Từ sau cơn bão số 12 đến nay, luồng ra vào cửa sông Thu Bồn tại Cửa Đại (tiếp giáp giữa P. Cửa Đại, TP Hội An và xã Duy Hải, H. Duy Xuyên, Quảng Nam) bị bồi lấp, khiến hàng trăm tàu thuyền của ngư dân không thể ra khơi đánh bắt hải sản, kéo theo hàng nghìn ngư dân rơi vào cảnh thất nghiệp...

Theo thống kê, tại Hội An có 312 tàu thuyền, Duy Xuyên 187 tàu thuyền, Thăng Bình 216 tàu thuyền, Điện Bàn 31 tàu thuyền... có công suất từ 20 CV trở lên, không thể đi qua luồng lạch Cửa Đại để ra khơi. Tính trung bình mỗi tàu có 5 lao động, như vậy đã có hơn 3.700 lao động không có công ăn việc làm. Cùng với các tàu thuyền của ngư dân, các tàu vận tải vận chuyển khách và hàng hóa ra Cù lao Chàm cũng tê liệt gần một tháng qua. Trước thực trạng trên UBND TP Hội An đã có báo cáo gửi UBND tỉnh và Bộ GTVT.

Năm 2016, tình trạng bồi lấp cửa sông đã xảy ra, ngành chức năng đã tiến hành nạo vét, tạo một luồng cho tàu thuyền ra vào giáp về phía bờ Hội An, nhưng mùa bão lũ năm nay, luồng lạch này đã bị bồi lấp hoàn toàn. Hiện tượng bồi lấp năm nay xảy ra phức tạp hơn, nhiều đoạn cửa sông có thể lội bộ qua được, chỗ sâu nhất chỉ còn khoảng 1,5- 1,7m nước, tàu thuyền có công suất từ 20CV trở lên đi qua sẽ rất nguy hiểm.  Những ngày qua, UBND thành phố và Đồn Biên phòng Cửa Đại (BĐBP Quảng Nam) phối hợp Cục Đường thủy nội địa (Bộ GTVT) kiểm tra, khảo sát tình trạng bồi lấp Cửa Đại. Theo tính toán ban đầu, có khoảng 800m luồng lạch bị bồi lấp cần phải nạo vét gấp để giải phóng tạm thời cho tàu thuyền ra khơi. Hệ thống luồng lạch ở khu vực Cửa Đại là do Bộ GTVT quản lý, Cục đường thủy nội địa cũng đã chuẩn bị phương tiện để nạo vét Cửa Đại, tuy nhiên trước tình hình mưa lũ vẫn còn diễn ra phức tạp như hiện nay, đơn vị này không thể tiến hành được, đây là vấn đề mà hàng nghìn ngư dân đang rất lo lắng.

Ông Nguyễn Thế Hùng- Phó Chủ tịch UBND TP Hội An, cho hay: Nhiều năm nay, tình trạng sạt lở bờ biển Hội An diễn ra khốc liệt, phức tạp vào mùa mưa lũ, năm 2016, lại xảy ra tiếp tình trạng bồi lấp Cửa Đại... Nhiều cuộc hội nghị, hội thảo với các chuyên gia đầu ngành tham gia đã được tổ chức  nghiên cứu về vấn đề này, nhưng vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân và biện pháp xử lý xác đáng.

Theo các nhà khoa học đánh giá, từ nhiều năm nay, trên hệ thống sông Thu Bồn, Vu Gia ở Quảng Nam, nhiều công trình, nhà máy thủy điện được xây dựng, nguy hiểm nhất là tình trạng cấp phép khai thác cát, khai thác cát trái phép vẫn đang diễn ra tràn lan trên hạ lưu các con sông. Đây là những tác nhân làm biến đổi dòng chảy các dòng sông, làm thay đổi lưu lượng nước trên các dòng sông. Các nhà khoa học đã cảnh báo, chính quyền và ngành chức năng tỉnh Quảng Nam cần phải nhanh chóng kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc cấp phép, tình trạng khai thác cát lậu đang diễn ra lâu nay. Nếu không kiểm soát được những tác nhân đã gây ra hiện tượng làm biến đổi dòng chảy, thì tình trạng Cửa Đại bị bồi lấp sẽ diễn ra triền miên, lúc đó Nhà nước sẽ luôn phải tốn những khoản kinh phí rất lớn để nạo vét.

HỒNG THANH