Chúng tôi ngược lên Khe Sanh - Lao Bảo (Quảng Trị) trong cái rét đậm đầu năm 2018. Mọi năm, thời điểm này QL9 nhộn nhịp xe cộ nhưng hiện cứ thênh thang, thi thoảng mới có xe khách vụt qua nhưng không hề gấp gáp. Phía trước, cổng B Khu Kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo đã được giải thể vào gần cuối năm 2017 (khi Luật thuế Xuất khẩu, nhập khẩu 2016 có hiệu lực) nên cảnh tượng tấp nập tại đây chỉ còn là dĩ vãng, đồng thời chấm dứt nghịch lý cuộc chiến chống hàng lậu Made in Vietnam. Lên tới trung tâm Lao Bảo, xe cộ èo uột không có gì cho thấy bây giờ đã cận Tết. Theo nhiều người, giá nhiều mặt hàng tại miền xuôi đã trở nên ngang bằng, thậm chí rẻ hơn khu vực biên giới khiến tình trạng buôn lậu giảm hẳn và không còn “nóng” như trước. Tuy nhiên, thuốc lá, rượu bia, đường kính và pháo nổ nhập lậu vẫn luôn âm ỉ và là vấn nạn nhức nhối.

CAH Hướng Hóa thu giữ số lượng pháo nổ tại khu vực biên giới Lao Bảo.

Ma-nơ-canh giữ hàng lậu

Đại tá Phan Thanh Quảng - Trưởng CAH Hướng Hóa cho biết, chỉ trong 15 ngày đầu đợt cao điểm tấn công tội phạm bảo vệ Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, lực lượng cảnh sát kinh tế (CSKT) của CAH đã bắt giữ 5 tấn đường kính Thái Lan nhập lậu. Trước đó một thời gian ngắn, con số này là vài chục tấn. Quá trình đấu tranh cho thấy hàng được tập kết lén lút chủ yếu ở bờ sông Sê Pôn phía nước bạn Lào, sau đó cửu vạn dày công vận chuyển bằng thuyền nhỏ như kiểu “du kích” qua đường biên giới trên sông này. Bên cạnh đường kính, thuốc lá lậu, nước giải khát vẫn luôn là mặt hàng “truyền thống” mà đối tượng buôn lậu chưa bao giờ từ bỏ. Chúng vẫn tìm cách tuồn qua đường lối mở, tiểu ngạch, hoặc trên sông Sê Pôn để đưa về tiêu thụ tại Đông Hà và các tỉnh miền Trung. Chính vì thế, chỉ trong một thời gian ngắn, lực lượng CA đã liên tiếp bắt nhiều vụ vận chuyển thuốc lá lậu từ biên giới về. Mới đây nhất là chiều 8-1, lực lượng CSKT CAH Hướng Hóa bắt giữ vụ vận chuyển gần 2.600 gói thuốc lá Jet trên QL9 khi chuẩn bị sang tới địa phận huyện giáp ranh H. Đakrông. Thủ đoạn của đối tượng là chất hàng lên xe máy và chạy với tốc độ nhanh. Cũng ngày 8-1, tại Km25 QL9, CAH Cam Lộ, CSGT và CSHS CA tỉnh Quảng Trị phối hợp dừng kiểm tra ô-tô do Đào Duy Vũ (trú TP Đông Hà) điều khiển lưu thông hướng Lao Bảo về, phát hiện trên xe vận chuyển 5.000 gói thuốc lá Jet cùng bia Heineken và sữa Ensure.

Không ngang nhiên như những vụ trên, đối tượng buôn lậu ngoại tỉnh dùng chiêu “độc” chưa từng xảy ra tại địa bàn vừa bị Trạm CSGT Đakrông thuộc Phòng CSGT (CA tỉnh) phát hiện vào trung tuần tháng 12-2017. Xe khách do lái xe Chu Đức Anh (trú Hải Phòng) điều khiển từ Lao Bảo về đến Km37 QL9 đoạn qua xã Hướng Hiệp, H. Đakrông thì bị dừng kiểm tra. Bước đầu quan sát bên ngoài chỉ thấy trên xe lèo tèo vài hành khách khoác áo ấm trùm đầu. Nhưng khi lên kiểm tra, CA không giấu nổi ngạc nhiên vì đó chỉ là những ma-nơ-canh được ngụy trang giả làm hành khách. Bên ghế ngồi, dưới chân các “vị khách” này là ngồn ngộn hàng lậu với gần 1.800 gói thuốc lá, hơn 1.000 chai rượu ngoại và 1.600 lon bia Heineken. Giá trị lô hàng tương đương nửa tỷ đồng.

Phòng CSKT CA tỉnh Quảng Trị cũng cho biết, ngày 18-12-2017 đã phát hiện, ngăn chặn 1 vụ vận chuyển trên ô-tô bán tải gần 190 chai rượu nhập lậu các nhãn hiệu Chivas 21, Macallan, Johnnie Walker Blue... trị giá gần 500 triệu đồng. Tiếp tục đánh mạnh trên tuyến QL9, 2 ngày sau, tại địa bàn H. Đakrông, CSKT CA tỉnh phối hợp với CSGT bắt 1 vụ vận chuyển gần 1.400 chai bia ngoại không có giấy tờ hợp lệ. Lái xe bước đầu khai nhận mua hàng tại Lao Bảo.

Thủ đoạn mới dùng ma-nơ-canh giả hành khách của chủ xe khách vận chuyển hàng lậu.

Lực lượng Cảnh sát Kinh tế CA tỉnh thu giữ bia lậu trên QL9.

Pháo nổ “đổ bộ” vùng biên

Nếu như rượu, bia, thuốc lá âm ỉ thì pháo lậu “tăng nhiệt” rõ rệt ở địa bàn giáp biên Quảng Trị. Đại tá Phan Thanh Quảng cho hay, công tác “quét, vét” pháo lậu được CA cũng như các lực lượng Biên phòng, Hải quan triển khai quyết liệt, đặc biệt là từ tháng 12-2017 đến nay. Có thể nói, pháo nổ ào về nội địa với nhiều thủ đoạn vận chuyển khác nhau và rất tinh vi.

Theo Trung tá Trần Văn Năm - Đội trưởng Đội CSKT CAH Hướng Hóa, rạng sáng 30-12-2017, qua tuần tra kiểm soát, phát hiện ở khu đất trống khóm Trung Chính, TT Lao Bảo tập kết 67 hộp pháo (gần 1 tạ) trong 4 bao tải lớn. Chủ hàng thấy lộ nên đã “bỏ của chạy lấy người”. Chỉ ít phút trước đó, cũng tại khu vực biên giới Lao Bảo, ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo phát hiện 2 đối tượng khả nghi liền yêu cầu kiểm tra thì đối tượng vứt hàng tháo chạy. Kiểm tra bên trong có 45 hộp pháo trọng lượng khoảng 58kg. Lực lượng biên phòng cho hay đây là thủ đoạn mới mà đối tượng buôn pháo áp dụng thời gian gần đây.

Trước đó, 20 giờ ngày 10-12-2017, tổ công tác địa bàn Tân Long thuộc ĐBP Thuận, BĐBP tỉnh Quảng Trị phối hợp với CAX Tân Long, CAH Hướng Hóa tuần tra tại khu vực bến đò Cây Me, thuộc thôn Long Quy, xã Tân Long, H. Hướng Hóa thì phát hiện một nhóm đối tượng đang tập kết hàng từ bến đò, chuẩn bị vận chuyển bằng xe máy. Khi thấy lực lượng chức năng, các đối tượng bỏ chạy vào rừng, để lại hiện trường 5 xe máy không BKS, 1.440 quả pháo nổ, tổng trọng lượng 180kg.

Cũng tại bến đò xã Tân Long, ngày 27-12-2017, lái xe Nguyễn Tấn Tân (trú Lệ Thủy, Quảng Bình) cũng đã mua 268 hộp pháo lậu rồi vận chuyển trên ô-tô đưa ra Quảng Bình tiêu thụ. Khi đến địa bàn xã Vĩnh Sơn, H. Vĩnh Linh thì Phòng CSKT phối hợp với CSGT CA tỉnh Quảng Trị kiểm tra bắt giữ toàn bộ. Ghi nhận liên tiếp trong 2 ngày 12 và 13-1-2018, ĐBP CKQT Lao Bảo cùng với lực lượng Hải quan phát hiện 2 xe khách nhập cảnh từ Lào về vận chuyển tổng cộng gần 200kg pháo các loại. Số hàng cấm này được giấu lẫn trong hàng hóa như than hoặc ở hầm gia cố. Bước đầu các đối tượng liên quan khai nhận đưa pháo từ Lào về tiêu thụ tại Quảng Bình.

Trao đổi thêm về diễn biến buôn lậu pháo, Đại tá Phan Thanh Quảng cho biết, lãi từ buôn bán pháo nổ cũng “khủng” như ma túy, tỷ lệ lời gấp đôi, gấp ba nên nhiều đối tượng bất chấp. Chính vì thế, để ngăn chặn mua bán, sử dụng pháo nổ, không chỉ lực lượng chức năng vào cuộc mà huy động cả hệ thống chính trị. CA đã chủ động phối hợp với CAH Sê Pôn, CA tỉnh Savanakhet, Salavan trong công tác ngăn chặn, đẩy lùi hàng lậu. Hiện lực lượng CAH và BĐBP rải dày tuyến biên giới, đặc biệt là tuyến sông Sê Pôn. Bên cạnh đó, cán bộ CA được điều động cắm địa bàn phối hợp với chính quyền, CAX, đoàn thể tập trung công tác tuyên truyền vận động, ký cam kết tận từng nhà. Điểm sáng trong công tác này chính là sự vào cuộc của nhiều cơ sở tôn giáo, phật giáo. “Trụ trì một số chùa rất ủng hộ và tích cực đưa nội dung tuyên truyền chống mua bán, sử dụng pháo nổ đến các phật tử” - Đại tá Phan Thanh Quảng chia sẻ. Từ đây, một số hộ dân đã âm thầm hủy pháo trong nước rồi mang đi vứt bỏ. Tuy nhiên, cuộc chiến chống pháo nổ nói riêng và hàng lậu nói chung chưa bao giờ hết gian nan vì những “sóng ngầm” hàng lậu vẫn luôn âm thầm, chực chờ cơ hội tràn về nội địa theo nhiều cách khó lường.

BẢO HÀ