(Cadn.com.vn) - Từ sự bất cập trong quy hoạch cũng như sự buông lỏng công tác quản lý, sử dụng đất tại khu vực nghĩa trang TP Pleiku (Gia Lai) hàng chục héc-ta đất của Ban quản lý rừng phòng hộ bắc Biển Hồ (BQL RPH BBH) bị chiếm dụng bởi… cán bộ, viên chức ở đây. Không những thế, sự mập mờ trong việc cấp đất cho một số cá nhân, khiến dư luận đặt ra nhiều câu hỏi liệu có việc đất công đã bị phù phép vào túi tư?

Rẫy cà-phê tiếp giáp với nghĩa trang TP Pleiku mà viên chức, người lao động BQL RPH BBH chiếm dụng đất để trồng.

Quy hoạch... trên giấy

Để có quỹ đất quy hoạch nghĩa trang TP Pleiku (tại xã Trà Đa, TP Pleiku, Gia Lai), ngày 5-12-2005, UBND tỉnh Gia Lai ban hành Quyết định số 240 thu hồi 139,68ha đất lâm nghiệp của BQL RPH BBH chuyển mục đích sang đất phi nông nghiệp, giao cho UBND TP Pleiku triển khai xây dựng nghĩa trang. Trên cơ sở đó, năm 2006, UBND TP Pleiku và BQL RPH BBH đã lập biên bản bàn giao và thỏa thuận giao đất, nhưng diện tích bàn giao chỉ là 45,6ha để xây dựng nghĩa trang. Từ đó đến nay, việc thu hồi, bàn giao gần 100ha đất còn lại theo như Quyết định số 240 của UBND tỉnh Gia Lai chỉ được các cơ quan chức năng tiến hành trên... giấy.

Theo kết luận của Thanh tra tỉnh Gia Lai, năm 2002, Đội đo đạc- Quy hoạch TP Pleiku (đã giải thể) tiến hành đo đạc diện tích đất cần thu hồi để quy hoạch nghĩa trang TP Pleiku. Trên cơ sở số liệu này, UBND TP Pleiku đã phê duyệt và trình các cấp có thẩm quyền để tiến hành thu hồi, chuyển mục đích và thực hiện quy hoạch nghĩa trang TP Pleiku với diện tích 139,68ha đất của Trạm trồng rừng TP Pleiku (sau này thuộc BQL RPH BBH). Thế nhưng, ngay từ đầu, việc đo đạc này đã thiếu chính xác vì trong tổng số diện tích đất trên đã có 21,5051ha đất đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ) cho người dân.

Đến năm 2003, Sở NN&PTNT tỉnh Gia Lai đã có công văn về việc quy hoạch nghĩa trang và bãi xử lý rác TP Pleiku gửi UBND tỉnh Gia Lai nêu rõ: Đất của Trạm trồng rừng TP Pleiku chỉ là 112,0826ha, 6,5824ha đất giao thông và 21,5051ha bạch đàn của người dân. Mặc dù Sở NN&PTNT có văn bản nêu rõ diện tích mà UBND TP Pleiku đã phê duyệt, trình các cấp là không đúng theo số liệu đo đạc, tuy nhiên đến ngày 17-10-2005, UBND TP Pleiku vẫn lập Tờ trình số 768 đề nghị thu hồi và chuyển đổi mục đích sử dụng 139,68ha đất trên.

Không chỉ sự thiếu trách nhiệm của cán bộ, lãnh đạo UBND TP Pleiku thời điểm đó trong việc thực thi công vụ khi không hề nhắc tới 21,5021ha đất đã có QSDĐ người dân trong việc thu hồi mà đến Sở TN&MT tỉnh Gia Lai cũng chỉ đo đạc trên giấy. Lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Gia Lai cho rằng, Sở căn cứ vào Tờ trình số 768 của UBND TP Pleiku mới có Tờ trình số 723 vào ngày 28-11-2005 tham mưu cho UBND tỉnh Gia Lai trong việc thu hồi 139,68ha đất. Tuy nhiên, việc đo đạc không tiến hành đầy đủ mà chỉ "biên tập" lại sơ đồ quy hoạch do Đội đo đạc - Quy hoạch TP Pleiku đã được UBND TP Pleiku xác nhận. Chính vì sự quy hoạch trên giấy đó dẫn đến việc UBND tỉnh Gia Lai có một quyết định khác "đá" Quyết định số 240. Cụ thể, ngày 29-12-2011, UBND tỉnh có quyết định cấp GCN QSDĐ, trong đó có đến 73,6ha đã được thu hồi, chuyển đổi theo Quyết định số 240.

Cán bộ chiếm dụng đất công

Chính vì sự nhập nhằng, bất cập trên đã tạo "điều kiện" cho nhiều cán bộ, nhân viên của BQL RPH BBH và người dân vô tư chiếm dụng đất công tại khu vực đất đã quy hoạch này. Kết luận của Thanh tra tỉnh Gia Lai nêu rõ, có 31,5ha đất nằm trong quy hoạch nghĩa trang TP Pleiku đã bị lãnh đạo, nhân viên của BQL RPH BBH chiếm dụng để sản xuất. Hàng loạt diện tích đất cây bạch đàn đã bị đào bỏ để thay thế những loại cây trồng công nghiệp khác. Trong đó, ông Nguyễn Đức, Trưởng BQL RPH BBH chiếm dụng 10,5ha để trồng chuối; 5 viên chức, bảo vệ của Ban chiếm dụng 17ha để trồng cà-phê và bời lời; 3 viên chức, bảo vệ của Ban đã thuê máy múc đào bỏ gốc bạch đàn nhưng chưa trồng cây trên diện tích 4ha.

Bên cạnh đó, trong quá trình thanh, kiểm tra, Thanh tra tỉnh Gia Lai đã phát hiện trong phần diện tích đất được quy hoạch nghĩa trang có một phần diện tích (gần 32ha) đã cấp GCNQSDĐ cho ông Tưởng Tín (nguyên Trưởng BQL RPH BBH) và bà Nguyễn Thị Liễu (vợ ông Tín). Tuy nhiên, ngày 3-3-2016, tại buổi làm việc giữa Thanh tra tỉnh Gia Lai và Chủ tịch UBND TP Pleiku và đại diện Phòng TN&MT thì toàn bộ hồ sơ cấp GCN QSDĐ cấp cho 2 người này (vào năm 1994) đã bị thất lạc (?!). Thế nên, Thanh tra tỉnh Gia Lai không có cơ sở để kết luận việc cấp GCN QSDĐ cho ông Tín và bà Liễu có sự vi phạm hay không.

Trước các sai phạm, bất cập trong việc quy hoạch, quản lý, sử dụng đất khu vực nghĩa trang TP Pleiku theo kết luận của Thanh tra tỉnh Gia Lai, UBND tỉnh Gia Lai vừa có văn bản chỉ đạo trước ngày 15-4-2016, Sở TN&MT phải tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với lãnh đạo, tập thể, cá nhân do sai sót, thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, tham mưu không chính xác cho UBND tỉnh; kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với Trưởng BQL RPH BBH Nguyễn Đức và chỉ đạo BQL RPH BBH thu hồi (không hỗ trợ đền bù) 31,5ha đất đã để viên chức, người lao động chiếm dụng và bàn giao toàn bộ diện tích đất cho UBND TP Pleiku. UBND TP Pleiku có trách nhiệm kiểm điểm, xử lý trách nhiệm phân cấp quản lý cán bộ, công chức với Đội trưởng đội đo đạc- Quy hoạch TP Pleiku trước đây; kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với lãnh đạo UBND TP Pleiku, tập thể cá nhân có liên quan trong việc làm thất lạc hồ sơ cấp GCN QSDĐ cho ông Tưởng Tín và bà Nguyễn Thị Liễu. Đồng thời, UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu Sở TN&MT phối hợp UBND TP Pleiku tiến hành đo đạc lại hiện trạng khu vực quy hoạch nghĩa trang TP Pleiku, quy chủ đúng hiện trạng sử dụng.

Minh Tân