Thủ tướng Iraq Adel Abdul Mahdi mới đây đã ban hành một sắc lệnh trong đó hạn chế đáng kể quyền lực của các nhóm dân quân Hồi giáo dòng Shiite được Iran hậu thuẫn.

Ngoài ra, chính quyền Iraq cũng buộc những nhóm này phải hợp nhất với các lực lượng vũ trang chính quy của nhà nước. Theo sắc lệnh của Thủ tướng Mahdi, các đơn vị bán quân sự phải hợp nhất vào quân đội Iraq. Những nhóm vũ trang này sẽ phải chọn lựa phạm vi hoạt động một là chính trị hoặc là quân sự. Thời hạn để các nhóm này tuân thủ theo các quy định mới là từ nay cho đến ngày 31-7 tới.

Các nhóm dân quân Hồi giáo dòng Shiite nổi lên sau cuộc xâm lược Iraq do Mỹ đứng đầu vào năm 2003, khi họ chiến đấu chống lại sự chiếm đóng của Mỹ. Nhóm này cũng từng hỗ trợ chính quyền Iraq và lực lượng liên quân quốc tế do Mỹ đứng đầu đánh bại tổ chức cực đoan IS, và từ đó gây ảnh hưởng lớn đến chính trị và nền kinh tế, mà một số người coi là mối đe dọa đối với an ninh và chủ quyền của Iraq.

Vì vậy, động thái này của chính quyền Iraq, được cho là nhằm cố gắng xoa dịu sự giận dữ của Mỹ trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington với Tehran tăng vọt và làm dấy lên những lo ngại về nguy cơ xung đột ở Trung Đông. Những căng thẳng ở Trung Đông, nổi lên chủ yếu xuất phát từ nguy cơ chiến tranh giữa Mỹ và Iran, được cho là ảnh hưởng nhiều đến quan hệ giữa Iraq và các quốc gia trên thế giới. Nhưng chính quyền Baghdad trong thời gian qua đã cho thấy sự lựa chọn theo đuổi chính sách không can thiệp vào căng thẳng giữa Iran và Mỹ cùng các đồng minh của Washington. Điều đó cho phép Iraq mở rộng và thể hiện tình hữu nghị với thế giới, trên cơ sở là một quốc gia không thiên vị bất kỳ bên nào.

Tuy nhiên, trên thực tế, Iraq vẫn phần nào cảm thấy rất khó xử trong mối quan hệ với Mỹ và Iran. Thủ tướng Abdul-Mahdi trong thời gian qua đã chịu áp lực từ Washington trong việc kiềm chế ảnh hưởng của Iran tại Iraq, đặc biệt sau một số cuộc tấn công không công bố gần đây chống lại lợi ích của Mỹ ở nước này.

THANH VĂN