Khả năng Tổng thống Ukraine có mặt ở cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Putin
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến có cuộc gặp thượng đỉnh tại Alaska vào ngày 15-8. Truyền thông Mỹ đưa tin hiện việc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có góp mặt tại sự kiện này hay không vẫn đang bỏ ngỏ.
Theo kênh CNN (Mỹ), Tổng thống Zelensky không có tên trong danh sách tham dự hội nghị thượng đỉnh Alaska giữa nhà lãnh đạo Mỹ và người đồng cấp Nga. Tờ The Washington Post đưa tin, Nhà Trắng chưa gửi lời mời ông Zelensky tham dự cuộc gặp này. Trong thông báo trên mạng xã hội Truth Social về cuộc gặp ngày 15-8 tại Alaska để thảo luận về việc chấm dứt chiến sự ở Ukraine với Tổng thống Putin, ông Trump không nêu rõ liệu ông Zelensky có tham gia vào tiến trình này hay không.
Tuy nhiên, hai nguồn thạo tin chia sẻ với CNN rằng Nhà Trắng không hoàn toàn loại trừ khả năng Tổng thống Zelensky sẽ tham gia. Một quan chức Nhà Trắng nhấn mạnh rằng sự kiện liên quan đến Tổng thống Zelensky có thể diễn ra sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông Trump và ông Putin. Bên cạnh đó, theo nguồn tin của CNN, Tổng thống Trump vẫn "để ngỏ khả năng tổ chức hội nghị thượng đỉnh ba bên với cả lãnh đạo Nga và Ukraine", song Nhà Trắng hiện đang lên kế hoạch cho cuộc gặp song phương theo đề nghị của Tổng thống Putin.
Tổng thống Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu nhấn mạnh rằng Ukraine cần phải tham gia vào các cuộc thảo luận về việc chấm dứt xung đột. Ngày 10-8, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Ukraine, ông Oleksandr Merezhko, cho rằng Tổng thống Mỹ Trump nên mời Tổng thống Zelensky tham dự hội nghị thượng đỉnh tại Alaska. Ông Merezhko cho biết, việc mời Tổng thống Zelensky tham gia cuộc thảo luận sẽ phù hợp với nguyên tắc "không có gì liên quan đến Ukraine mà không có Ukraine". Ông cũng nhấn mạnh rằng không nên có bất kỳ cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh nào mà không có sự tham gia của Kiev.
Cùng ngày, Anh, Pháp, Italy, Đức, Ba Lan, Phần Lan cùng Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã ra tuyên bố chung ủng hộ lập trường của Kiev: "Con đường dẫn đến hòa bình ở Ukraine không thể được quyết định nếu không có Ukraine. Chúng tôi vẫn kiên định nguyên tắc rằng biên giới quốc tế không được thay đổi bằng vũ lực". Tuy nhiên, Điện Kremlin cho đến nay đã nhiều lần bác bỏ yêu cầu của Kiev về một cuộc gặp trực tiếp giữa ông Zelensky và ông Putin.
Trong khi đó, kỳ vọng của phía Ukraine về kết quả cụ thể từ hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ được đánh giá là khá dè dặt. "Tôi nghi ngờ về khả năng sẽ có được tiến triển đáng kể", ông Merezhko nhận định. Nghị sĩ Ukraine cùng đảng với Tổng thống Ukraine, ông Dunda cũng đánh giá: "Không có gì thay đổi".
Về phía NATO, Tổng Thư ký NATO Mark Rutte cho rằng cuộc gặp sắp tới giữa Tổng thống Mỹ và Tổng thống Nga là một "phép thử" cho ý định của Nga về việc chấm dứt xung đột ở Ukraine. Ông Rutte dự đoán, hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ lần này có thể không dẫn đến việc ký kết một thỏa thuận hòa bình cho cuộc xung đột ở Ukraine. Tuy nhiên, đây sẽ là một bước "quan trọng" để đánh giá sự sẵn sàng của Nga đối với các cuộc đàm phán nghiêm túc nhằm chấm dứt xung đột. Tổng Thư ký NATO nhấn mạnh các cuộc đàm phán phải tính đến quyền tự quyết và vị thế quốc gia có chủ quyền của Ukraine. Ông Rutte cũng bày tỏ tin tưởng rằng ông Trump sẽ ủng hộ việc tiếp tục cung cấp cho Ukraine các bảo đảm an ninh và bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ.
AN BÌNH
|
Châu Âu rút lui khỏi kế hoạch đưa quân tới Ukraine Các nước châu Âu ủng hộ Kiev vừa bác bỏ khả năng triển khai lực lượng quân sự tới Ukraine, dù trước đó từng tuyên bố sẵn sàng hành động. Theo đài RT ngày 10-8, dẫn nguồn Sunday Times (Anh), nhóm quốc gia châu Âu trong "Liên minh tự nguyện" đã thống nhất không gửi quân tới Ukraine. Quyết định này cho thấy sự thay đổi rõ rệt so với những tuyên bố mạnh mẽ trước đây của Thủ tướng Anh Keir Starmer và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron về khả năng đưa lực lượng trên bộ và trên không tới hỗ trợ Kiev. Theo kế hoạch ban đầu, lực lượng này dự kiến sẽ đảm nhiệm vai trò "gìn giữ hòa bình" trong trường hợp Kiev và Moscow đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, một số quốc gia thành viên NATO như Đức, Ba Lan, Tây Ban Nha và Italy bày tỏ sự dè dặt và không tham gia kế hoạch. Theo tờ Sunday Times dẫn lời một quan chức quốc phòng Anh cho rằng việc triển khai quân tại Ukraine tiềm ẩn rủi ro lớn về an toàn lực lượng. Hồi tháng 3, Thủ tướng Anh Keir Starmer tuyên bố London "sẵn sàng triển khai lực lượng trên bộ và máy bay trên không, cùng với các lực lượng khác" nếu cần thiết. Tổng thống Pháp Macron cũng đưa ra thông điệp tương tự. Tuy nhiên tới tháng 5, tờ Financial Times dẫn nguồn tin cho biết kế hoạch này đã không còn được thúc đẩy do Mỹ từ chối hỗ trợ. Trước đó, tờ The Times nhận định phương án khó khả thi vì quân đội nhiều nước châu Âu thiếu nhân lực và hạn chế về khả năng triển khai. Nga nhiều lần bày tỏ lo ngại về nguy cơ leo thang căng thẳng nếu NATO triển khai quân tại Ukraine. Hồi tháng 4, Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Sergey Shoigu cảnh báo rằng sự hiện diện của lực lượng NATO tại Ukraine có thể làm gia tăng nguy cơ xung đột quy mô lớn. Quyết định rút lui khỏi kế hoạch triển khai quân cho thấy những hạn chế cả về năng lực quân sự lẫn cân nhắc chính trị của các nước châu Âu. Mặc dù tiếp tục khẳng định ủng hộ Kiev, các quốc gia này vẫn duy trì sự thận trọng nhằm tránh nguy cơ đối đầu trực tiếp với Nga, trong bối cảnh xung đột Ukraine vẫn là một trong những điểm nóng an ninh nghiêm trọng nhất tại châu Âu kể từ sau Chiến tranh Lạnh. T.N |
