Dù cho đến nay vẫn chưa có tuyên bố chính thức cuối cùng từ Ủy ban bầu cử Quốc gia Mỹ, hầu hết các hãng truyền thông lớn ở Mỹ đều tuyên bố ông Joe Biden đã đắc cử và Tổng thống Donald Trump thua cuộc. Tại Anh, tờ BBC cũng đã có bài phân tích về nguyên nhân “vì sao ông Trump thất cử”?

Người ủng hộ ông Trump rầm rầm phản đối kết quả bầu cử.

Cần một chủ nhân Nhà Trắng hành xử chuẩn mực hơn?

Mở đầu bài viết, BBC cho rằng: “Hãy để cuộc bầu cử năm 2020 chôn vùi quan niệm sai lầm một lần và mãi mãi rằng cuộc bầu cử năm 2016 là một tai nạn lịch sử, một sự sai lầm của Mỹ”.

Ông Trump đã thắng hơn 70 triệu phiếu phổ thông, cao nhứ nhì trong lịch sử nước Mỹ. Tính trên toàn quốc, ông có hơn 47% số phiếu bầu, ông dường như đã thắng ở 24 bang, tính luôn cả hai tiểu bang thường nghiêng về Cộng hòa là Florida và Texas. Ông có khả năng giành được sự ủng hộ một cách phi thường tại nhiều vùng rộng lớn trong lòng đất nước, với một mối kết nối mật thiết giữa những người ủng hộ mạnh mẽ của ông. Sau 4 năm ở Nhà Trắng, những người ủng hộ ông cũng đã nghiền ngẫm được những điều kiện của nhiệm kỳ tổng thống này và vẫn còn đầy háo hức bấm nút chấp nhận những điều đó.

Bất kỳ sự phân tích nào về nhược điểm chính trị của Trump vào năm 2020 cũng phải công nhận sức mạnh chính trị của ông. Tuy nhiên, ông đã bị đánh bại, trở thành một trong 4 vị tổng thống đương nhiệm duy nhất trong kỷ nguyên hiện đại không được tái đắc cử. Ông cũng trở thành tổng thống đầu tiên thua số phiếu phiếu phổ thông trong 2 cuộc tranh cử liên tiếp. Theo bài viết, ông Trump đã đắc cử tổng thống vào năm 2016, phần vì ông là một kẻ ngoại đạo của một chính trường chuẩn mực, ông là người sẵn sàng nói những điều trước đây chưa ai nói. Nhưng ông Trump cũng mất chức tổng thống vào năm 2020, phần vì ông là một kẻ ngoại đạo của chính trường chuẩn mực, ông là người sẵn sàng nói những điều trước đây không được phép nói.

Mặc dù phần lớn những người ủng hộ ông Trump vẫn tiếp tục bầu cho ông, những người khác từng ủng hộ ông năm 2016 đã bất mãn vì nhiều vấn đề nảy sinh trong suốt 4 năm cầm quyền của ông. Điều này đặc biệt đúng ở các vùng ngoại ô. Ông Biden đã đạt kết quả tốt hơn cả bà Hillary Clinton tại 373 ngoại ô, giúp ông giành lại các tiểu bang tại “Vành đai Rỉ sét” gồm Pennsylvania, Michigan và Wisconsin, đồng thời giúp ông giành được Georgia và Arizona. Ông Trump lại có vấn đề nhất định với phụ nữ ngoại ô.

Nhiều người lại cho rằng, sau 4 năm cạn kiệt sức lực, nhiều cử tri chỉ đơn giản muốn có một vị tổng thống với những yêu cầu rất nền tảng - đó là một chủ nhân Nhà Trắng sẽ hành xử chuẩn mực hơn so với một Donald Trump khá thất thường.

Hay đó là hậu quả của đại dịch Covid-19?

Câu hỏi tại sao ông Trump thất cử đang được nhiều người trả lời rằng: đó là kết quả của đại dịch Covid-19. Theo đó, cuộc khủng hoảng dịch bệnh nguy hiểm này đã làm tiêu tan nhiệm kỳ tổng thống của ông.

Trước khi virus cập bến, các dấu hiệu sống còn trên chính trường của Trump vẫn rất mạnh mẽ. Ông đã sống sót qua phiên tòa luận tội. Phần trăm chấp thuận ông cao hơn bao giờ hết - 49%. Ông có thể lấy làm kiêu hãnh về một nền kinh tế mạnh mẽ và lợi thế khi đương nhiệm: hai yếu tố sóng đôi thường giúp giữ chắc chiếc ghế tổng thống cho nhiệm kỳ thứ hai. Thông thường, bầu cử tổng thống sẽ đặt ra một câu hỏi đơn giản: đất nước hiện tại có tốt hơn so với 4 năm trước hay không? Sau khi Covid-19 ập đến, kéo theo khủng hoảng kinh tế sau đó, dường như đây là điều bất khả.

Tuy nhiên, có người lại cho rằng,  sẽ là sai lầm khi cho rằng nhiệm kỳ Tổng thống của ông Trump lụn bại bởi Covid-19. Các đời tổng thống thường trở nên nổi bật hơn sau khi đất nước rung chuyển. Những điều vĩ đại cũng có thể hiển lộ từ trong khủng hoảng. Điều này đúng với Franklin Delano Roosevelt, người đã giải cứu nước Mỹ khỏi Đại suy thoái và khiến ông trở nên bất bại trên chính trường. Phản ứng ban đầu của George W Bush với các cuộc tấn công ngày 11-9 cũng đã thúc đẩy danh tiếng của ông, và giúp ông tái đắc cử nhiệm kỳ 2. Vì vậy, theo BBC, không thể nói Covid đặt dấu chấm hết cho ông Trump. Chính việc xử lý không thành công với cuộc khủng hoảng đã góp vào sự thất bại của ông.

T.V