Có nhiều hạn chế so với những máy bay chiến đấu cùng loại đương thời, nhưng Mig-17 khi được điều khiển bởi các phi công Việt Nam đã làm nên những kỳ tích. Nổi bật nhất là chiến công bắn rơi bảy máy bay chiến đấu hiện đại của Mỹ do Anh hùng Đại tá phi công Nguyễn Văn Bảy (tức Bảy A) thực hiện.
MiG-17 là một phiên bản nâng cấp của MiG-15 nhưng được thiết kế để khắc phục các điểm yếu của dòng tiêm kích MiG-15 khi bay ở tốc độ lớn.
Điểm mới là ứng dụng cánh cụp xuôi phía sau với hình dạng: 45° độ gần thân chính, và 42° so với phần bên ngoài của cánh. Nó cũng dùng động cơ VK-1 và những phần khác hoàn toàn tương đương.
|
MiG-17 là phi cơ tiêm kích Xô viết đầu tiên có động cơ tăng tốc vượt hạn |
Tiêm kích MiG-17 được sản xất hàng loạt từ năm 1951. Trong khi sản xuất, máy bay được cải tiến và sửa đổi nhiều lần. MiG-17 căn bản có nhiệm vụ chiến đấu ban ngày và sử dụng hiệu quả nhất trong hoạt động chống lại máy bay địch. Nó cũng có thể được dùng làm máy bay chiến đấu-ném bom, nhưng trọng lượng bom bị coi là nhỏ so với những loại máy bay chiến đấu khác cùng thời.
|
Cánh và đuôi của máy bay MiG này được thiết kế lại để tăng tính ổn định cho máy bay và khả năng điều khiển máy bay ở tốc độ nhanh gần Mach 1 (tốc độ âm thanh). |
Mục đích chiến lược của MiG-17 cũng giống như những máy bay tiêm kích khác của Liên Xô là bắn hạ những máy bay ném bom của Mỹ, tránh giao chiến dogfight (hỗn chiến). Máy bay tiêm kích dưới tốc độ âm thanh này (vận tốc tối đa là 0.93 Mach) được sử dụng có hiệu quả nhất trong đối đầu với các máy bay tiêm kích-ném bom nặng nề, bay chậm (0.6-0.8 Mach) của Mỹ, như B-50 hay B-36 (cả hai loại máy bay này đều trang bị động cơ piston).
|
Động cơ MiG-17 là động cơ phản lực turbo gắn bên trong thân máy bay và lấy không khí từ mũi máy bay. |
|
Máy bay được trang bị 3 pháo 23mm, 4 rocket, 2 trái bom và không có tên lửa không đối không, trong khi đối thủ là những máy bay Mỹ cùng thời đã được trang bị tên lửa. Dù yếu thế hơn hẳn về trang bị song dưới sự điều khiển của các phi công Việt Nam, đặc biệt là Anh hùng Nguyễn Văn Bảy (Bảy A), Mig-17 đã có những chiến thắng đầy oanh liệt. |
|
Tốc độ tối đa là 1.120km/h, trần bay là 15,8km, một tốc độ khá chậm nếu so với các máy bay chiến đấu đa năng hiện đại của Mỹ thời đó như Con ma F4 hay Thần sấm F105 |
|
Tiêm kích MiG-17 có thể được dùng làm máy bay chiến đấu-ném bom, nhưng trọng lượng bom rất nhỏ so với những loại máy bay chiến đấu khác. Tuy vậy các phi công Việt Nam vẫn thực hiện nhiều trận đánh oanh liệt vào năm 1972 làm bị thương và hư hỏng nặng một tàu chiến Mỹ đang bắn phá ngoài khơi Đồng Hới, Quảng Bình. |
|
Những chiếc Mig-17 của Không quân Việt Nam đã được nghỉ hưu từ lâu, một số yên vị trong bảo tàng nhưng những chiến công oanh liệt như huyền thoại của Mig-17 sẽ còn sống mãi. |
Có một điều ít người biết rằng trong Không quân Nhân dân Việt Nam thời kỳ Kháng chiến chống Mỹ có hai phi công chiến đấu lái loại Mig-17 đều có tên là Nguyễn Văn Bảy. Để phân biệt người ta thường gọi là Bảy A và Bảy B.
Ông Nguyễn Văn Bảy B quê ở xã Hưng Mỹ, huyện Cái Nước, tỉnh Bạc Liêu. Ông Bảy B cùng với phi công Lê Xuân Dị tham gia trận đánh nổi tiếng tại Đồng Hới, Quảng Bình. Trận đánh mà theo nhiều sử gia trên thế giới ghi nhận đây là lần đầu tiên chiến hạm Mỹ bị ném bom sau Thế chiến II. Chiếc Mig-17 mang số hiệu 2047 tại Bảo tàng Phòng không-Không quân hiện nay chính là một trong 2 chiếc máy bay tham gia trận đánh này. Ông Bảy B hi sinh trên bầu trời Thanh Hóa. Năm 1994, ông Bảy B được truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Trong khi đó Anh hùng Đại tá phi công Nguyễn Văn Bảy (tức Bảy A) sinh tại huyện Lai Vung, tỉnh Sa Đéc (nay là tỉnh Đồng Tháp) là một trong mười sáu phi công Việt Nam đạt cấp "Ách" trong kháng chiến chống Mỹ, với thành tích lái MiG-17 bắn rơi 7 máy bay các loại của Mỹ. Ông cũng là phi công MiG-17 bắn rơi nhiều máy bay nhất. Ông Bảy A tức giữ nhiều chức vụ quan trọng trong quân đội như Trung đoàn trưởng Trung đoàn Không quân 937, Phó Tư lệnh Sư đoàn 372, Phó tham mưu trưởng Quân chủng Không quân. |
Theo CAND