Huyện Hòa Vang có nhiều lợi thế để phát triển du lịch cộng đồng. Đặc biệt là hệ thống di tích, kiến trúc cổ phong phú như: Đình làng Túy Loan - di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia, chuỗi các chùa chiền, nhà thờ đạo, thánh thất, khu phố chợ, vùng rau sạch, các hộ làm nghề làm bánh tráng truyền thống, nhiều nhà hàng mỳ quảng Túy Loan và có đội dân ca bài chòi... Khu vực này là vùng quê có lịch sử hình thành lâu đời, nằm hai bên bờ sông Túy Loan, có hệ sinh thái đa dạng, khí hậu trong lành, phong cảnh hữu tình; nơi có nhiều di sản vật thể và hội tụ của những nét văn hóa đậm bản sắc của làng quê Trung bộ xưa, mà hiện nay ít nơi nào còn giữ được.

Để phát huy lợi thế đó, từ năm 2017, UBND thành phố Đà Nẵng có Quyết định số 3947/QĐ-UBND ban hành kế hoạch đầu tư phát triển vận tải hành khách đường thủy nội địa và bến thủy nội địa trên địa bàn đến năm 2025. UBND thành phố đã giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Đà Nẵng triển khai, hoàn thành thi công 3 cầu tàu, trong đó huyện Hòa Vang có 2 cầu tàu được đặt tại đối diện Đình làng Túy Loan (xã Hòa Phong) và thôn Thái Lai (xã Hòa Nhơn). Các công trình này đã hoàn thành từ năm 2017 theo đúng kế hoạch. Sau đó, các địa phương đã đầu tư thêm hạng mục nhà chờ đón khách song đến nay vẫn chưa đón được du khách đường thủy.

Ngoài cầu tàu tại Làng du lịch cộng đồng Thái Lai, địa phương cũng đã xây dựng thêm một nhà chờ phục vụ đón khách du lịch đường thủy nội địa. Theo người dân địa phương, cụm công trình này hoàn thành từ năm 2018 nhưng không hoạt động, không có tàu chở du khách đến. Hiện nay, hạng mục nhà chờ đã hư hỏng, xuống cấp, gạch ốp trụ bị bong tróc.

Ông Đỗ Hữu Minh, chủ nhà cổ Tích Thiện Đường tại Làng du lịch cộng đồng Thái Lai cho biết, khi có chủ trương xây dựng cầu tàu, bến bãi để đón khách du lịch đường thủy khiến người dân rất phấn khởi. Tuy nhiên, hiện tại khách đến du lịch chỉ di chuyển bằng đường bộ, còn đường thủy thì hầu như chưa có chuyến nào. Người dân nơi đây mong muốn, các tuyến du lịch đường thủy sớm hoạt động để thu hút du khách, phát triển kinh tế địa phương. Ông Minh cũng nói thêm, do thiết kế của cầu tàu không phù hợp nên sau các trận ngập thì phù sa, bùn đất đọng lại rất nhiều trên bề mặt.

Rơi vào tình cảnh tương tự, cầu tàu Túy Loan đã hoàn thành nhưng cũng bị bỏ hoang. Do chưa khai thác nên cầu tàu cũng chưa có đường lên xuống vì vẫn đang bị chắn ngang bởi lan can bảo vệ đường bộ, cỏ mọc um tùm. Cầu tàu chỉ được sử dụng một lần trong năm dùng để neo đậu thuyền đua trong Lễ hội Đình làng Túy Loan vào dịp tháng 2 âm lịch.

Theo tìm hiểu, các điểm du lịch đường sông tại Hòa Vang rất có tiềm năng phát triển nhưng dọc tuyến sông có nhiều cây cầu thấp, tàu không thể qua được. Đơn cử, trên sông Túy Loan có cầu Túy Loan cũ, cầu Giăng với độ cao tĩnh không 3,5 m. Trong khi đó, các tàu chở khách du lịch ở Đà Nẵng đều là loại lớn, trên 30 chỗ và có chiều cao từ 4,5 m trở lên.

Ông Nguyễn Thúc Dũng - Phó Chủ tịch UBND huyện Hòa Vang cho biết, sau khi được bàn giao các cầu tàu trên sông Túy Loan, huyện đã khảo sát du lịch đường thủy và hiện còn tồn tại nhiều khó khăn, vướng mắc. Các tàu du lịch từ sông Hàn muốn đến các cầu tàu trên sẽ bị vướng bởi đập tạm ngăn xâm nhập mặn trên sông Cẩm Lệ, cầu Giăng bắc qua sông Túy Loan… UBND huyện đã có báo cáo gửi các sở, ngành, thành phố để xin ý kiến, phương án xử lý nhưng những cây cầu này đã có từ trước nên không thể phá đi xây lại chỉ để phục vụ du lịch đường thủy. Nguyên nhân của việc này là do trước đây đơn vị khảo sát chưa kỹ, đánh giá chưa hết hiện trạng.

Cũng theo Phó Chủ tịch UBND huyện Hòa Vang, để khai thác các bến tàu trên địa bàn, UBND huyện đang vận động, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư tàu du lịch loại nhỏ để hình thành tour du lịch đường thủy kết nối các điểm du lịch tại địa phương. Du khách đi bằng đường thủy có thể chiêm ngưỡng cảnh quan hai bên bờ sông, tham quan di tích đình Túy Loan, làng rau Túy Loan, làng du lịch cộng đồng Thái Lai… Huyện cũng đã đầu tư kinh phí để thành lập và duy trì câu lạc bộ Bài Chòi nhằm mục đích biểu diễn phục vụ du khách trong thời gian tới.

MAI VINH