Hướng tới sự đa dạng các vở diễn là một trong những “mục tiêu” của Đoàn Ca kịch (ĐCK) tỉnh Quảng Nam. Tháng 5-2019, ĐCK Quảng Nam tổ chức dàn dựng vở diễn mới mang tên “Vòng xoáy” do NSND Nguyễn Sĩ Chức chuyển thể dân ca từ kịch bản cùng tên của nhà văn Hữu Ước, NSND Giang Mạnh Hà đạo diễn dàn dựng. Vở diễn khoảng 120 phút, nội dung xoay quanh những xung đột, đối nghịch gay gắt và dữ dội giữa cái thiện và cái ác; về những áp lực, cám dỗ của quyền lực và đồng tiền đối với nhân cách, phẩm giá con người; về cuộc đấu tranh chống các loại tội phạm vừa bền bỉ, khó khăn vừa có cả mất mát của lực lượng Công an nhân dân (CAND)...

Một cảnh trong vở diễn “Dòng xoáy”.

Bà Võ Thị Thu Mây- Trưởng ĐCK Quảng Nam cho biết: Vở "Vòng xoáy" dự kiến khởi dựng từ đầu năm 2020, tuy nhiên do thực hiện giãn cách xã hội, phòng chống dịch bệnh Covid-19 đợt 1 nên phải lùi lại cho đến cuối tháng 5-2020 mới tập luyện dàn dựng. Đồng thời, đây cũng là vở kịch mang đến sự kỳ vọng cho tập thể các anh chị em diễn viên, được ĐCK Quảng Nam chọn tham gia Liên hoan Nghệ thuật sân khấu toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ CAND” lần IV năm 2020 tổ chức từ ngày 16-7 đến ngày 2-8- 2020 tại Hà Nội.

Với ĐCK Quảng Nam, trong nhiều năm qua đã phục dựng, dàn dựng và tổ chức biểu diễn tại các địa phương trên địa bàn tỉnh một số vở kịch dân ca về các đề tài dân gian, truyền thống như “Thoại Khanh - Châu Tuấn”, “Nàng Xi-ta”, “Chuyện tình trong vương phủ”, “Thủ Thiệm”, “Thai Xuyên Trần Quý Cáp”... Người xem vì thế cũng cảm thấy tác phẩm cũ, đề tài cũ không theo kịp nhịp sống đương đại nên có thể không mặn mà là điều đương nhiên. Thực tế, loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian- trong đó có nghệ thuật ca kịch bài chòi truyền thống- đang ngày càng trở nên ít phù hợp hơn với cuộc sống đương đại, nhất là với giới trẻ. Do vậy, để có sự lan tỏa thu hút khán giả đến với nghệ thuật sân khấu truyền thống nói chung và sân khấu dân ca kịch bài chòi nói riêng, việc dàn dựng các vở diễn có đề tài hiện đại là cần thiết. 

Nghệ sĩ Xuân Bá, một trong những diễn viên “kỳ cựu” của ĐCK Quảng Nam chia sẻ: “Việc khai thác, tìm kiếm, dàn dựng các vở dân ca kịch bài chòi có đề tài hiện đại ngay lúc này là một xu thế và lựa chọn tất yếu, cần thiết. Tuy nhiên, do đây là loại hình nghệ thuật biểu diễn truyền thống hết sức đặc trưng nên khi đưa đề tài hiện đại vào sân khấu dân ca kịch bài chòi, phải dàn dựng thật khéo léo, mọi thành tố tạo nên sự thành công của vở diễn phải có sự gần gũi, tương đồng với nghệ thuật dân ca bài chòi truyền thống. Vấn đề ở chỗ, khi dàn dựng các vở diễn đề tài hiện đại, phải làm thế nào giữ cho được cốt cách và những vẻ đẹp truyền thống độc đáo của nghệ thuật dân ca kịch bài chòi, đồng thời phải gần gũi với cuộc sống và khán giả hiện đại. Bên cạnh đó, đề tài lịch sử, đề tài chiến tranh, cách mạng được khai thác mới mẻ dưới nhiều góc độ, lồng ghép với yếu tố hiện tại mang đến hơi thở xã hội đương đại”.

Bà Võ Thị Thu Mây cũng cho biết thêm: ĐCK Quảng Nam có lực lượng diễn viên trẻ, phù hợp cho việc tăng cường dàn dựng các vở diễn về đề tài hiện đại nhằm làm phong phú, đa dạng hóa đề tài trong các vở diễn của đoàn. Đồng thời, Đoàn luôn cân đối giữa đề tài hiện đại và truyền thống để đáp ứng nhu cầu thưởng thức của nhiều đối tượng khán giả. Các vở diễn như “Chuyện tình bên dòng sông Thu”, “Nỗi đau tình mẹ”, “Những linh hồn sống”, “Lâu đài cát”, “Đắng trong hạnh phúc”, “Ký ức lửa”, “Trái tim đàn bà”… trước đây đã được dàn dựng và biểu diễn. Nhìn lại “một thời vang bóng” của ĐCK Quảng Nam trong kháng chiến, nhiều vở dân ca kịch bài chòi về cuộc chiến đấu đầy đau thương và anh dũng của nhân dân ta, về các tấm gương anh hùng cũng từng được dàn dựng, biểu diễn rất thành công và sau này còn được phục dựng lại.

Thực tế, lúc bấy giờ những đề tài như thế đều là “đương đại”, phục vụ kịp thời cho cách mạng. Dù đề tài truyền thống hay hiện đại, ĐCK Quảng Nam vẫn chuyển tải thổi hồn ca kịch vào vở diễn. Sau thế hệ diễn viên Thu Uyên, Hùng Nhật, Phương Tính, Quang Việt,  Đoàn đã có nhiều cố gắng “ươm mầm” một lứa diễn viên trẻ hiện nay như: Hồng Trang, Mai Phương Thúy, Ngọc Quốc, Văn Phước, Tạ Tấn, Thảo Trang, Linh Giang... qua nhiều vai diễn, cả đề tài truyền thống và hiện đại đều đã “thổi hồn” vào các vở kịch một luồng sinh khí mới mẻ, tạo nên sự trẻ trung cần thiết cho sân khấu, góp phần thêm làm cho đề tài phong phú hơn. Nhạy bén trong nắm bắt tâm lý vai diễn, hóa thân đầy cảm xúc qua từng vai được giao, các diễn viên đã từng bước thể hiện độ chín của mình, dù “nhập vai” đề tài nào cũng đem lại cho người xem nhiều cảm xúc về sự đam mê, nghiêm túc với nghề của những nghệ sĩ, diễn viên làm nghệ thuật truyền thống.

Thực tế, hiện nay ĐCK Quảng Nam có “ê-kíp” diễn viên thuộc nhiều thế hệ khác nhau và có sự phối hợp diễn xuất tốt, điều đó rất cần cho sự phù hợp với tổng thể vở diễn và với từng tình huống kịch, dù là đề tài truyền thống hay hiện đại.

Trong bối cảnh sân khấu truyền thống chuyên nghiệp ở Quảng Nam chỉ có ĐCK Quảng Nam, vì vậy việc đa dạng và hài hòa để tài vở diễn, dù truyền thống hay hiện đại đều phải giữ hồn cốt của dân ca, bài chòi xứ Quảng. Với lực lượng diễn viên hiện nay thì sân khấu ca kịch Quảng Nam lại đang có một thế hệ nối tiếp cả nam lẫn nữ để đảm đương cho sự đa dạng đề tài. Điều đó khẳng định việc phát huy dàn dựng, đi cơ sở biểu diễn nhiều vở kịch của ĐCK Quảng Nam đang đi đúng hướng để bảo tồn và phát huy hơn nữa các giá trị dân ca kịch xứ Quảng phục vụ đời sống tinh thần, văn hóa giải trí lành mạnh và bổ ích cho nhân dân.

Thảo Nguyên