Ngay sau khi Việt Nam giành được độc lập năm 1945, Chính phủ hai nước đã sớm ký kết Hiệp ước tương trợ Việt - Lào, Hiệp định về tổ chức liên quân Lào - Việt. Đặc biệt, ngày 30-10-1949, Ban Thường vụ Đảng Cộng sản Đông Dương đã quyết định các lực lượng quân sự của Việt Nam chiến đấu và công tác giúp bạn Lào tổ chức thành hệ thống riêng và lấy danh nghĩa là Quân tình nguyện. Đây là mốc lịch sử quan trọng, đánh dấu bước phát triển và trưởng thành của các lực lượng quân sự Việt Nam trên chiến trường Lào; khẳng định đường lối, quan điểm đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam trong thực hiện nhiệm vụ quốc tế. Với ý nghĩa đó, ngày 3-10-1949 được lấy làm Ngày truyền thống Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào.

Phát biểu kỷ niệm tại chương trình, Đại tá Trần Như Tiếp- Trưởng ban Ban liên lạc Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Cách mạng Lào tại TP Đà Nẵng chia sẻ về ý nghĩa của Ngày truyền thống Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Cách mạng Lào cũng như chia sẻ về mối quan hệ hữu nghị, tình cảm đặc biệt mà quân và dân hai nước Việt Nam - Lào cùng nhau sát cánh chống giặc ngoại xâm, giành độc lập cho nước bạn Lào.

Thay mặt lãnh đạo TP Đà Nẵng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND, Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam - Lào TP Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh cho rằng, chương trình kỷ niệm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không những cùng nhau ôn lại cội nguồn truyền thống của mối quan hệ Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam trong thời kỳ cách mạng chống đế quốc xâm lược với bao hy sinh xương máu của chiến sĩ hai nước, mà còn tri ân đối với những đóng góp to lớn của lực lượng Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của hai Đảng, hai Nhà nước, hai Quân đội và nhân dân hai nước; đặc biệt củng cố, vun đắp, bảo vệ và phát triển mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, như lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Việt - Lào hai nước chúng ta, tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long” và Chủ tịch Kaysone Phomvihane: “Núi có thể mòn, sông có thể cạn, song tình nghĩa Lào - Việt Nam sẽ mãi mãi vững bền hơn núi, hơn sông”.

Bên cạnh đó, quan hệ chính trị giữa hai nước cũng thường xuyên được củng cố, ngày càng tin cậy, gắn bó và giữ vai trò nòng cốt, định hướng tổng thể quan hệ hai nước thông qua việc hai nước thường xuyên trao đổi các chuyến thăm và các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc cấp cao. Hợp tác quốc phòng, an ninh và đối ngoại tiếp tục là những trụ cột quan trọng, ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả, giúp củng cố nền tảng vững chắc của quan hệ hai nước. Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư tiếp tục có chuyển biến tích cực. Việt Nam hiện có 241 dự án đầu tư tại Lào với tổng vốn đăng ký 5,47 tỷ USD, duy trì vị trí thứ 3 trong số các quốc gia/vùng lãnh thổ đầu tư vào Lào... Hợp tác trên các lĩnh vực khác, như giáo dục-đào tạo, văn hóa, khoa học kỹ thuật, du lịch và giao lưu nhân dân… không ngừng được củng cố và tăng cường.

Nhân dịp này, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Đà Nẵng bày tỏ lòng tri ân sâu sắc với công lao của các cựu Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Cách mạng Lào, đặc biệt là các Anh hùng liệt sĩ đã chiến đấu hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc của hai nước. Hy vọng rằng, các cựu Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Cách mạng Lào sẽ tiếp tục phát huy truyền thống Bộ đội Cụ Hồ, truyền thống người chiến sĩ tình nguyện, tiếp tục ủng hộ trong việc góp phần vun đắp, xây dựng tình đoàn kết đặc biệt, thủy chung son sắt Việt Nam - Lào mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững và truyền lại cho các thế hệ kế tiếp.

Phát biểu tại chương trình, Tổng Lãnh sự CHDCND Lào tại Đà Nẵng Souphanh Hadaoheuang cho rằng, Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam làm nhiệm vụ quốc tế tại Lào là những người đồng chí đã cùng chiến đấu, cùng sống chết với Quân đội và nhân dân các dân tộc Lào trong đấu tranh chống đế quốc xâm lược để giành độc lập, tự do cho Lào. Thay mặt Đảng, Chính phủ và nhân dân các bộ tộc Lào và thay mặt Tổng Lãnh sự quán CHDCND Lào tại Đà Nẵng, Tổng Lãnh sự Souphanh Hadaoheuang bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Đảng, Nhà nước, QĐND Việt Nam nói chung, Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam nói riêng đã cùng chung gian khổ với quân và dân Lào, hy sinh xương máu của mình để làm tròn nghĩa vụ quốc tế tại Lào trong hàng chục năm liền, có người đã coi Lào là quê hương thứ hai của mình, nhiều người đã dành cả cuộc đời chiến đấu, làm chuyên gia trong nhiều lĩnh vực khác nhau, nhiều hơn thời gian bên gia đình ở Việt Nam. Trong bất kỳ giai đoạn, hoàn cảnh nào, Đảng, Chính phủ, các lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc Lào sẽ cùng với Đảng, Chính phủ, QĐND Việt Nam anh em giữ gìn và phát huy mối quan hệ hiếm có giữa hai nước mãi mãi vững bền, xứng đáng với sự hy sinh to lớn của các chiến sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam làm nhiệm vụ quốc tế tại Lào.

Thanh Hoa