnh Quảng Nam và gần như trong cả nước chưa có một hội tương tự ở cấp huyện, cấp thành phố trực thuộc tỉnh. Bởi thế, mô hình tổ chức; phương thức hoạt động; quy mô hoạt động về các loại hình VHNT; các mối quan hệ hành chính giữa Hội với các cơ quan Đảng, Nhà nước cấp trên, với xã phường... hoàn toàn mới mẻ. Tuy nhiên, trong buổi đầu khó khăn đó, Hội VHNT Tam Kỳ với sự chỉ đạo quan tâm các cấp, Hội từng bước vững mạnh, cả về tổ chức và công tác chuyên môn. Tập san Văn nghệ Tam Kỳ như là một "bảo chứng".  Qua 5 năm đầu hoạt động, số hội viên tham gia hoạt động ở các  chuyên ngành văn học, nhiếp ảnh, hội họa… không ngừng tăng lên. Hội có 4 chi hội chuyên ngành gồm văn học, mỹ thuật, âm nhạc, nhiếp ảnh với tổng số 55 hội viên. Ngay từ nhiệm kỳ đầu tiên không ít tác phẩm của hội viên được xuất bản, tạo dấu ấn ban đầu tốt đẹp phải kể sơ lược ra đây như, tác giả Phú Thiện với tác phẩm "Lang thang cố xứ", Huỳnh Trương Phát với "Hạt phong trần", Nguyễn Thị Cẩm Giang với "Cô gái vẽ linh hồn", Nguyễn Đức Dũng với "Khúc hát lưu dân" và "Nắm níu", Phạm Phú Hưng với "Hai nửa mùa thu" và "Cõi lòng", Phạm Thông với "Ám ảnh vùng đông" và "Những bình thường lấp lánh"… rồi tác phẩm in chung là tập thơ "Mẹ" gồm 250 bài…

Trải qua 10 năm hoạt động, hiện nay cũng với 4 chi hội chuyên ngành nhưng số hội viên đã lên con số 61, gồm 6 hội viên âm nhạc, 8 nhiếp ảnh, 7 mỹ thuật, 40 văn học. Trong đó có gần 50% là hội viên của Hội VHNT tỉnh và Trung ương.  Trong nhiệm kỳ qua, Hội đã kết nạp thêm được 5 hội viên thuộc các chi hội Văn học, Nhiếp ảnh, Âm nhạc, Mỹ thuật.

Chỉ tính 5 năm lại đây, nhiều hội viên của Hội VHNT Tam Kỳ đã tiếp tục ra mắt đọc giả nhiều tác phẩm, điển hình như: Phạm Thông đã xuất bản 3 tập truyện ký: "Núi Chúa - Hòn Rơm", "Con của Biển", "Đất nước và Gia tộc". Nguyễn Bá Hòa với tập truyện ngắn như "Phía sau tháp nắng", tập thơ "Đứng ở bùng binh" và một số tập truyện thiếu nhi… Huỳnh Trương Phát với tập ký "Gánh đời mà đi" và tập thơ "Dùng dằng chi rứa";  Huỳnh Thu Hậu với các tập Lý luận phê bình "Nghệ thuật nghịch dị trong tiểu thuyết Việt Nam", "Diễn ngôn văn chương"... Nhiều hội viên đã đạt giải thưởng VHNT của tỉnh.

Từ phong trào sáng tác đã xuất hiện nhiều nhân tố mới, trẻ như: về Văn học có Nguyễn Thị Cẩm Giang, Alăngáo, Đỗ Hoàng Tâm, Nguyễn Thị Minh Thùy…; về Mỹ thuật, Điêu khắc có Nguyễn Anh Huy, Đoàn Minh Thuần... Nhà văn Phạm Thông cho biết một tin vui, nhiều hội viên trẻ của Hội đã trở thành hội viên của tỉnh, nếu không do dịch COVID- 19 diễn biến phức tạp, trong tháng 12 năm nay Hội VHNT  tỉnh đề cử 5 hội viên chuyên ngành văn học đi dự Hội nghị Viết văn trẻ toàn quốc lần thứ X tại Đà Nẵng thì có 4 là hội viên thuộc Hội VHNT Tam Kỳ.

2- Dấu ấn riêng về một đặc san văn nghệ

Nhiệm kỳ Đại hội 2017- 2021, Hội VHNT Tam Kỳ đã cố gắng đảm bảo xuất bản hằng quý một tập san Văn nghệ Tam Kỳ. Có thể nói rằng, cho tới nay thì đây là tập san văn nghệ duy nhất của cấp huyện được xuất bản thường xuyên, là điểm nhấn nổi trội trên mặt trận văn hóa văn nghệ của TP trẻ Tam Kỳ.

Từ khi thành lập tới nay Hội đã xuất bản được 32 số tập san; trong nhiệm kỳ 2017-2021 xuất bản 16 tập; đặc biệt đã xuất bản được tuyển tập kỷ niệm 10 năm thành lập Hội VHNT Tam Kỳ gồm tất cả các loại hình văn học nghệ thuật có chất lượng với nội dung phản ánh rất phong phú về vùng đất con người Tam Kỳ trong tiến trình 550 năm mở cõi của đất Quảng Nam.

Có thể nói, tập san chính là "linh hồn" của hoạt động Hội. Không chỉ đọc giả mà nhiều văn nghệ sỹ tên tuổi trong và ngoài tỉnh đã gửi bài vở về cộng tác và đánh giá đây tập văn văn nghệ có chất lượng tốt, hình thức thể hiện cũng mang dấu ấn riêng cho tờ văn nghệ một vùng đất vốn có bề dày truyền thống văn hóa lịch sử xứ Hà Đông xưa.

Tới đây Hội VHNT Tam Kỳ sẽ triển khai một kế hoạch lớn đó là việc tổ chức một cuộc thi thơ, văn xuôi và một cuộc thi ảnh vào dịp 50 năm ngày giải phóng TP Tam Kỳ. Cuộc thi được phát động từ năm 2023 đến đầu quý I năm 2025.

Võ Văn Trường