Bắt bệnh xe ben
* BÀI 1: GHI Ở "CUNG ĐƯỜNG NÓNG"
(Cadn.com.vn) - Đến hẹn lại lên, trong tháng 7, 8 và 9-2015, hàng loạt công trình đang “khát” đất để san lấp mặt bằng thì cũng là thời điểm xe ben tải hoạt động khá rầm rộ trên địa bàn TP Đà Nẵng. Với mật độ lưu thông dày đặc chở đất từ mỏ khai thác về đổ ở các dự án vùng ven thành phố, loại phương tiện này không chỉ xả bụi làm ô nhiễm môi trường mà còn gây ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng người dân ví von là “hung thần” xe ben.
Xe ben tải hoạt động khá nhộn nhịp qua địa bàn Q. Cẩm Lệ trong chiều 25-9. |
Mặc dù không rầm rộ bằng những năm trước, nhưng trong 9 tháng của năm 2015, tình trạng xe ben tải chở đất hoạt động trên địa bàn TP Đà Nẵng vẫn diễn ra khá rầm rộ, tác động xấu đến đời sống an sinh xã hội. Đáng quan ngại nhất là khi Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi có xuất phát điểm từ ngã ba Hòa Nhơn (thuộc địa bàn H.Hòa Vang, TP Đà Nẵng) đi vào giai đoạn triển khai, cần một lượng lớn đất san lấp mặt bằng, hàng loạt các mỏ khai thác đất bắt đầu mở cửa, kéo theo hàng trăm xe ben tải vào mùa khai thác. Tại thời điểm này, trên địa bàn H. Hòa Vang và Q. Cẩm Lệ có hơn 30 mỏ khai thác đất các xã Hòa Nhơn, Hòa Sơn, Hòa Phong, Hòa Phú (H. Hòa Vang) và P. Hòa Thọ Tây (Q. Cẩm Lệ)… phục vụ cho dự án đường cao tốc và san lấp mặt bằng dự án ở Q. Cẩm Lệ và Q. Ngũ Hành Sơn.
Trước thực trạng xe ben tải chở đất gây ô nhiễm môi trường và TNGT, ảnh hưởng xấu đến đời sống người dân trên địa bàn, ngày 21-9, UBND H. Hòa Vang triển khai đồng bộ các biện pháp kiểm tra, xử lý đối với những phương tiện vi phạm... Ngoài việc tổ chức cho các chủ khai thác mỏ, các doanh nghiệp vận tải cùng hơn 350 lái xe vận chuyển đất thực hiện ký cam kết tuân thủ các quy định về tốc độ, tải trọng, bảo vệ môi trường, H. Hòa Vang còn phối hợp với Thanh tra Sở GTVT TP Đà Nẵng và Chi cục Quản lý đường bộ triển khai 3 trạm cân lưu động trên tất cả tuyến đường qua địa bàn H. Hòa Vang để xử lý xe chở quá tải.
Qua cầu Nguyễn Tri Phương, các xe đổ đất san lấp mặt bằng dự án trên địa bàn P. Hòa Xuân. |
4 ngày sau khi UBND H. Hòa Vang ra quân xử lý xe ben, chiều 25-9, chúng tôi có chuyến thực tế trên nhiều tuyến đường qua địa bàn H. Hòa Vang và Q. Cẩm Lệ để ghi nhận hoạt động của phương tiện này. 16 giờ, xuất phát từ chân cầu Nguyễn Tri Phương, chúng tôi đi xe máy theo tuyến Cách Mạng Tháng Tám hướng về cầu vượt Hòa Cầm. Lúc này mật độ xe ben tải chở đất lưu thông trên tuyến này khá dày, chiếc trước nối đuôi chiếc sau chừng 30m. Theo ghi nhận của chúng tôi, mỗi khi có đèn đỏ tại ngã tư Cẩm Lệ (giao nhau giữa tuyến Ông Ích Đường - Cách Mạng Tháng Tám) và ngã ba Nguyễn Phước Tần giao nhau với Cách Mạng Tháng Tám là lượng xe ben bám đuổi nhau kéo dài hàng trăm mét. Từ cầu vượt Hòa Cầm theo tuyến đường Trường Sơn đi qua địa bàn P. Hòa Thọ Tây, chúng tôi ghi nhận lượng xe ben nhiều và chạy rất nhanh vào hướng mỏ khai thác đất ở địa bàn P. Hòa Thọ Tây vào hướng trường bắn. Sở dĩ người dân P. Hòa Thọ Tây sinh sống dọc theo tuyến đường Trường Sơn ví von “cung đường nóng”, là do mỗi khi xe ben hoạt động là nơi đây bụi bay mù mịt, tiếng còi xe inh ỏi suốt ngày, TNGT nghiêm trọng thường xuyên xảy ra. Để đối phó với thực trạng này, người dân chỉ biết kiến nghị đơn vị xử lý môi trường phun nước và quét đường chống bụi nhưng chỉ là giải pháp tạm thời, không thể khắc phục hết được. Hầu như mỗi khi xe ben hoạt động là nhà nhà đóng cửa để chống bụi, không làm ăn, buôn bán gì được.
Khác với vẻ nhộn nhịp, hối hả của các xe ben tải chở đất hoạt động qua địa bàn Q. Cẩm Lệ, trên tuyến QL14B (đoạn từ khu vực Trạm biến áp 500kV thuộc xã Hòa Nhơn lên đến trung tâm hành chính UBND H. Hòa Vang) chúng tôi hầu như không phát hiện thấy bóng dáng xe ben tải hoạt động. Hai bên đường, chúng tôi ghi nhận có hàng trăm xe ben, số thì đỗ ngay ngắn trong các bãi, số thì tra dầu mỡ và rửa bụi đất. Theo lời đồng nghiệp của đơn vị phụ trách thông tin về H. Hòa Vang, từ khi UBND H. Hòa Vang ra quân xử lý xe ben, nhất là triển khai 3 trạm cân lưu động, hầu như các xe ben tải chuyển sang hình thức “ngủ ngày cày đêm”. Nghĩa là ban ngày các lái xe đưa xe vào bãi đậu nghỉ ngơi, đến nửa đêm, khi nào thấy lực lượng kiểm tra lưu động không xuất hiện trên đường mới chạy.
Các xe ben tải trên địa bàn H. Hòa Vang đồng loạt dừng bánh nghe ngóng động tĩnh. |
17 giờ 30, chúng tôi quay lại khu vực mỏ khai thác đất ở địa bàn P.Hòa Thọ Tây và ghi nhận có hàng trăm lượt xe hối hả vào ra “ăn hàng”. Tại đây, chúng tôi bám theo xe tải ben có BKS 43C1 -086… của một doanh nghiệp khai thác đất có tiếng trên địa bàn Q.Cẩm Lệ vừa từ trong mỏ chở đất ra QL14B chở về điểm đổ. Theo tuyến đường Trường Sơn hướng về Cách Mạng Tháng Tám, xe chạy với tốc độ 40km/giờ, bởi thời điểm này có rất đông người và phương tiện lưu thông trên đường. Chiếc xe chở đầy đất, trên thùng phủ bạt, chạy lặc lè, trông có vẻ quá tải, cùng với hàng chục xe ben khác xả bụi mù mịt mặt người và phương tiện lưu thông cùng chiều. Khi đến bùng binh Nguyễn Tri Phương, tài xế đá đèn xi-nhan xin rẽ phải qua cầu Nguyễn Tri Phương hướng về đường Võ Chí Công thuộc địa bàn P. Hòa Xuân. Tại đây, xe này xếp rồng rắn cùng nhiều xe ben tải khác chờ vào đổ đất san lấp mặt bằng rồi hối hả tiếp tục cho chuyến kế tiếp.
Mang những điều ghi nhận thực tế trao đổi với T., một lái xe ben đang tạm nghỉ chờ sửa xe chúng tôi được biết, thời điểm này đang là mùa làm ăn của cánh lái xe ben. Giải thích vì sao có hiện tượng “ngủ ngày cày đêm” và “né” lực lượng tuần tra của cánh lái xe ben chở đất qua địa bàn H. Hòa Vang, T. cho biết, theo thiết kế khung xe, nếu đổ đất đầu thùng thì hầu như khi lên cân, xe nào cũng quá tải. Cụ thể, T. đang lái xe ben 15 tấn nhưng khi đổ đất lên thùng chở từ mỏ về đến điểm san lấp xe có trọng tải lên đến 20 tấn, thậm chí có xe tải trọng tăng gấp đôi quy định. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến TNGT và ô nhiễm môi trường do xe ben tải gây ra trong quá trình vận hành.
Nguyên Thảo
(còn nữa)