Vừa qua, trong chuyến công tác tại Ban CHQS thị xã Ninh Hòa (tỉnh Khánh Hòa), tôi cùng các đồng đội đến dâng hương tại Khu di tích lịch sử Địa điểm lưu niệm Tàu C235 tại xã Ninh Vân. Câu chuyện cảm động về sự hy sinh anh dũng của Anh hùng LLVT - liệt sĩ Nguyễn Phan Vinh cùng các đồng đội Tàu C235 được tái hiện sống động. Cùng với 14 cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng ngã xuống, các anh em còn lại đều thương tích đầy mình vẫn cố gắng dìu nhau di chuyển khắp vùng núi đá Hòn Hèo để tránh sự truy lùng gắt gao của địch. Phơi mình dưới nắng, không lương thực, nước uống, đến ngày thứ 12 các anh mới liên lạc được với du kích ở bến và lúc này chỉ còn 5 đồng chí.

Vợ chồng CCB Phạm Thị Hường và Nguyễn Bá Cường.

Để tường tận hơn câu chuyện cảm động trên, tôi đã tìm đến nhà nữ cựu chiến binh (CCB) Phạm Thị Hường, từng là cán bộ Trạm xá Hòn Hèo. Năm nay đã 72 tuổi nhưng ký ức của cô không hề phai nhòa theo thời gian. Cô bảo: "Đầu tháng 3-1968, chúng tôi thấy trên biển có pháo sáng bắn lên, rồi nhiều tiếng súng nổ. Gần sáng có một tiếng nổ rất lớn, biết tàu ta vào đã gặp địch, chúng tôi được lệnh tỏa đi tìm anh em thủy thủ. Lúc ấy trực thăng địch đổ quân bao vây vùng Hòn Hèo. Chúng đông lắm, có cả lính Đại Hàn. Ngoài biển thì tàu chiến, trên núi thì bộ binh, đạn vãi ra như mưa. Mải chạy càn, tôi bị lạc đơn vị, mấy ngày lang thang trong rừng. Khi lần về chỗ đóng quân cũ, lán trại đã bị đốt trụi. Chờ đợi thật lâu, anh em trong đơn vị cũng tìm về, chúng tôi ôm nhau nghẹn lời. Địch rút, chúng tôi lần xuống bến, đoán có thủy thủ còn kẹt ở đâu đó, đơn vị phân công chốt giữ trên từng đoạn đường mòn. Quả nhiên mấy hôm sau tìm được 5 anh thủy thủ còn sống nhưng đều kiệt sức. Bộ phận bến phân công đi đào củ mài để bồi dưỡng. Không có mùng, để tránh muỗi, tôi âm thầm lượm dù pháo sáng khâu cho mỗi người một cái bao để chui vào ngủ. Hôm chia tay, các thành viên tàu không số, nói: "Bọn anh xin cái bao này để làm kỷ niệm". Tôi khóc, thương các anh quá".

 Kể đến đây, cô Hường nước mắt giàn giụa. Được biết, sau thời gian điều trị và phục hồi sức khỏe, các thủy thủ tàu không số đã vượt núi, băng qua đại ngàn Trường Sơn trở lại miền Bắc tiếp tục nhận nhiệm vụ mới. Đến năm 1978, tức là chục năm sau ngày chia tay, anh Tuyến, một cựu chiến binh Tàu C235, bấy giờ công tác tại Nha Trang, đã trở về Ninh Phước tìm gặp đồng đội ngày xưa. Ôn chuyện quá khứ, ai cũng kể vanh vách, không quên một chi tiết nào. Rồi các anh thủy thủ khác: Mai, Phong, Thật, An trong hành trình về chiến trường xưa, đã tìm bằng được cô Hường để nhớ mãi những năm tháng không thể nào quên ấy. Tháng 10-2011, cô Hường vinh dự được mời ra Hải Phòng gặp mặt các CCB tàu không số nhân kỷ niệm 50 năm thành lập tuyến đường huyền thoại - Đường Hồ Chí Minh trên biển.

Tưởng nhớ sự chiến đấu và anh dũng hy sinh của các cán bộ, chiến sĩ Tàu C235, năm 1993, Lữ đoàn 125 Hải quân đã cùng chính quyền địa phương xây dựng Bia tưởng niệm 14 cán bộ, chiến sĩ tại mũi Bà Nam, xã Ninh Vân, thị xã Ninh Hòa. Ngày 26-4-2014, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành quyết định xếp hạng Địa điểm lưu niệm Tàu C235 (đường Hồ Chí Minh trên biển) là Di tích lịch sử Quốc gia. CCB Phạm Thị Hường sau này từng làm Bí thư chi bộ Xí nghiệp muối, chồng nguyên là một y tá của Trạm xá Hòn Hèo, làm Bí thư Huyện ủy Ninh Hòa (hiện cả hai đã nghỉ hưu) ủng hộ gần 100 triệu đồng xây thêm nhà thờ để nắng mưa vẫn nhang khói được cho các liệt sĩ. Và câu chuyện về tàu không số vào bến Hòn Hèo luôn được các thế hệ lưu truyền mãi.

Ngọc Diệp