Động thái mang tính đột phá

Nghị quyết đã nhận được sự ủng hộ của 14 ủy viên HĐBA, trong khi Mỹ bỏ phiếu trắng. Nghị quyết yêu cầu một lệnh ngừng bắn ngay lập tức cho tháng lễ Ramada, tạo cơ sở cho một lệnh ngừng bắn lâu dài. Nghị quyết cũng yêu cầu trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho toàn bộ các con tin. Bên cạnh đó, nghị quyết cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mở rộng viện trợ nhân đạo và tái khẳng định yêu cầu dỡ bỏ mọi rào cản đối với việc cung cấp viện trợ nhân đạo ở quy mô lớn.

Nghị quyết trên được đánh giá mang tính đột phá, do 10 nước ủy viên không thường trực HĐBA đưa ra và được đàm phán căng thẳng cho đến phút chót.

Hamas và Ai Cập hoan nghênh

Cả Phong trào Hồi giáo Hamas và chính quyền Palestine đều hoan nghênh nghị quyết này. Đại sứ Palestine tại LHQ, ông Riyad Mansour, nói rằng đây là một cuộc bỏ phiếu bảo vệ mạng sống. Ông bình luận rằng phải mất 6 tháng HĐBA mới yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức, sau khi đã có trên 100.000 người thiệt mạng và bị thương, 2 triệu người phải di dời và nạn đói đang hoành hành ở Gaza.

Hamas đã bày tỏ hoan nghênh nghị quyết của HĐBA LHQ đồng thời cho biết sẵn sàng đàm phán về việc trao trả con tin để đổi lấy tù nhân Palestine. Hamas khẳng định với các nhà hòa giải rằng nhóm này sẽ giữ nguyên đề xuất ban đầu nhằm đạt được thỏa thuận ngừng bắn toàn diện, bao gồm việc Israel rút quân khỏi Dải Gaza, hồi hương những người Palestine phải di tản và trao đổi tù nhân “một cách thực sự”. Hamas nói rằng phong trào này muốn việc trao đổi tù nhân Palestine và con tin Israel là một phần của thỏa thuận ngừng bắn toàn diện nhằm chấm dứt xung đột.

Tuy nhiên, Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã phản đối đề xuất của Hamas, lập luận rằng đề xuất này vẫn dựa trên “những yêu cầu phi thực tế”, đồng thời tuyên bố sẽ tiếp tục tấn công trên bộ cho đến khi tiêu diệt hoàn toàn Hamas. Hiện Ai Cập và Qatar đang cố gắng thu hẹp bất đồng giữa Israel và Hamas liên quan tới thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng nghiêm trọng khiến người dân Gaza đối mặt với nạn đói.

Cũng trong ngày 25-3, Bộ Ngoại giao Ai Cập ra tuyên bố hoan nghênh HĐBA LHQ đã lần đầu tiên kể từ khi cuộc xung đột nổ ra thông qua được nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Dải Gaza. Tuyên bố nói thêm Ai Cập kêu gọi thực hiện ngay lệnh ngừng bắn theo hướng mở đường cho việc giải quyết tất cả các yếu tố của cuộc khủng hoảng. Cairo đánh giá việc thông qua quyết định này là “một bước tiến quan trọng” và bước đầu tiên cần thiết để chấm dứt đổ máu, ngăn chặn thêm thương vong cho dân thường Palestine, cũng như tạo cơ hội cho viện trợ nhân đạo vào dải đất này sau hơn 5 tháng xung đột gây tổn hại nghiêm trọng cho thường dân ở Dải Gaza. Ai Cập sẽ tiếp tục nỗ lực cùng với các bên quốc tế và khu vực để ngăn chặn cuộc khủng hoảng ở Dải Gaza càng nhanh càng tốt.

Mỹ - Israel căng thẳng

Quan hệ Mỹ - Israel căng thẳng rõ thấy sau khi Washington không ngăn cản việc HĐBA thông qua nghị quyết yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza. Israel cho biết việc Mỹ bỏ phiếu trắng đã gây tổn hại cho nỗ lực chiến sự cũng như nỗ lực phóng thích con tin của Tel Aviv.

Theo kênh CNN, quyết định bỏ phiếu trắng của Mỹ đã khiến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hủy bỏ chuyến đi Washington của hai cố vấn nước này. Theo kế hoạch, cố vấn an ninh quốc gia Israel Tzachi Hanegbi và ông Ron Dermer, thành viên nội các chiến tranh và cố vấn thân cận của ông Netanyahu, đã lên kế hoạch tới Washington vào tối 25-3 để thảo luận về các phương án tấn công Rafah và các lựa chọn thay thế của Mỹ.

Người phát ngôn An ninh Quốc gia John Kirby đã phản hồi trước quyết định hủy chuyến thăm của Thủ tướng Netanyahu, đồng thời cho biết Mỹ thất vọng trước quyết định hủy chuyến đi. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller gọi quyết định của ông Netanyahu là đáng ngạc nhiên và đáng tiếc. Theo một quan chức Mỹ, hủy bỏ chuyến thăm là phản ứng thái quá. Ông Netanyahu đã không liên lạc trực tiếp với Tổng thống Mỹ Joe Biden về quyết định này và Tổng thống Biden cũng không có kế hoạch gọi điện cho ông Netanyahu để thảo luận.

Trước đó, Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan chỉ trích HĐBA vì đã thông qua biện pháp kêu gọi ngừng bắn mà không đặt ra điều kiện về việc thả con tin. Ngoại trưởng Israel, ông Israel Katz cho biết rằng nước này sẽ không tuân thủ nghị quyết. Ông Katz nói: “Nhà nước Israel sẽ không ngừng bắn. Chúng tôi sẽ tiêu diệt Hamas và tiếp tục chiến đấu cho đến khi con tin cuối cùng trở về nhà”.

AN BÌNH