(Cadn.com.vn) - Khu vực thôn Bồng Miêu (xã Tam Lãnh, H. Phú Ninh, Quảng Nam) những năm qua “nổi tiếng” bởi tình trạng “vàng tặc”. Trong khi các ngành chức năng chưa có biện pháp xử lý hữu hiệu thì sau Tết Nguyên đán Quý Tỵ đến nay, “vàng tặc” lại tiếp tục lộng hành. Chỉ trên một dãy núi có đến hơn 100 lán trại mọc lên, lượng người đổ về đây lên đến hàng nghìn khiến cho tình hình ANTT trên địa bàn càng thêm phức tạp.

Tan hoang núi Kẽm...

Trở lại khu vực núi Kẽm và địa danh du lịch Thác Trắng - Hầm Hô (thôn Bồng Miêu), chúng tôi thật ngỡ ngàng trước sự tàn phá của “vàng tặc”. Từ con đường dưới chân núi nhìn lên, cả khu vực núi Kẽm như một “đại công trường” với hàng trăm túp lều được “vàng tặc” dựng lên. Từ dưới chân núi, từng đoàn xe máy liên tục vào ra như đi hội. Tiến vào bên bờ sông Bồng Miêu, dưới chân đồi AD1 thuộc khu vực núi Kẽm, có gần 100 chiếc xe máy của “vàng tặc” để lăn lóc trong bụi cây.

Sau khi cất dụng cụ như máy ảnh, máy quay, chúng tôi nhập vai phu vàng để lên núi. Thấy chúng tôi, “vàng tặc” tưởng lực lượng chức năng truy quét nên đã nhanh chóng bỏ lều, di chuyển lên phía trên cao, để lại lều không, bãi trống. Hàng chục hầm chứa quặng sau khi được khai thác trong lòng đất đã được xay nhuyễn và chuyển về các bể chứa. Tại đây, vàng tặc sẽ sử dụng các hóa chất để lọc đãi vàng. Theo ghi nhận của P.V, cả khu rừng nguyên sinh bị tàn phá tan hoang, đất đai bị cày xới nham nhở, hàng trăm hầm hố sâu như những cái bẫy chết người với hàng trăm tấn quặng chất ngổn ngang mà các đối tượng bỏ chạy để lại hiện trường. Ước tính diện tích “vàng tặc” tàn phá khu vực này lên đến gần 30ha với hàng chục đường hầm được đào bới chạy ngoằn ngoèo đâm vào núi. Theo ông Bùi Quang Minh - Chủ tịch UBND xã Tam Lãnh ước lượng thì chiều dài của các đường hầm này khoảng hơn 20km.

Cảnh tan hoang trên Núi Kẽm.

Xác xơ Thác Trắng - Hầm Hô

Rời “đại công trình” của “vàng tặc” trên núi Kẽm, chúng tôi đến khu vực di tích danh thắng Thác Trắng - Hầm Hô để tận mắt chứng kiến cảnh kinh hoàng khác không thể tả nổi. Con suối từ thượng nguồn đổ về Thác Trắng đã bị bồi lấp gần như hoàn toàn, cả một đoạn suối dài hàng trăm mét từ đường mòn vào đập tràn số 1 lầy lội bùn đất đặc quánh. Hồ nước dưới chân Thác Trắng - Hầm Hô giờ chỉ là vũng bùn, trên đỉnh thác, dòng nước yếu ớt, đục ngầu...

Anh Võ Hoàng - người dân sống ở khu vực này cho biết: “Đã có gần 10ha rừng nguyên sinh và rừng trồng bị tàn phá. Riêng khu vực này mỗi ngày có hơn 300 người bất chấp hiểm nguy đến đây khai thác quặng vàng. Đất đai ở đây rất dễ bị sạt lở. Cách đây vài năm, ở gần khu vực này đã từng xảy ra sạt lở đất chôn vùi 7 người khai thác quặng vàng. Riêng trong năm 2012 xảy ra một vụ sập hầm khiến một người chết. Tình hình đang ngày càng trở nên phức tạp, nhất là sau Tết Nguyên đán đến nay”. 

Tiếp tế phương tiện cho “Vàng tặc” trên núi Kẽm.

Được biết, ở đây không chỉ có những người tự ý đi làm vàng mà có cả những ông chủ thuê nhân công, cho dựng các lán lèo, đem máy nổ, máy khoan vào các bãi vàng khai thác tấp nập. Anh Võ Hoàng cho biết thêm: “Những người này không ai quản lý, họ tự do tranh giành bãi. Đáng lo ngại hơn là sau khi khai thác quặng, họ dùng thủy ngân để đãi vàng và chất thải này đã trực tiếp chảy ra sông Bồng Miêu”.

Tại bãi Hố Gần cách đó không xa, tình hình cũng trở nên bát nháo. Đây là khu vực Cty Vàng Bồng Miêu quản lý, khai thác nhưng cũng có đến hàng trăm người, bất chấp lực lượng bảo vệ, ngày đêm thâm nhập khai thác chui, thậm chí còn trèo lên xe tải của Cty cướp quặng. Do lực lượng an ninh ở đây quá mỏng nên đành bất lực đứng nhìn...

Làm việc với chúng tôi, ông Bùi Quang Minh cho biết: “Khu vực núi Kẽm hơn 100ha đã được giao cho Cty khai thác vàng Bồng Miêu quản lý, còn khu vực Thác Trắng - Hầm Hô hiện Cty vàng Bồng Miêu đang khảo sát, nên xã vẫn còn quản lý. Nhưng do đồi núi cao, lại giáp ranh với 3 huyện khác, lực lượng CAX mỏng nên “vàng tặc” nổi lên liên tục trong thời gian gần đây. Hiện tại có hơn 200 “vàng tặc” tại khu vực núi Kẽm và Thác Trắng - Hầm Hô hoạt động liên tục 24/24 giờ, trong số đó người địa phương chiếm 2/3".

Còn ông Đặng Bá Dự - Phó Chủ tịch UBND H. Phú Ninh cho biết: “Ngoài khu vực núi Kẽm do Cty vàng Bồng Miêu quản lý, khu vực Thác Trắng - Hầm Hô đã được UBND tỉnh Quảng Nam công nhận di tích danh thắng cấp tỉnh năm 2007 và được khoanh vùng bảo vệ. H. Phú Ninh đang xây dựng đề án phát triển du lịch, mở ra cơ hội khai phá tiềm năng vùng đất này. Nhưng thời gian qua, “vàng tặc” khai thác vàng đã làm biến dạng danh thắng, nhiều lần cơ quan chức năng đã tổ chức đẩy đuổi nhưng rồi đâu lại vào đó, khó mà kiểm soát được”.

Nhận định về tình hình trên, Thượng tá Phan Văn Tri - Trưởng CAH Phú Ninh cho biết, thời gian qua, lực lượng CAH phối hợp với bảo vệ của Cty Vàng Bồng Miêu tổ chức hàng chục đợt truy quét. Nhưng do địa hình phức tạp, khi lực lượng chức năng tiếp cận thì “vàng tặc” đã trốn vào rừng, chỉ để lại dụng cụ máy móc, lều trại. “Để chấm dứt vấn nạn này, lãnh đạo huyện đã có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị tăng cường lực lượng nhằm bố trí chốt chặn các con đường vận chuyển, tiếp tế nguyên nhiên liệu lên các bãi vàng. Kế hoạch này đã được tỉnh đồng ý và trong tháng 3 chúng tôi sẽ triển khai quyết liệt” - Thượng tá Tri cho biết thêm.

Việc “vàng tặc” nổi lên ở xứ vàng Bồng Miêu thời gian qua như “bài ca muôn thuở”, dù lực lượng chức năng liên tục tổ chức truy quét. Hy vọng trong thời gian đến, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, vấn nạn “vàng tặc” nơi đây sẽ phần nào được kiểm soát.

Trần Tân