Có thể gây thiệt hại kinh tế tới 3.000 tỷ USD

Theo một nghiên cứu được công bố vào tháng trước trên tạp chí Science, El Nino năm nay có thể dẫn đến thiệt hại kinh tế toàn cầu lên tới 3.000 tỷ USD, làm giảm GDP, gây tổn thất trong nông nghiệp và gia tăng nguy cơ dịch bệnh.

Mới đây (ngày 17-5), Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cảnh báo hiện tượng El Nino kết hợp với biến đổi khí hậu, có thể "đẩy nhiệt độ toàn cầu lên mức chưa từng thấy". Theo kết quả nghiên cứu được các nhà khoa học tại Đại học Dartmouth công bố trên Science, nếu dự báo của WMO chính xác, El Nino xuất hiện trong năm nay sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu 3.000 tỷ USD tính đến năm 2029, so với kịch bản không có El Nino.

El Nino thường quay trở lại sau mỗi chu kỳ 2-7 năm, hiện tượng thời tiết cực đoan này dự kiến phát triển mạnh vào khoảng giữa tháng 5-7 năm nay. El Nino khiến cho tình trạng lũ lụt xảy ra nghiêm trọng hơn ở một số nơi, trong khi khu vực khác lại hứng chịu hạn hán gay gắt. Nhóm nghiên cứu tại Đại học Dartmouth phát hiện ra rằng, El Nino có xu hướng kìm hãm sự tăng trưởng kinh tế của các quốc gia trong nhiều năm sau khi hiện tượng này qua đi. Họ đã phân tích thiệt hại do El Nino xảy ra ở giai đoạn 1982-1983 và phát hiện nó khiến cho toàn cầu mất đi 4.100 tỷ USD trong vòng 5 năm. Tương tự, lần El Nino quay lại vào năm 1997-1998 thổi bay 5.700 tỷ USD của nền kinh tế toàn cầu.

Đã có những tín hiệu cho thấy El Nino tiếp theo có thể rất dữ dội. Sự kiện này chỉ là một phần của mô hình khí hậu định kỳ bao gồm hiện tượng La Nina lạnh hơn, xuất hiện xen kẽ. Ngoài ra, El Nino làm thay đổi dòng hải lưu ấm ở Thái Bình Dương và nhiệt độ bề mặt nước biển đạt mức cao kỷ lục. Việc hội tụ những yếu tố thuận lợi tạo điều kiến cho một đợt El Nino cực lớn có thể gây ra hậu quả nghiêm trong hơn nữa. Kết quả của nhóm nghiên cứu cho thấy rằng, nếu đợt El Nino này xảy ra sẽ gây thiệt hại kinh tế lớn, làm giảm sự tăng trưởng tại các quốc gia nhiệt đới trong vòng một thập kỷ.

Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm 20-6 cảnh báo: "WHO đang chuẩn bị cho khả năng rất cao là hiện tượng El Nino trong năm 2023 và 2024 có thể làm tăng sự lây truyền bệnh sốt xuất huyết và các loại bệnh liên quan đến virus khác như Zika và chikungunya. Tác động của biến đổi khí hậu làm tăng khả năng sinh sản của muỗi và lây lan các bệnh này nhanh hơn."

Gấp rút ứng phó

Trước các mối lo ngại này, nhiều quốc gia đã lên biện pháp ứng phó. Cơ quan Khí tượng Philippines tuyên bố El Nino bắt đầu vào tuần tới tại quốc gia này và người dân nên chuẩn bị ứng phó. Bộ Nông Nghiệp Philippines cũng chuẩn bị cho tình huống xấu nhất đối với nguồn cung gạo của đất nước. Theo Bộ Nông nghiệp Philippines, El Nino có khả năng tăng cường vào quý III/2023 và kéo dài đến năm 2024. Philippines cần có lượng gạo tồn kho dự trữ ít nhất là 52 ngày. Nếu tình trạng nguồn cung gạo thiếu hụt, Philippines có thể phải nhập khẩu. Bộ Nông nghiệp Philippines khuyến khích nông dân trồng các giống cây có khả năng chống nóng; giải quyết tình trạng rò rỉ trong hệ thống thủy lợi để tránh lãng phí nguồn cung cấp nước hay lựa chọn cuối cùng, tốn kém hơn, đó là làm mưa nhân tạo để cung cấp nước cho các hệ thống tưới tiêu.

Trong khi đó, theo báo SCMP, nhằm đối phó sớm với El Nino, Chính phủ Malaysia đã triển khai nhiều chiến dịch "gieo" mây tạo mưa nhằm đảm bảo đủ nước cho sinh hoạt và sản xuất. Cơ quan Quản lý thảm họa quốc gia Malaysia ngày 12-6 đã triển khai chiến dịch "gieo" mây tạo mưa trong vòng 2 ngày tại vùng phía bắc bán đảo Malay, điều chỉnh khả năng gây mưa bằng cách thêm vào các đám mây các hạt nhỏ giống như băng. Việc "gieo" mây tạo mưa sẽ giúp giảm thiểu mức độ rút nước của hai con đập quan trọng tại bang Penang, khu vực trọng yếu của ngành công nghiệp chất bán dẫn tại Malaysia. Ngành này có mức tiêu thụ nước rất lớn.

Để tránh lặp lại tình trạng hạn hán cũng như cháy rừng do El Nino gây ra hồi năm 2016, chính phủ Indonesia yêu cầu tất cả các bộ, ngành liên quan cũng như chính quyền địa phương sớm bắt tay vào chuẩn bị và xem xét tất cả các biện pháp để không tái diễn các vấn đề cách đây 8 năm. Theo Bộ Thương mại Indonesia, cần chủ động ứng phó với hiện tượng thời tiết El Nino và dự trữ gạo cho người dân không được hạn chế. Indonesia gần đây đã tăng cường các thỏa thuận nhập khẩu gạo dự trữ. Để lường trước hạn hán, Bộ Nông nghiệp Indonesia cũng đã phân phát 4 tấn giống lúa ưu việt mới, có thể thích ứng với hạn hán cho nông dân.

AN BÌNH