Trong tháng 6 vừa qua, các địa phương cũ của tỉnh Quảng Nam, như: Đại Lộc, Điện Bàn, Duy Xuyên, Quế Sơn… tổ chức đấu giá gần 10 điểm mỏ cát, sỏi để sớm có nguồn vật liệu xây dựng cung cấp cho thị trường. Kết quả, có 5 mỏ cát được đấu giá thành công. Để sớm đưa các mỏ cát trúng đấu giá đi vào hoạt động, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam cũ, và sau đó là lãnh đạo TP Đà Nẵng đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, đơn vị liên quan tích cực phối hợp, đảm bảo rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến khoáng sản.

Thế nhưng trong quá trình thực hiện, đến ngày 2-7, Bộ NN&MT ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BNNMT quy định về Phân cấp trữ lượng và tài nguyên khoáng sản; phương pháp, khối lượng công tác thăm dò khoáng sản đối với từng loại khoáng sản; mẫu, nội dung đề án và báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản. Trong đó có nội dung: Nghiên cứu, dự báo các tác động tới lòng, bờ, bãi sông.

Cụ thể, theo quy định tại mục 10.4 Phụ lục III Thông tư số 40/2025/TT-BNNMT, đối với các Đề án thăm dò cát, sỏi lòng sông phải thực hiện lắp trạm quan trắc hoặc thu thập số liệu về thủy - thạch động lực chế độ thủy văn đặc trưng theo mùa, dữ liệu hiện trạng tốc độ lắng đọng trầm tích đáy; khảo sát hiện trạng hoặc thu thập số liệu về tai biến địa chất, trong đó có các hiện tượng xói lở, sụt lún, xói mòn, sạt lở bờ sông, lòng sông và thiết lập mô hình tính toán để mô phỏng các quá trình thủy động lực (mực nước, dòng chảy), vận chuyển bùn cát và biến động hình thái sông (xói lở, bồi tụ) và lan truyền vật chất rắn do hoạt động khai thác gây ra để xác định khối lượng cát, sỏi bồi lắng dự kiến và khoảng cách, độ sâu, công suất khai thác hợp lý.

Với nội dung quy định này, theo lãnh đạo địa phương và các đơn vị trúng đấu giá mỏ cát cho rằng, chưa phù hợp với thực tế, khó có thể thực hiện. "Tại một số khu vực thăm dò ở các điểm mỏ chưa có các công trình nghiên cứu hoặc báo cáo liên quan về khí tượng thủy văn, nên không có tài liệu phục vụ tính toán đến công tác quan trắc. Bên cạnh đó, việc xác định khối lượng cát, sỏi bồi lắng ở khu vực điểm mỏ khó đảm bảo, do khu vực thăm dò có tiết diện nhỏ, ngắn, độ dốc lớn, dòng chảy không ổn định, phụ thuộc vào thời tiết và thay đổi theo mùa, nằm cách xa các trạm quan trắc. Ngoài ra, ở miền núi, khu vực thăm dò phần lớn có chiều dày tầng sản phẩm cát, sỏi mỏng, trữ lượng ít, đáy và bờ phần lớn đều lộ đá gốc nên khả năng gây sạt lở khó xảy ra"- đại diện một đơn vị trúng đấu giá mỏ cát kiến nghị thêm.

Trước vướng mắc trên, mới đây ngày 14-11, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Phan Thái Bình đã có Công văn số 3862/UBND-SNNMT gửi Bộ NN&MT kiến nghị rà soát, sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Địa chất - khoáng sản và các quy định liên quan. Theo lãnh đạo TP Đà Nẵng, theo quy định tại mục 10.4 Phụ lục III Thông tư số 40 chưa phù hợp, khó có thể thực hiện đối với trường hợp thăm dò cát ở khu vực trung du, vì sông, suối nhỏ, ngắn, dốc, mực nước, dòng chảy thay đổi nhanh, trong khi đó thời gian thi công thăm dò ngắn (khoảng một vài tháng), không có các trạm quan trắc của Nhà nước.

"Vướng mắc này dẫn đến nhiều mỏ cát, sỏi đã trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản và doanh nghiệp đã nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy phép thăm dò cát, sỏi nhưng do không đáp ứng được nội dung nêu trên nên không thể cấp phép thăm dò. Do đó kính đề nghị Bộ NN&MT xem xét, điều chỉnh và hướng dẫn thực hiện quy định tại mục 10.4 Phụ lục III Thông tư số 40 để phù hợp với thực tế" - Phó Chủ tịch Phan Thái Bình kiến nghị.

TRẦN TÂN

Đề nghị tăng mức tiền đặt cọc khi đấu giá Trong Công văn số 3862/UBND-SNNMT gửi Bộ NN&MT, UBND TP Đà Nẵng cũng đề nghị xem xét, kiến nghị sửa đổi, bổ sung Điều 102 Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024 và Nghị định hướng dẫn liên quan, cụ thể: Ngay sau khi kết thúc phiên đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đơn vị trúng đấu giá phải nộp nộp tiền đặt cọc; tiền đặt cọc được tính tương tự tiền đặt trước nhưng theo mức trúng đấu giá; tiền đặt cọc bao gồm tiền đặt trước mà đơn vị trúng đấu giá đã nộp và số tiền phải nộp thêm. Ví dụ trường hợp trúng đấu giá với mức 10 tỷ đồng thì đặt trước là 2 tỷ đồng và phải được ngân hàng bảo lãnh chuyển ngay số tiền đặt trước thành tiền đặt cọc cho cơ quan tổ chức đấu giá sau cuộc đấu giá thành công. Nếu đơn vị trúng đấu giá không đáp ứng được điều kiện này thì không công nhận kết quả đấu giá và đơn vị trúng đấu giá không được nhận lại tiền đặt trước.