Tháng 9-2019, VKSND tỉnh Quảng Trị đã ban hành cáo trạng truy tố bị can Trần Viết Thuận (1985, trú H. Vĩnh Linh, Quảng Trị) về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Vụ án mượn sổ đỏ đất rừng trồng tràm rồi lừa đảo, bán cho người khác từ khi mới bị điều tra đã gây sự chú ý của dư luận, bởi nghi can là cán bộ địa chính xã Vĩnh Khê (H. Vĩnh Linh). Ban đầu, CAH Vĩnh Linh khởi tố vụ án, khởi tố bị can (ngày 17-8-2017) sau đó chuyển Cơ quan CSĐT CA tỉnh Quảng Trị thụ lý. Quá trình điều tra, Thuận được đưa đi giám định pháp y tâm thần.

Cho mượn sổ đỏ dễ gánh nhiều hệ lụy khôn lường.

Theo Bản kết luận giám định pháp y tâm thần ngày 7-9-2018 của Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền Trung đối với Trần Viết Thuận: Tại thời điểm gây án và thời điểm hiện tại, về mặt y học; bị tâm thần phân liệt thể paranoid (F20.0); về khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi, hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi. Thể F20.0 là thể hoang tưởng, các triệu chứng nổi bật nhất là các hoang tưởng và ảo giác; triệu chứng âm tính thường xuất hiện muộn và không sâu sắc.

2 ngày sau khi có kết luận giám định trên, Cơ quan CSĐT CA tỉnh ra quyết định phục hồi điều tra vụ án, phục hồi điều tra bị can. Khi còn làm việc, Thuận được biết đến là người có tính cách dễ gần, nói năng dễ thuyết phục người khác. Liên quan đến vụ án có rất nhiều người tiếp xúc với Thuận, và ai nấy đều tin tưởng trước những thông tin do cán bộ địa chính này đưa ra. Ngày 11-8-2017, Thuận đến CQĐT, CAH Vĩnh Linh đầu thú nhưng quá trình sau đó, Thuận thay đổi lời khai.

Tuy nhiên, trên cơ sở điều tra, toàn bộ hành vi của Thuận đã được xác định, năm 2014, Thuận (lúc bấy giờ là cán bộ địa chính xã Vĩnh Khê) mượn Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng trồng tràm (hơn 46.000m2) số AO 394339 của ông Hồ Văn Làng (1949, bản Khe Cát, xã Vĩnh Khê) để thế chấp ngân hàng, vay tiền làm nhà. Ông Làng là đồng bào Vân Kiều, là chỗ quen biết lâu với Thuận nên sẵn sàng giúp đỡ. Tháng 2-2017, ông Làng đến thửa đất vườn của gia đình gần trụ sở UBND xã Vĩnh Khê để tạo cống rãnh nhằm phân chia ranh giới. Do nghi có sự lấn chiếm đất trái phép, ngày 1-3-2017, UBND xã kiểm tra thực địa đối với thửa đất ông Làng.

Sau sự việc này, Thuận đến nhà ông Làng nói về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất trên. Do vậy, ngày 16-3-2017, ông Làng làm đơn xin chuyển đất vườn và đất màu sang đất nhà ở và đơn xin cấp đất ở nộp cho xã. Thuận tiếp nhận những đơn này và nảy sinh ý định làm giả hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với thửa đất trồng rừng của hộ ông Làng (sổ đỏ Thuận mượn và đang cất giữ) để bán cho người khác. Để có thông tin đầy đủ các thành viên trong hộ gia đình ông Làng, Thuận đề nghị ông Làng bổ sung vào đơn.

Trong khi chờ đợi hồ sơ giấy tờ bổ sung phía ông Làng, Thuận đã tìm người để liên hệ bán đất. Thuận nhờ anh Phạm Ngọc Lâm (1993, trú P. Đông Thanh, TP Đông Hà) đứng ra giao dịch bán thửa đất rừng của ông Làng, giá 700 triệu đồng. Thuận đưa ra thông tin gian dối với Lâm là đất của Thuận nhưng nhờ ông Làng đứng tên hộ. Thuận còn giao cho Lâm bản đồ để ai có muốn biết vị trí để căn cứ vào trả lời hoặc hướng dẫn gặp Thuận để dẫn đi trực tiếp. Cũng trong tháng 3-2017, Thuận giới thiệu cho anh Nguyễn Nhật Nam (TT Bến Quan, H. Vĩnh Linh) rằng Lâm có mảnh rừng đang muốn bán. Nam chia sẻ thông tin này cho chị Trâm (TT Bến Quan). Qua người đại diện, chị Trâm ra giá  mua 670 triệu đồng nhưng không được đồng ý. Chị Trâm kể lại quá trình thương lượng cho chị Nguyễn Thị Thơ và anh Lê Anh Nhã (TT Bến Quan), rồi liên lạc với anh Lâm. Tháng 4-2017, chị Thơ thương lượng mua với giá 650 triệu đồng, bao gồm cả phí làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bớt 5 triệu đồng nếu bên mua làm thủ tục chuyển nhượng. Thấp hơn mức chị Trâm đưa ra nhưng kỳ lạ là Thuận lại đồng ý, bảo Lâm yêu cầu chị Thơ anh Nhã photo một số giấy tờ liên quan.

Đến tháng 5-2017, khi ông Làng nộp lại đơn có đầy đủ thông tin về các thành viên gia đình. Dựa vào đây, Thuận tạo lập hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ hộ ông Làng sang hộ anh Nhã chị Thơ. Để lừa ông Làng ký vào hồ sơ chuyển nhượng, Thuận đưa đến cho ông 1 tập tài liệu và yêu cầu ông ký xác nhận. Nhìn tờ đầu tiên chính xác là đơn xin chuyển đất vườn nên ông thản nhiên ký cả tập. Thuận cũng gian dối trình lãnh đạo xã ký chứng thực hợp đồng chuyển nhượng. Thuận cũng nhờ một người tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai H.Vĩnh Linh làm thủ tục giúp Lâm.

Cuối tháng 5-2017, sau khi thống nhất chi phí một số khoản, phía chị Thơ anh Nhã giao cho anh Lâm hơn 630 triệu đồng. Lâm trao lại cho Thuận. Vụ việc chỉ bị phát hiện khi con ông Làng đến khai thác tràm. Tại giai đoạn CAH Vĩnh Linh điều tra, đã tiến hành thu hồi và trả lại toàn bộ số tiền mà Thuận chiếm đoạt của chị Thơ anh Nhã.

B.HÀ