Hội nghị G20 diễn ra trong bối cảnh các cuộc xung đột và bất ổn địa chính trị đang diễn ra căng thẳng trên thế giới và cũng sẽ là hội nghị cấp bộ trưởng đầu tiên của G20 trong năm nay, do Brazil làm chủ tịch. Tại hội nghị lần này, nước chủ nhà Brazil sẽ đưa ra 2 sáng kiến kêu gọi thế giới hợp tác chống đói nghèo và chống biến đổi khí hậu. Đây là chương trình ưu tiên và cấp bách khi Brazil tìm cách mở rộng ảnh hưởng của các quốc gia Nam Bán cầu trong G20. Chương trình nghị sự của hội nghị G20 của Chính phủ Brazil nhấn mạnh 3 lĩnh vực ưu tiên: cuộc chiến chống bất bình đẳng, đói nghèo; phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng; và cải cách các thể chế quản trị toàn cầu.

Hội nghị Ngoại trưởng G20 tại Rio de Janeiro là diễn đàn để thảo luận về các chiến lược và hành động cụ thể về những vấn đề nêu trên. Bên cạnh đó, Brazil còn đảm nhiệm vai trò quan trọng trong chỉ đạo lực lượng đặc nhiệm chống cướp biển trên Biển Đỏ, nhằm thúc đẩy an ninh hàng hải và ổn định trong khu vực. Tổng thống Brazil Lula da Silva nhiều lần kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức ở Dải Gaza, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường sự tham gia của châu Phi vào hợp tác quốc tế. Ông cho rằng LHQ không đủ sức mạnh để ngăn chặn chiến tranh và G20 có thể đóng góp vào việc ngăn ngừa xung đột và cải thiện quản trị toàn cầu bằng cách đề xuất cải cách thể chế.

Trong 2 ngày làm việc, các Ngoại trưởng sẽ xem xét chương trình và kế hoạch triển khai trong năm 2024 chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh G20 sẽ diễn ra trong ngày 18, 19-11 tại Rio de Janeiro. Cải cách các thể chế quản trị toàn cầu như Liên hợp quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các tổ chức đa phương như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) với sự tham gia nhiều hơn của đại diện các nước đang phát triển, là một trong những đề xuất quan trọng của Tổng thống nước chủ nhà Lula da Silva tại hội nghị. Tổng thống Lula da Silva đã nêu ưu tiên hàng đầu của G20 trong năm 2024 là cải cách quản trị toàn cầu, cùng với hạn chế biến đổi khí hậu và giảm nghèo. Tuy nhiên, với các cuộc xung đột đang tiếp diễn tại Ukraine và Dải Gaza, giới ngoại giao không lạc quan về khả năng các nước thành viên G20 dễ dàng thống nhất về những đề xuất cải thiện quản trị toàn cầu.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Ngoại trưởng Brazil Mauro Vieira nhấn mạnh vai trò của các nước G20 trong việc giải quyết “những căng thẳng đang diễn ra trên thế giới”. Ông bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình quốc tế hiện nay “liên quan đến hòa bình và an ninh” bởi xung đột đang gia tăng trên khắp thế giới không chỉ ở Ukraine và Dải Gaza. Ngoại trưởng Vieira cho biết thế giới chi cho ngân sách quân sự hơn 2.000 tỷ USD mỗi năm thay vì đầu tư cho các chương trình viện trợ phát triển. Ông cũng bày tỏ quan ngại về thực trạng bất bình đẳng và biển đổi khí hậu trên toàn cầu, đồng thời chỉ trích các nước thiếu hành động cụ thể để giải quyết những “mối đe dọa hiện hữu” này. Ông khẳng định đây là những nhiệm vụ quan trọng mà các thành viên G20 phải góp sức “cùng chiến đấu trong năm 2024”.

Ngoài ngoại trưởng Nhóm G20 bao gồm Argentina, Australia, Brazil, Canada, Trung Quốc, Pháp, Đức, Ấn Độ, Indonesia, Italy, Nhật Bản, Mexico, Nga, Saudi Arabia, Nam Phi, Hàn Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Anh, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), Brazil cũng mời đại diện Liên minh châu Phi cùng12 tổ chức quốc tế tham dự Hội nghị Ngoại trưởng G20 lần này.

Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương G20 sẽ được tổ chức vào ngày 28, 29-2 tới, tại Sao Paulo, và Hội nghị Ngoại trưởng G20 lần thứ 2 trong năm dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 9 năm nay.

B.T (Theo TTXVN)