Xác định đầu tư công là giải pháp quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, vì vậy năm 2021 Đà Nẵng đặt mục tiêu giải ngân hơn 9,5 ngàn tỷ đồng, cao hơn mức T.Ư giao 2,5 ngàn tỷ đồng. Tuy vậy, tính đến tháng 10-2021, Đà Nẵng mới giải ngân được 3,5 ngàn tỷ đồng, thời hạn 4 tháng còn lại buộc TP phải “chạy đua” với thời gian mới có thể cán mốc giải ngân trên 95% vốn đầu tư công theo kế hoạch.

Công trình đường và cầu qua sông Cổ Cò 180 tỷ đồng hiện đã cơ bản hoàn thành.

Sở dĩ mức giải ngân đầu tư công của Đà Nẵng thấp một phần vì các dự án liên vùng có những khó khăn đặc thù. Chẳng hạn như dự án đầu tư xây dựng công trình nút giao thông khác mức ngã ba Huế, kế hoạch vốn năm 2021 là 727 tỷ đồng, nhưng đến nay giải ngân 0 đồng do đang thực hiện thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư. Nếu được điều chỉnh tổng mức đầu tư thì dự kiến trong năm nay sẽ giải ngân hết. Hoặc đối với dự án xây dựng Bến cảng Liên Chiểu- phần cơ sở hạ tầng dùng chung, kế hoạch vốn năm nay 200 tỷ đồng, đến nay vẫn chưa giải ngân được đồng nào. Lý do vì tới giữa tháng 9 mới được giao sử dụng vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, thời gian còn lại trong năm 2021 không đủ để triển khai các thủ tục chuẩn bị đầu tư. Chính những khó khăn này khiến giải ngân vốn đầu tư công từ ngân sách T.Ư đạt thấp (500 tỷ, khoảng 30%) đã kéo theo mức giải ngân đầu tư công chung của TP xuống thấp. Nếu loại trừ các dự án liên vùng với các khó khăn đặc thù khó giải ngân nêu trên, thì ước tỷ lệ giải ngân vốn ngân sách TW đến hết tháng 9 sẽ đạt hơn 71%, đạt mức cao so với bình quân cả nước.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Đà Nẵng, tình hình dịch bệnh phức tạp cũng ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân đầu tư công. Cụ thể từ cuối tháng 7, biến chủng Delta lây lan nhanh, diễn biến dịch phức tạp buộc Đà Nẵng phải cách ly xã hội toàn TP để chống dịch. Trong tháng 8 và nửa đầu tháng 9-2021, hầu hết các hoạt động thi công công trình trên địa bàn TP phải tạm dừng làm ảnh hưởng lớn đến công tác giải ngân vốn đầu tư công. Bên cạnh đó, những khó khăn, vướng mắc kéo dài vẫn chưa được tháo gỡ.

Cụ thể như quy trình, thủ tục đầu tư phải qua nhiều khâu, nhiều bước, lấy ý kiến của nhiều cơ quan, đơn vị (quy hoạch, phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án đầu tư, thiết kế bản vẽ thi công-dự toán, lựa chọn nhà thầu...) làm kéo dài thời gian hoàn thành thủ tục đầu tư. Trong từng bước phải lập, đấu thầu lựa chọn tư vấn, thẩm tra, thẩm định và trình phê duyệt. Nhiều công trình có quy mô đầu tư lớn, sở, ngành và các Ban quản lý dự án không lường hết các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai lập dự án, nên phải điều chỉnh, bổ sung dự án cho phù hợp với thực tế. Năng lực của một số đơn vị tư vấn thiết kế và nhà thầu thi công vẫn còn hạn chế. Đặc biệt, những vướng mắc, bất cập trong giải phóng mặt bằng khiến nhiều công trình, dự án không thể triển khai.

Dự án nút giao thông phía tây cầu Trần Thị Lý chậm tiến độ so với kế hoạch.

Chuyển vốn gần 320 tỷ đồng

Để đạt mục tiêu giải ngân đạt từ 95-100% kế hoạch giao năm 2021, Đà Nẵng đang triển khai nhiều giải pháp cấp bách. Nổi bật, TP kiến nghị T.Ư cho kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân các dự án năm 2021 không giải ngân hết sang năm 2022 theo quy định với tổng số vốn hơn 268 tỷ đồng. Cụ thể 4 dự án xin kéo dài vốn gồm: Tuyến đường cấp bách chiến lược quốc phòng phục vụ quân sự và dân sinh quận Liên Chiểu, kết nối khu vực phòng thủ đèo Hải Vân - Bán đảo Sơn Trà với Khu căn cứ hậu phương hơn 29,5 tỷ đồng, Kè chống sạt lở khẩn cấp bờ sông Yên 2 tỷ đồng, Bến cảng Liên Chiểu- phần cơ sở hạ tầng dùng chung 200 tỷ đồng, Đường giao thông nội thị quận Cẩm Lệ 35,7 tỷ đồng, Các tuyến đường ngang nối Quốc lộ 14B và các xã thuộc huyện Hòa Vang hơn 1,2 tỷ đồng.

TP cũng đề nghị kéo dài vốn tiểu dự án 2 thuộc dự án Nạo vét, thoát lũ khẩn cấp sông Cổ Cò hơn 54 tỷ đồng từ năm 2020 qua năm 2022. Số vốn này chưa giải ngân được do Tiểu dự án 2 liên quan đến lĩnh vực môi trường, cần phải triển khai nhiều thủ tục quy định khác như: đánh giá chất nạo vét trước khi nhận chìm, xác định khu vực nhận chìm ở biển, lấy ý kiến các Bộ trước khi cấp phép và giao khu vực biển để thi công. Ngoài ra, với tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp dẫn đến việc không thể thi công hoàn thành công trình và giải ngân hết số vốn còn lại trong năm 2021. Đà Nẵng cũng kiến nghị không tính các dự án mới được giao Kế hoạch vốn trung hạn trong tỷ lệ giải ngân năm 2021. Lý do vì các dự án khởi công mới trong năm 2021, điều kiện để được giải ngân phải có trong kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn được Thủ tướng giao. Tuy nhiên tới 15-9 thì Thủ tướng mới có quyết định giao vốn trung hạn, thời gian còn lại không đủ để thực hiện các thủ tục đầu tư.

Song song với đó, Đà Nẵng yêu cầu rà soát, cắt giảm kế hoạch vốn các dự án không thể giải ngân, các dự án mới chưa cấp bách, nhằm đảm bảo tỷ lệ giải ngân của từng dự án đạt 95-100% kế hoạch đã giao. TP kiên quyết điều chỉnh, điều chuyển, cắt giảm kế hoạch vốn đã giao đối với các công trình, dự án chậm hoặc khó có khả năng giải ngân, tỷ lệ giải ngân thấp để bổ sung cho các công trình, dự án có nhu cầu. TP cũng yêu cầu các chủ đầu tư, đơn vị quản lý dự án đôn đốc nhà thầu tăng ca đẩy nhanh tiến độ, không chấp thuận các giải trình nguyên nhân đối với tất cả các trường hợp giải ngân không đạt 95-100% kế hoạch sau cắt giảm.

HẢI QUỲNH