Trong một thế giới đầy biến động, nơi đôi khi sự tính toán lợi ích và những điều kiện ràng buộc khiến cho lòng tử tế trở nên hiếm hoi, thì Việt Nam đã chọn một con đường khác: lặng lẽ làm điều đúng, bền bỉ gieo những hạt giống của niềm tin và sự sẻ chia. Không phải bằng những tuyên bố ồn ào, không cần truyền thông tô vẽ, mà bằng chính những việc làm hàng ngày thiết thực, Việt Nam đã trở thành minh chứng sống động rằng lòng nhân ái và tình nghĩa quốc tế vẫn hiện hữu, chân thành và bền lâu.

Từ ký ức được cứu giúp đến tinh thần sẻ chia

Đã từng có thời, dân tộc Việt Nam phải sống và chiến đấu để giành độc lập tự do cho Tổ quốc nhờ sự giúp đỡ của bạn bè năm châu. Trong những ngày tháng chiến tranh chống Mỹ ác liệt, khi cả đất nước còn chìm trong khói lửa, đã có những người anh em quốc tế chìa bàn tay, chia sẻ từng hạt gạo, từng cuộn băng cứu thương, từng lời động viên.

Trong trái tim nhân dân Việt Nam luôn in sâu câu nói bất hủ của cố lãnh tụ Fidel “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!” và hình ảnh Fidel là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên và duy nhất thăm vùng giải phóng Quảng Trị ngày 16-9-1973. Câu nói “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!” lần đầu tiên được cố lãnh tụ Fidel nói trong cuộc mít-tinh tại quảng trường cách mạng Jose Marti ở La Habana ngày 2-1-1966, nhân kỷ niệm ngày Cách mạng Cuba thành công 1-1(1959-1966) và chào mừng Hội nghị Đoàn kết Á – Phi-Mỹ Latin. Câu nói bất hủ ấy thể hiện tình cảm ruột thịt, sự sẵn sàng hy sinh, sẻ chia của Cuba đối với người đồng chí, anh em Việt Nam.

Ký ức đó không thể nào phai mờ. Và cũng chính ký ức ấy đã hun đúc trong người Việt một tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, một trách nhiệm đạo lý của cha ông để lại: khi có thể, phải trao lại cho những ai từng giúp mình, không phải bằng lời nói hay tiền bạc, mà bằng nghĩa tình sâu nặng và hành động thiết thực.

Chính vì vậy, khi bạn bè cần, Việt Nam không ngần ngại. Không phải để được tán dương, không phải để “ghi điểm” trên trường quốc tế, mà đơn giản bởi đó là bản chất của một dân tộc từng hiểu rõ giá trị của sự sẻ chia trong những ngày khốn khó.

Dưới nắng cháy Caribbean – màu xanh của niềm tin

Câu chuyện ở Cuba là minh chứng cụ thể cho tinh thần ấy. Dưới ánh nắng rực cháy của vùng đất Caribbean, những cánh đồng từng khô cằn, nứt nẻ, nay đã dần phủ màu xanh của lúa, ngô, đậu nành. Những thay đổi lớn nhất không chỉ nằm ở thửa ruộng hay hạt giống, mà là trong ánh mắt của những người nông dân Cuba anh em. Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, họ được tiếp cận những tri thức canh tác mới, được học cách làm chủ mùa màng từ chính những người bạn Việt Nam ở bên kia nửa vòng trái đất.

Không chỉ là những bao gạo cứu đói tức thời, Việt Nam còn gửi sang Cuba những kỹ sư nông nghiệp, những người con từ đồng bằng sông Cửu Long, từ đồng bằng sông Hồng, từ đồng ruộng miền Trung. Họ không mang theo hào quang hay danh vị, không lên bục giảng, mà mặc áo chống nắng, đội nón lá, lội xuống ruộng cùng bà con bản địa. Họ cùng ăn, cùng ở, cùng cày, cùng gieo. Và họ mang theo giống lúa ST16 – hạt giống từng nuôi sống cả dân tộc Việt Nam sau những năm tháng gian khổ – để gieo trồng nơi vùng đất xa xôi này, với niềm tin không phải “cho bạn bè bữa ăn”, mà “trao cho họ cơ hội tự lo cho bữa ăn của chính mình”.

Một chuyên gia Việt Nam từng nói với những người bạn nông dân Cuba bằng thứ tiếng Tây Ban Nha còn chưa tròn chữ: “Chúng tôi không đến để cho các anh lúa. Chúng tôi đến để các anh không còn cần xin lúa nữa”. Câu nói giản dị ấy vang lên như một triết lý nhân sinh, cũng chính là cốt lõi của lòng tử tế Việt Nam – không phải là sự ban ơn, mà là sự sẻ chia, đồng hành và trao cho nhau sức mạnh tự chủ.

Không chỉ là hỗ trợ – mà là chuyển giao tinh thần

Công ty TNHH Agri VMA chính là doanh nghiệp tư nhân nổi bật đang đóng vai trò cốt lõi trong việc mang tri thức canh tác, giống lúa Việt Nam và kỹ thuật hiện đại sang hỗ trợ Cuba nâng cao năng suất lúa, hướng tới tự chủ lương thực. Sự đóng góp của họ không chỉ dừng lại ở viện trợ hay hỗ trợ nhanh chóng, mà là xây dựng một mô hình canh tác bền vững, chuyển giao dài hạn về tri thức và quản trị nông nghiệp. Mô hình hợp tác mở rộng quy mô theo kế hoạch, Agri VMA sẽ tự canh tác 2.000ha, liên kết với doanh nghiệp Cuba 1.000ha, và cung cấp vật tư cho 3.000ha do nông dân bản địa canh tác. Tổng hợp có thể lên đến 6.000ha tại tỉnh Pinar del Río (khu vực Los Palacios) và đã tạo ra những sản phẩm đầu tiên đầy ấn tượng.

Điều làm nên giá trị lớn lao của dự án này không chỉ là hạt giống, ruộng đồng hay kỹ thuật, mà là tinh thần được chuyển giao. Những chuyên gia Việt Nam, những doanh nghiệp tư nhân lặng lẽ góp sức ở Cuba, đã mang sang không chỉ tri thức nông nghiệp, mà còn cả linh hồn của một dân tộc từng đứng dậy từ gian khó, tự lực cánh sinh, biến đất đai cằn cỗi thành mùa màng trù phú.

Khi đọc những báo cáo từ dự án, người ta dễ nhận ra đây không còn đơn thuần là một công việc hỗ trợ nông nghiệp, mà là sự chuyển giao cách sống, cách tư duy, cách đứng vững bằng chính đôi chân mình. Và đó là điều mà những người bạn Cuba yêu mến của Việt Nam đã cảm nhận một cách sâu sắc nhất.

Lòng tử tế – sức mạnh mềm của Việt Nam

Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, sức mạnh mềm không chỉ đến từ văn hóa, nghệ thuật hay ngôn ngữ, mà còn được nuôi dưỡng từ chính những hành động giản dị nhưng thấm đẫm tình người. Với Việt Nam, đó là sự tử tế, lòng nhân ái và tinh thần sẻ chia vốn đã trở thành truyền thống qua nhiều thế hệ. Từ việc gửi chuyên gia sang giúp bạn bè châu Phi phát triển nông nghiệp, đến những chuyến hàng cứu trợ thiên tai dành cho các quốc gia trong khu vực, Việt Nam luôn chọn cách đi cùng nhau hơn là đặt điều kiện.

Lòng tử tế ấy không phô trương, không gắn với khẩu hiệu chính trị, nhưng lại khắc sâu trong ký ức của những ai từng được chứng kiến hay trải nghiệm. Khi đại dịch COVID-19 bùng phát, Việt Nam không chỉ lo cho mình mà còn tặng khẩu trang, thiết bị y tế cho nhiều nước, để lại dấu ấn mạnh mẽ về một dân tộc biết sống vì cộng đồng quốc tế. Cũng chính nhờ điều này, hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng gắn liền với sự tin cậy và thân thiện. Người ta có thể bàn cãi về sức mạnh quân sự hay tiềm lực kinh tế, nhưng khó phủ nhận rằng “lòng tử tế” là một dạng quyền lực mềm vô song. Nó tạo dựng niềm tin, nuôi dưỡng sự đồng cảm và mở ra những cánh cửa hợp tác lâu dài.

Người ta có thể quên những con số viện trợ, nhưng khó có thể quên hình ảnh những người nông dân Việt Nam lội ruộng ở Cuba, khó có thể quên nụ cười và ánh mắt khi một chuyên gia Việt cúi xuống nhặt từng vốc đất, dạy từng động tác gieo hạt. Đó chính là “ngoại giao lòng dân”, là sức mạnh vô hình nhưng bền chặt, mà không một chiến dịch tuyên truyền nào có thể thay thế.

Trong một thế giới còn nhiều cạnh tranh và chia rẽ, sức mạnh ấy lại càng quý giá, trở thành điểm tựa để Việt Nam khẳng định vị thế và đóng góp tích cực cho hòa bình, hợp tác và phát triển chung của nhân loại.

Kết nối hiện tại với ký ức lịch sử

Có lẽ, điều làm nên giá trị sâu xa nhất trong câu chuyện này chính là sự tiếp nối từ ký ức lịch sử của dân tộc Việt Nam. Chúng ta từng là người được giúp, nay ta giúp lại. Ta từng trải qua những tháng ngày cần một bàn tay, nay ta chìa bàn tay ấy cho người khác. Đó là sự luân chuyển tự nhiên của nghĩa tình, là đạo lý “mình vì mọi người, mọi người vì mình” được cụ thể hóa trong từng hành động.

Đằng sau phong trào vận động quyên góp ủng hộ nhân dân Cuba anh em chỉ trong vòng một tháng cả nước đã đóng góp gần 400 tỷ đồng, hay những chuyến bay, những con tàu chở gạo, những kỹ sư nông nghiệp, những hạt giống lúa… là cả một triết lý sống của dân tộc Việt Nam: lòng tử tế không cần tô vẽ, không cần phô trương, nhưng sẽ in dấu trong ký ức lâu dài của những ai từng được sẻ chia.

… Và giữa ánh nắng chói chang của vùng đất Cuba xa xôi, giữa những cánh đồng mới lên xanh, không chỉ có mồ hôi và tri thức của người Việt, mà còn có linh hồn của một dân tộc luôn luôn coi trọng nghĩa tình. Việt Nam đã chứng minh rằng lòng tử tế không phải điều gì xa xôi, mà là những việc làm giản dị như cuộc sống thường ngày nhưng kiên trì, không vụ lợi, không tính toán.

Khi thế giới nhiều lúc quay lưng, Việt Nam chọn cách tiến tới, chìa tay ra. Khi nhiều nơi đặt điều kiện, Việt Nam chọn cách sẻ chia vô điều kiện. Và chính những điều tưởng chừng nhỏ bé đó lại khiến Việt Nam trở thành minh chứng sống động nhất cho niềm tin rằng: lòng tử tế vẫn còn, và vẫn có thể làm thay đổi cả số phận của một dân tộc!

L.M.H