Cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự (tín dụng đen) đã và đang trở thành vấn đề “nóng” được dư luận rất quan tâm và các cơ quan pháp luật các địa phương đã bắt, xử lý nhiều đối tượng hoạt động vi phạm pháp luật này. Để đối phó với cơ quan CA, một số đối tượng chuyên cho vay nặng lãi đã tìm mọi cách để “lách luật”, một trong những hình thức đó là hợp đồng cho thuê xe tự lái.

Hợp đồng thuê xe nhưng thực chất là cho vay nặng lãi.

Chị T.T.M (trú Q. Cẩm Lệ, Đà Nẵng) trình bày, đọc được thông tin công ty TNHH A.T cho vay tiền bằng hình thức thế chấp giấy tờ đăng ký xe máy nên ngày 11-9-2019, chị chạy xe Air Blade BKS 43G1-01xxx mang theo giấy tờ xe đến công ty A.T làm thủ tục vay tiền. Tại đây, sau khi kiểm tra xe, nhân viên công ty cho biết xe máy của chị chỉ vay được 7 triệu đồng, nếu đồng ý thì vào văn phòng làm thủ tục. Lẽ ra phải lập hợp đồng vay tiền nhưng anh nhân viên này yêu cầu chị M. giao giấy tờ xe và ký vào bản hợp đồng thuê xe tự lái rồi đưa đến UBND phường gần đó để chứng thực vào giấy ủy quyền đã được soạn sẵn. Khi giao tiền vay, nhân viên công ty A.T đã trừ số liền lãi của tháng đầu tiên là 840.000 đồng. Như vậy, mức lãi mà chị M. phải trả là 12%/tháng. Do lãi suất quá cao và do ảnh hưởng của dịch bệnh nên chị M. mất việc làm, không có thu nhập nên từ tháng 3-2020 không còn tiền trả lãi. Giữa tháng 7-2020, chị liên lạc với công ty A.T xin trả tiền gốc để lấy lại giấy tờ để bán xe song họ không đồng ý, yêu cầu phải thanh toán đủ số tiền gần 11 triệu đồng. Trong trường hợp không thanh toán, công ty A.T sẽ cử nhân viên lên lấy xe…

Tương tự, anh Đ.V (trú TX Điện Bàn, Quảng Nam), cho biết: “Những tháng đầu năm 2020, do xí nghiệp làm ăn khó khăn nên tôi đem “cắm” giấy tờ ô-tô lấy tiền trang trải. Những tưởng lãi suất chỉ 3- 5%/tháng, không ngờ số tiền vay chỉ 100 triệu đồng nhưng mỗi tháng phải trả khoản lãi hơn 10 triệu đồng. Chịu hết nổi với mức lãi suất này, tôi xin trả phần gốc nhưng bên cho vay không đồng ý, cho người hăm dọa sẽ đến lấy xe vì giấy tờ xe đã sang tên cho họ”.

Theo tìm hiểu, trước sự tấn công mạnh mẽ của lực lượng CA, những đối tượng hoạt động tín dụng đen đã tìm nhiều hình thức để tồn tại, hoạt động và một trong những hình thức đó là cho thuê xe tự lái. Để thực hiện, đầu tiên các đối tượng lập thủ tục xin thành lập công ty TNHH từ 2 thành viên trở lên kinh doanh đa ngành nghề (trong đó có ngành cho thuê xe có động cơ) được quy định tại Chương “Kinh tế hỗn hợp ngoài quốc doanh”, sau đó sử dụng mạng Internet để quảng cáo. Việc lập hồ sơ cho vay, tiến hành giải ngân được thực hiện đơn giản và nhanh chóng.

Cụ thể, nhân viên công ty chỉ xem qua tình trạng hiện tại cùng năm sản xuất của xe để định giá, đưa ra mức tiền được vay nhưng không quá 50% giá trị tài sản. Trong trường hợp người vay đồng ý với số tiền cho vay, nhân viên công ty tiến hành thu giữ giấy tờ xe, lập hợp đồng cho thuê xe, lập hợp đồng ủy quyền, với điều khoản: bên vay đồng ý giao cho công ty có quyền định đoạt đối với tài sản để hai bên mang đến phòng Công chứng hoặc chính quyền địa phương chứng thực.

Để đối phó với pháp luật, mức lãi suất hai bên chỉ thỏa thuận bằng miệng… Trong trường hợp bên vay chậm thanh toán lãi thì bên cho vay sẽ dùng nhiều cách, như: nhắn tin cho người thân, tạt sơn… khủng bố tinh thần để thu hồi. Trong trường hợp đối tượng vay quá chây ì, phía công ty sẽ tìm cách sang tên và tài sản trừ nợ.

Với thực tế trên, cho thấy những đối tượng cho vay nặng lãi đã và đang “tự chuyển mình” nhằm đối phó với cơ quan CA mà hình thức cho thuê xe tự lái là một ví dụ. Hy vọng, CA các địa phương sẽ có những biện pháp mạnh nhằm triệt xóa những công ty hoạt động theo kiểu “đầu dê, thịt chó” như vậy.

M.T