(Cadn.com.vn) - Ngày 24-9-2014, nhiều người dân ở 2 thôn Hội Khách Đông và Hội Khách Tây (xã Đại Sơn, H. Đại Lộc, Quảng Nam) tổ chức chặn xe, phản đối việc Công ty TNHH đầu tư thương mại Pha Lê (Cty PL) khai thác cát, sạn tại khu vực bãi Dinh (ven sông Vu Gia) vì cho rằng sẽ gây sạt lở đến khu dân cư trong mùa mưa lũ sắp đến.

Người dân sống ở đây cho biết, những năm qua, do lũ lụt và tình trạng xả nước của các hồ thủy điện phía thượng nguồn liên tục gây nạn sạt lở đất tại một số địa phương, trong đó có xã Đại Sơn. Giữa năm 2011, ông Phan Đức Tính, Phó Chủ tịch UBND H. Đại Lộc cùng với chính quyền địa phương tổ chức họp dân 2 thôn này để lấy ý kiến về việc có đồng ý cho Cty PL khai thác cát tại khu vực bãi Dinh (thuộc địa phận 2 thôn). Lo sợ việc khai thác sẽ ảnh hưởng đến dòng chảy, gây sạt lở cho khu dân cư ven sông nên đại đa số người dân không đồng ý. Thế nhưng không hiểu vì sao, sau đó Ban dân chính 2 thôn Hội Khách Đông, Hội Khách Tây đã tự "dựng" lên 1 biên bản họp dân, có chữ ký một số ít người đồng ý để các cơ quan chức năng cho phép Cty PL được khai thác cát...

Người dân tổ chức chặn xe, phản đối việc khai thác cát của Cty Pha Lê tại bãi Dinh vào ngày 24-9-2014.

Ông Lê Văn Hồng, trú thôn Hội Khách Tây, cho biết: xưa nay, dân làng bãi Dinh là lá chắn cho làng tránh khỏi nạn sạt lở vào mùa mưa lũ. Vì vậy, việc các cơ quan chức năng cho phép Cty PL khai thác cát khiến người dân rất bức xúc. Không chỉ lo "hà bá" nuốt đất, người dân địa phương còn bất bình trước tình trạng các xe tải chở cát quá tải, gây hư hỏng con đường bê-tông liên xã duy nhất để nhân dân xã Đại Sơn giao lưu với các địa phương khác... Ông Nguyễn Tâm, trú Hội Khách Đông bức xúc: "Không hiểu vì động cơ gì mà Ban dân chính thôn tự dựng biên bản họp nhân dân để hợp thức hóa việc cấp phép khai thác cát cho Cty PL"...

Cùng ngày xảy ra sự việc (24-9-2014), chúng tôi đã làm việc với ông Nguyễn Văn Trung, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Sơn và được biết: Căn cứ hồ sơ đề nghị khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng của Cty PL; kết quả họp dân của 2 thôn Hội Khách Đông, Hội Khách Tây; các tờ trình của chính quyền xã Đại Sơn và H. Đại Lộc cũng như tờ trình của Sở TN&MT, ngày 6-6-2012 UBND tỉnh Quảng Nam có Quyết định số 1849 cho phép Cty PL khai thác cát làm vật liệu xây dựng thông thường trên diện tích 5ha tại bãi Dinh, với trữ lượng khai thác: 241.500m3; thời gian khai thác: 6 năm (kể từ ngày ký quyết định).

Như vậy, xét pháp lý thì việc khai thác cát của Cty PL tại khu vực bãi Dinh đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép và hoàn toàn đúng pháp luật. Tuy nhiên, về việc người dân phản ánh Ban dân chính 2 thôn Hội Khách Đông, Hội Khách Tây tự "dựng" biên bản họp dân để hợp thức hóa thủ tục cấp giấy phép cho Cty PL, ông Trung chỉ trả lời lấp lững: "Hai biên bản này có những sai sót. Tuy nhiên để trả lời chính xác cho báo chí cần phải... kiểm tra".

Qua tìm hiểu, chúng tôi nhận thấy: Việc nhân dân phản ánh Ban dân chính 2 thôn tự "dựng" biên bản họp dân là hoàn toàn chính xác. Cụ thể, tại Biên bản họp ngày 12-11-2011 của thôn Hội Khách Đông ngoài đại diện các Hội, đoàn thể chỉ có 6/200 hộ dân ký vào biên bản; tương tự, biên bản họp của thôn Hội Khách Tây chỉ có 4 hộ/140 hộ dân ký. Đồng thời, với những gì chứng kiến từ thực tế cho thấy những nỗi lo của người dân về nguy cơ sạt lở đất, hư hỏng đường giao thông liên xã do khai thác, vận chuyển cát, sạn là hoàn toàn chính đáng. Vì, khu vực khai thác của Cty PL chỉ cách khu dân cư khoảng 50m, hơn nữa, dòng sông Vu Gia khi chảy qua địa phận xã Đại Sơn rất xiết, thường gây sạt lở đất khi có mưa lũ.

Do đó, việc khai thác cát, sạn không đảm bảo các quy trình kỹ thuật sẽ vô tình làm dịch đổi dòng chảy, gây sạt lở cho khu dân cư. Đồng thời, khi vận chuyển vật liệu vừa khai thác sẽ làm hư hỏng tuyến giao thông liên xã, gây khó khăn đến việc đi lại của người dân... Do đó, những bức xúc của người dân địa phương là hoàn toàn có cơ sở. Tuy nhiên, để giải quyết hài hòa giữa lợi ích của người dân và doanh nghiệp các cơ quan chức năng cần xem xét lại quy trình cấp giấy phép và hiện trạng khu vực mỏ cát được cấp cho Cty PL để có sự điều chỉnh hợp lý, tránh tình trạng sạt lở đến khu dân cư khi mưa lũ xảy ra.

M.T