Độc đáo lễ tạ ơn rừng

Thứ hai, 01/03/2021 15:20

Trong 2 ngày 26 và 27-2, H. Tây Giang (tỉnh Quảng Nam) tổ chức Lễ hội khai năm tạ ơn rừng lần thứ ba tại Làng sinh thái di sản Pơmu (xã A Xan). Đây là một lễ hội truyền thống của người Cơ Tu trên đại ngàn Trường Sơn có từ hàng nghìn năm trước. Trong những năm chiến tranh khốc liệt, lễ tạ ơn rừng dần bị mai một, quên lãng..., từ  việc nghiên cứu lịch sử, hỏi ý kiến của các già làng, người cao tuổi, Huyện ủy và UBND H. Tây Giang đã quyết định phục dựng Lễ hội khai năm tạ ơn rừng từ đầu năm 2018, nhằm phát huy những giá trị văn hóa dân tộc, giữ rừng và bảo vệ rừng ngày càng tốt hơn, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội...

Các già làng thực hiệp nghi thức lễ cúng Giàng.

Ông Bling Mia- Bí thư Huyện ủy Tây Giang cho  biết, trên đất nước Việt Nam vẫn còn tồn tại những cánh rừng thiêng, trong đó có rừng pơmu ở Tây Giang. Từ năm 2011, trên diện tích vùng lõi gần 500 ha, đã có 725 cây pơmu được công nhận là cây Di sản Việt Nam. Hàng nghìn cây pơmu cổ thụ đứng sừng sững, hiên ngang trong bão tố, thời gian, với tuổi đời hàng ngàn năm... được đặt những cái tên như cây Đình Làng, Voi,  Gấu, Rồng, cây Ngũ Hổ, cây Tê Giác, cây Mẹ, cây Trường Sinh...  Nêu lên đặc trưng của những cây cổ thụ đó để thấy rằng, rừng thiêng pơmu xứng đáng được người dân tôn thờ, mệnh danh là Vương quốc pơmu, là quần thể rừng vô giá còn sót lại khu vực Đông Nam Châu Á.

Có được cánh rừng vô giá này là công lao to lớn của bao thế hệ đồng bào Cơ Tu Tây Giang đã nâng niu, giữ gìn bảo vệ từ chính ý thức,  tâm nguyện "rừng là nhà, cây là con". Góp phần làm đa dạng, phong phú cho hơn 100 nghìn ha rừng tự nhiên còn hiện hữu ở Tây Giang, còn nhiều quần thể rừng quý hiếm như rừng Lim ở xã Lăng  trên diện tích 500ha, huyện đang đề nghị công nhận hơn 1.600 cây là cây Di sản Việt Nam... quần thể rừng Dổi ở Xắt, rừng Đỗ Quyên ở Klang...

Tự hào với những khu rừng quý giá đó, từ xa xưa, người Cơ Tu trên Trường Sơn đã có truyền thống hàng năm tổ chức Lễ hội khai năm tạ ơn rừng. Hai năm qua, do ảnh hưởng thiên tai bão lũ, dịch Covid-19, lễ tạ ơn rừng vẫn được tổ chức, nhưng với quy mô nhỏ. Năm nay, cũng do tình hình dịch Covid-19 nên chỉ tổ chức phần lễ, không có phần hội.

Trong cộng đồng bà con Cơ Tu, với tâm niệm, có rừng, có Giàng, có con người và muôn loài động thực vật sinh sống và phát triển dưới tán rừng thiên nhiên ban tặng... Phong tục xưa kia của người Cơ Tu nếu đầu năm chưa khai hội tạ ơn rừng việc trao đổi buôn bán bên ngoài, hay cho giống cây trồng xuống đất chưa thể thực hiện được. Ý thức đó ăn sâu vào tiềm thức của người dân, suốt đời gắn bó với rừng với núi, sinh ra từ rừng, chết đi cũng về làm cát bụi cho rừng. Điều đó đã kết tinh thành truyền thống văn hóa cao đẹp của cộng đồng người Cơ Tu, đây chính là tiềm năng và lợi thế, để H. Tây Giang bảo tồn, giữ gìn và tổ chức Lễ hội khai năm tạ ơn rừng...

Trong niềm vui phấn khởi của ngày hội Lễ hội tạ ơn rừng, Già làng Hối Mia-người phụ trách công tác bảo vệ rừng pơmu, hồ hởi tâm sự: "Người Cơ Tu yêu rừng như yêu nhà, thương rừng như thương con", rừng  sẽ tồn tại mãi cùng các thế hệ người Cơ Tu trên dải Trường Sơn...".

Hồng Thanh