Chế độ chính sách dành cho cán bộ y tế tại Đà Nẵng hiện chưa đáp ứng được nhu cầu cuộc sống để cán bộ y tế yên tâm công tác và cống hiến. Hầu hết tại khu vực công, cán bộ y tế đều đang hưởng lương và các chế độ phụ cấp theo lương mức rất thấp, không đảm bảo cuộc sống. Trong khi đó, thời gian đào tạo bác sĩ kéo dài hơn so với các ngành nghề khác, sau ra trường phải thực hành 18 tháng mới đủ điều kiện hành nghề, trong quá trình hành nghề phải thường xuyên cập nhật kiến thức ngắn hạn và dài hạn với kinh phí khá cao…

Tại các tuyến Y tế cơ sở (Y tế dự phòng và Trạm Y tế xã/phường), cán bộ y tế đang hưởng chế độ phụ cấp rất thấp song công việc lại vất vả, với tính chất nguy hiểm của dịch bệnh truyền nhiễm. Chưa kể, Y tế cơ sở là đơn vị sự nghiệp không có thu, kinh phí hoạt động hạn chế trong việc phân bổ kinh phí cho công tác đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn. Các đơn vị tự chủ một phần thì việc phân bổ kinh phí cho công tác đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn rất hạn chế. Do vậy không khuyến khích được cán bộ y tế đi đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn để phục vụ người dân.

Theo thống kê từ đầu năm 2021 đến cuối tháng 6-2022, tổng số cán bộ y tế Đà Nẵng nghỉ việc là 248 người, trong đó có 119 bác sĩ, 42 điều dưỡng, 14 kỹ thuật y, 4 hộ sinh, 12 dược, 57 chức danh khác. Nguyên nhân sâu xa là do đặc thù công việc cường độ cao, nguy cơ mắc bệnh và tai nạn nghề nghiệp, thu nhập chưa tương xứng. Đặc biệt trong giai đoạn dịch bệnh kéo dài, điều kiện sinh hoạt và thời gian nghỉ ngơi hồi phục để đảm bảo sức khỏe phục vụ lâu dài không thực sự đảm bảo; tiền lương và phụ cấp không đủ sắp xếp ổn định gia đình để tập trung tham gia thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch lâu dài…

Trong khi đó, hiện nay việc tuyển dụng, thu hút bác sĩ làm việc tại các cơ sở Y tế công lập trên địa bàn Đà Nẵng chưa hiệu quả. Thống kê từ năm 2020-2022 toàn ngành Y tế thành phố chỉ tuyển dụng được 140 bác sĩ, nhưng có đến 52 bác sĩ tuyển về Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng. Một thực tế dễ nhìn thấy là xu hướng tuyển dụng bác sĩ cho các đơn vị tự chủ, đơn vị tuyến thành phố dễ dàng hơn là các đơn vị tuyến huyện và tuyến cơ sở. Điều này càng làm mất cân đối cơ cấu nhân lực theo lĩnh vực chuyên sâu và theo tuyến đơn vị. Hơn nữa, tình trạng một số vị trí khó tuyển dụng/khó thu hút tùy theo đặc thù của từng đơn vị qua nhiều năm vẫn không tuyển dụng được bác sĩ. Đơn cử, Đà Nẵng cũng có chính sách đặc thù để thu hút nhân lực chất lượng cao ngành Y, tuy nhiên từ năm 2019 đến nay chỉ thu hút được 1 bác sỹ về Bệnh viện Tâm thần trên thổng số 14 chỉ tiêu đăng ký của các đơn vị.

Số bác sĩ nghỉ việc, nghỉ hưu tăng trong khi tuyển dụng khó, lại bị “chảy máu” nhân lực sang khu vực y tế tư nhân… đang tạo áp lực rất lớn cho lĩnh vực y tế công của thành phố. Theo sở Y tế Đà Nẵng, Y tế là ngành đặc thù, vất vả, nguy hiểm với áp lực công việc và áp lực xã hội cao. Chế độ tiền lương chưa tương xứng làm cho nhân lực y tế hệ thống công chuyển sang tư nhân hoặc chuyển đổi ngành nghề khác với áp lực nhẹ nhàng, thu nhập cao hơn nhiều lần. Từ đó khiến công tác phát triển nguồn nhân lực của ngành Y tế thành phố ngày càng bộc lộ nhiều bất cập. Cụ thể như thiếu nhân lực về số lượng và chất lượng không chỉ ở tuyến cơ sở mà cả tuyến thành phố; việc thu hút và giữ chân đội ngũ nhân lực y tế có chất lượng tại tuyến y tế cơ sở (Trạm Y tế), một số bệnh viện chuyên khoa đặc thù (bệnh viện Phổi, Bệnh viện Tâm thần, Bệnh viện Phục hồi chức năng), đơn vị không giường bệnh (Trung tâm Cấp cứu, Trung tâm Pháp Y, Trung tâm Giám định Y khoa) gặp nhiều khó khăn; thiếu đội ngũ chuyên gia y tế đáp ứng với định hướng phát triển thành Trung tâm Y tế hiện đại, chất lượng cao của khu vực.

Với thực trạng hiện nay, bên cạnh triển khai cấp bách chính sách đủ sức hấp dẫn trong thu hút nhân lực y tế chất lượng cao, Đà Nẵng cũng cần chính sách hỗ trợ tốt hơn để giữ chân đội ngũ nhân lực y tế hiện có trong khu vực y tế công lập. Tại kỳ họp cuối năm 2022 của HĐND TP Đà Nẵng ngày 13-12 tới, UBND TP sẽ trình chính sách thu hút bác sĩ công lập giai đoạn 2023-2025. Theo đó sẽ thu hút tổng số 185 người cho 18 đơn vị y tế công lập, tổng kinh phí hơn 23 tỷ đồng. Nhân lực y tế trình độ tiến sỹ ngay khi về công tác được hưởng chế độ 200 lần mức lương cơ sở, bác sỹ chuyên khoa cấp 2 là 180 lần, bác sỹ nội trú 150 lần, bác sỹ đa khoa loại giỏi 100 lần… Nhân lực y tế theo chính sách thu hút này phải cam kết phục vụ từ 5 năm trở lên. Theo UBND TP.Đà Nẵng, chính sách này chỉ áp dụng trong giai đoạn ngắn để giải quyết tình hình cấp bách nhằm góp phần ổn định nhân lực bác sĩ sau đại dịch COVID-19 tạo đà phục hồi và phát triển thành phố.

Hải Quỳnh