Thông thường, những khu vực giáp ranh là "địa bàn hở" và là nơi các đối tượng tội phạm, tệ nạn xã hội chọn làm địa bàn hoạt động nên tình hình an ninh trật tự (ANTT) diễn biến rất phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người dân. Theo Trưởng thôn Phú Sơn Nam (xã Hòa Khương, H. Hòa Vang, Đà Nẵng) Trần Văn Giáo, tình hình ANTT tại khu vực nghĩa địa Gò Cà rộng 19ha giáp ranh với xã Đại Hiệp (H. Đại Lộc, Quảng Nam) trước đây diễn biến rất phức tạp. Số lượng lao động xây dựng, quét dọn mồ mả nhiều, không ít người lợi dụng việc chăn trâu bò xin đểu, gây phiền hà cho khách viếng mộ. Đến mức người dân vùng nội thành mỗi khi lên đây thường kêu ca, sợ nhất là gặp "ma sống". Hỏi ra mới biết, ngoài việc bị các "cò làm mộ" chèn ép giá cả, nhiều người còn bị các đối tượng xin đểu, nếu không cho thì chúng đập phá mồ mả, vật dụng thờ cúng. Cho tiền ít thì bị chúng chửi, đe dọa, nên khách viếng mộ người thân chỉ biết "ngậm bồ hòn làm ngọt". Bao nhiêu tiếng "xấu" của dư luận lúc đó, người dân địa phương đều gánh chịu.

Tổ tự quản ANTT nghĩa địa Gò Cà trao đổi thông tin với Ban CAX Hòa Khương.

Người đời thường bảo "nghĩa tử là nghĩa tận". Nếu tình trạng đập phá mồ mả, trộm cắp chưa được ngăn chặn, thì người chết cũng không được an nghỉ bình yên. Vì vậy, người dân thôn Phú Sơn Nam dần dà thay đổi cách nghĩ không thể "đèn nhà ai nấy rạng" nữa, mà phải góp sức cùng chính quyền địa phương ổn định tình hình ANTT ở nghĩa trang Gò Cà. Năm 2009, UBND xã Hòa Khương chỉ đạo lực lượng CAX tham mưu, thành lập Tổ tự quản ANTT tại nghĩa trang thì mọi việc bắt đầu diễn biến theo chiều hướng tích cực. Các thành viên tổ tự quản mặc dù không được cấp kinh phí hoạt động nhưng luôn tự nguyện là những tấm gương sáng trong công tác phòng, chống tội phạm, dù cuộc sống mưu sinh của họ còn lắm khó khăn, vất vả... Nhờ vậy, tình hình ANTT tại nghĩa trang Gò Cà từng bước được lập lại, tạo sự bình yên cho khách đến viếng mộ người thân; trong đó, phải kể đến nhiệt huyết của các ông Ngô Ta, Huỳnh Thanh Lời, Nguyễn Văn Sắc, Trần Công Thanh (trú xã Hòa Khương), Phạm Cửu (trú xã Đại Hiệp)...  Ông Ta kể, nhiều lần chạy xe tuần tra trong nghĩa địa, các ông bị một số thanh niên chặn đường, gây hấn. Đây là những đối tượng từng bị ông phát hiện, xua đuổi khi bọn chúng đang có hành vi xin đểu khách viếng mộ. Không nao núng, ông dừng lại phân tích cặn kẽ trái sai. Có đối tượng nghe xong bỏ đi nhưng cũng có đối tượng manh động, rình rập ném đá. Ông khẳng định: "Những kẻ làm sai thì phải sợ người ngay, sợ người khác phát hiện. Trộm cắp hay cưỡng đoạt đều là những hành vi đáng lên án. Tôi làm công việc này là làm đúng trách nhiệm của một công dân. Bởi người chết không được yên thì người sống làm sao chịu được. Nghĩa trang đâu chỉ là nơi dành cho người chết, mà đó còn là nơi để người sống thể hiện tấm lòng".

Theo Phó trưởng CAX Hòa Khương Phùng Tiến Dũng, khi thành lập tổ tự quản, Ban CAX đã tổ chức rà soát, củng cố lại các tổ xây dựng mồ mả với hơn 100 lao động ở 2 xã Hòa Khương và Đại Hiệp để quản lý nề nếp hơn; đồng thời, huy động thêm lực lượng CA viên, dân phòng thôn tham gia hỗ trợ. Phương thức hoạt động của tổ tự quản là thường xuyên có người túc trực tại nghĩa địa tiếp nhận thông tin, giải quyết nhanh các tranh chấp nhỏ; tổ chức tuần tra, đẩy đuổi các đối tượng xin đểu, chèo kéo khách và kịp thời tin báo cho lực lượng CA khi phát hiện những biểu hiện nghi vấn về tội phạm, cũng như nắm thông tin về các đội xây dựng mồ mả không thực hiện đúng cam kết để có biện pháp xử lý. "Thời gian đến, lực lượng CA 2 xã Đại Hiệp, Hòa Khương cùng với hội, đoàn thể các thôn giáp ranh phải thật sự là lực lượng nòng cốt trong công tác vận động người dân trong khu vực hình thành thế trận an ninh nhân dân vững chắc, kịp thời nắm bắt tình hình và tổ chức tấn công, trấn áp các phần tử xấu và tệ nạn xã hội; tiếp tục xây dựng vùng giáp ranh an toàn - đoàn kết, góp phần cùng với địa phương phát triển kinh tế - xã hội, gìn giữ bền vững các tiêu chí nông thôn mới" - Phó trưởng CAX Phùng Tiến Dũng cho biết thêm.

VY HẬU