(Cadn.com.vn) - Mai hạ bạch vân là loài mai rất quý hiếm và hiện nay chỉ có duy nhất tại thôn Thanh Quýt, xã Điện Thắng Trung (Điện Bàn, Quảng Nam). Gọi là mai hạ bạch vân bởi loài mai này chỉ nở vào mùa hạ chứ không nở vào mùa xuân như các loài khác, thay vì màu vàng, nó có màu như những vạt mây trắng. Cây mai hạ duy nhất còn sót lại hiện nay tại làng Thanh Quýt hiện nằm ngay trước sân UBND xã Điện Thắng Trung- TX Điện Bàn, có tuổi đời 400 năm.

Theo  các bô lão trong vùng, ngày trước ở làng Thanh Quýt có tất cả 6 cây mai hạ được trồng theo thứ tự ngũ hành để trấn giữ long mạch cho làng. Hai cây được trồng ngay trước sân của miếu xóm, tại đây còn có Văn Thánh- nơi mà các sĩ tử của Tổng Thanh Quýt trước khi đi thi hoặc khi đỗ đạt đều làm lễ tế. Hai cây khác được trồng ở đình làng, là hai cây lớn nhất trong số 6 cây mai hạ của làng. Một cây khác được trồng trong vườn nhà ông Nguyễn Văn Tủng (86 tuổi) và một cây khác trồng phía dưới Quốc lộ 1A bây giờ. Tuy nhiên về sau chỉ còn một cây ở miếu xóm. Hiện nay miếu và Văn Thánh đã được dời lên phía đầu xóm, nhường đất xây dựng UBND xã nên giờ cây mai hạ nằm trong khuôn viên của trụ sở ủy ban xã.

Ông Trương Công Phúc, Chủ tịch UBND xã  giới thiệu về loài mai quý.

Nhiều nhà nghiên cứu khi đến địa phương để tìm hiểu đã công nhận đây là cây mai hạ độc nhất vô nhị của cả nước. Đặc tính của mai hạ là sẽ ngủ đông, đến tháng 4 âm lịch thì bắt đầu nở hoa. Hoa mai hạ có 5 cánh màu trắng sữa, nhụy xanh lấm tấm vàng. Vào mùa tháng 4, cây mai trổ bông rực rỡ um tùm, tỏa hương thơm ngát. Theo nhiều người dân trong làng, nếu mai hạ nở hoa vào tháng 4 âm lịch báo hiệu đất trời hòa thuận, mùa màng tươi tốt bội thu. Còn nếu mai hạ nở rộ hơn bình thường và nở thêm một mùa hoa nữa vào tháng 7- 8 âm lịch báo hiệu sẽ có thiên tai lũ lụt hoặc hạn hán nặng. Hiện UBND xã Điện Thắng Trung đã đưa việc bảo tồn cây mai vào nghị quyết của xã. Dự kiến sắp tới, địa phương sẽ lập hồ sơ trình lên cấp trên để xin công nhận cây mai hạ bạch vân là cây di sản.

Ngọc Tân