(Cadn.com.vn) - Sơ đồ chiến thuật được ưa chuộng lâu nay ở Châu Âu vẫn là 4-4-2, rất nhiều đội bóng trước ngày bước vào EURO 2008 cũng xây dựng đội hình theo sơ đồ chiến thuật này. Thế nhưng, khi các trận đấu lần lượt diễn ra, và nhất là khi EURO hạ màn, người hâm mộ đã nhận thấy nhiều HLV đã chuyển từ 4-4-2 sang 4-5-1. Rõ nét nhất cho sự thành công của sơ đồ 4-5-1 (và biến thể của nó là 4-1-4-1 hoặc 4-2-3-1) là trận chung kết giữa Tây Ban Nha và Đức, HLV Loew và Aragones đều quyết định chọn sơ đồ này.

Xu hướng bây giờ là các đội bắt đầu tạo dựng sức mạnh từ hàng tiền vệ với 5 người. Những đội bóng được đánh giá rất cao như Hà Lan, Croatia đều áp dụng đội hình có đến 5 tiền vệ để hỗ trợ cho trung phong duy nhất, đồng thời một tiền vệ sẽ chơi thoắt ẩn thoắt hiện như một tiền đạo lùi mỗi khi tấn công. Chính vì thế mà người xem không chỉ thấy Nistelrooy ghi bàn mà Sneijder, Robben (Hà Lan) cũng có thể phá lưới đối phương. Hay Olic không phải là người ghi bàn chủ lực cho Croatia mà Kranjcar, Pranjic hay Modric cũng sẵn sàng lao lên tiếp cận với khung thành đối phương.

Nhưng thành công nhất vẫn là 2 đội bóng lọt vào trận chung kết: Đức và Tây Ban Nha. Hai ông Loew và Aragones đều tuân thủ sơ đồ 4-4-2 trước ngày vào giải. Nhưng khi Gomez tỏ ra quá lạc lõng trên hàng tấn công làm cho Vua phá lưới World Cup 2006 Klose không thể phát huy khả năng thì lập tức ông Loew phải rút Gomez ra ngoài và để Ballack đá tự do như một hộ công trong hàng tiền vệ 5 người để hỗ trợ cho Klose. Ngay lập tức, chiến thuật này phát huy hiệu quả khi không chỉ Klose nhã đạn mà phía dưới, Ballack, Podolsski cũng lên tiếng mạnh mẽ. Tây Ban Nha cũng vậy dù thật ra, HLV Aragones bất đắc dĩ lắm mới phải áp dụng. Đội hình 4-4-2 của Tây Ban Nha chơi cực kỳ hay ở vòng bảng nhưng khi đụng Italia ở tứ kết, họ bị đối phương bóp nghẹt và không phát huy được hiệu quả.

Sang trận bán kết gặp Nga, tình thế cũng diễn ra tương tự khi tuyến giữa không thể hỗ trợ cho cặp tiền đạo Villa và Torres. Đang bế tắc thì bất ngờ Villa chấn thương và HLV Aragones phải tung Fabrigas vào chơi với sơ đồ 4-5-1 và hiệu quả của nó là 3 bàn thắng vào lưới Nga được ghi một cách dễ dàng. Fabregas đã làm cho lối chơi của Tây Ban Nha trở nên khó lường vốn đã chặt chẽ từ đầu khi anh cùng Silva cứ thay phiên nhau nhô cao đá vai tiền đạo lùi với Torres. Cũng vì chuyển sang 4-5-1 mà người xem mới thấy hết tài năng của một cầu thủ trẻ như Fabregas. Anh trở nên sáng giá cho danh hiệu cầu thủ trẻ xuất sắc nhất ở giải đấu lần này dù không được ra sân thường xuyên.

Chiến thuật 4-5-1 giúp Tây Ban Nha vượt qua khó khăn trước Nga.

 Hưng Nguyên