Khai khống gây thất thoát hàng tỷ đồng từ việc đền bù giải phóng mặt bằng
Cuối năm 2017, cơ quan chức năng TX Điện Bàn, Quảng Nam tiến hành thanh tra công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng Dự án Khu dân cư dịch vụ-du lịch (DCDV-DL) Làng chài Điện Dương, tại P. Điện Dương do Cty Cổ phần Beton 6 Miền Trung làm Chủ đầu tư. Công tác thanh tra được tiến hành ở Chi nhánh Trung tâm phát triển quỹ đất (TTPTQĐ) Điện Bàn, tại đây đã phát hiện những sai phạm nghiêm trọng.
Dự án Khu DCDV-DL Làng chài Điện Dương, nơi đã xảy ra nhiều sai phạm trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng. |
Dự án Khu DCDV-DL Làng chài Điện Dương được hình thành khi tuyến đường ven biển Đà Nẵng-Hội An hoàn thành, được UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt quy hoạch chi tiết vào tháng 12-2010, với diện tích hơn 25ha đất và mặt nước. Qua 3 lần phải đổi chủ đầu tư do thiếu năng lực tài chính, đến tháng 3-2015, Dự án được UBND tỉnh giao cho Cty CP Beton 6 làm chủ đầu tư. Vào tháng 6 và 9-2016, UBND TX Điện Bàn ban hành 2 quyết định phê duyệt phương án chi tiết bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho 137 hộ dân bị ảnh hưởng, với tổng số tiền hơn 29 tỷ đồng và Chi nhánh TTPTQĐ Điện Bàn đã chi trả cho 123 trường hợp gần 28 tỷ đồng.
Vào ngày 29-10-2015, UBND thị xã đã ban hành Thông báo số 538 về chủ trương thu hồi đất để thực hiện Dự án. Tuy nhiên, Chi nhánh TTPTQĐ Điện Bàn cùng UBND P. Điện Dương tổ chức họp dân, thông báo thu hồi đất và sử dụng biên bản kiểm kê năm 2010 cùng biên bản kiểm kê bổ sung năm 2015 để trình phê duyệt phương án, mà không hề có chủ trương của UBND thị xã là không đảm bảo cơ sở pháp lý. Tại các biên bản kiểm kê công trình, vật kiến trúc của 21 trại nuôi tôm không phải là biên bản kiểm kê thực tế, mà sao chép từ biên bản năm 2010 và bổ sung năm 2015. Qua xác minh, một số trường hợp biên bản được lập, không thể hiện sơ đồ nhà cửa, vị trí, loại đất, nguồn gốc đất... Công tác kiểm kê, đo đạc không đúng thành phần theo quy định, việc niêm yết danh sách công khai không được thực hiện. Bên cạnh đó, Hội đồng thẩm định phương án của thị xã đã không căn cứ vào biên bản kiểm tra thực tế để thẩm định hồ sơ Dự án, tạo kẽ hở cho các sai phạm về sau....
Điều đáng nói là, đối với 21 trại nuôi tôm, công trình xây dựng được UBND P. Điện Dương cho thuê đất trả tiền hằng năm, nhưng nguồn gốc đất này là đất rừng trồng phòng hộ và đất hoang do phường quản lý. Việc cho thuê đất trên để xây dựng trang trại, công trình nhưng không dựa vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt là trái quy định của Luật Đất đai. Sau khi đã có Thông báo số 538 ngày 29-10-2015 về thu hồi đất triển khai Dự án của TX Điện Bàn, nhưng tháng 12-2015, UBND P. Điện Dương vẫn ký kết hợp đồng cho 14 hộ dân thuê đất xây dựng trang trại trong vùng Dự án, trong đó có 2 hộ dân được thuê đất lần đầu.
Hậu quả là, việc xác định mức bồi thường trình phương án phê duyệt của 21 trại nuôi tôm, công trình... với giá trị bồi thường 100% không đúng quy định của pháp luật, vì xây dựng trên đất không hội đủ điều kiện được bồi thường về đất, chỉ có 6 trường hợp thuê đất trước khi có thông báo thu hồi đất được bồi thường 80% giá trị. Căn cứ nội dung Điều 2 Hợp đồng cho thuê mặt bằng giữa UBND P. Điện Dương và các hộ thuê đất thể hiện: “Trong thời gian hợp đồng, nếu Nhà nước và địa phương có chủ trương thu hồi đất, thì các hộ dân có trách nhiệm hoàn trả lại đất đã thuê và tự tháo dỡ trang thiết bị, vật kiến trúc trên đất thuê”. Đồng nghĩa với việc các hộ thuê đất không được bồi thường thiệt hại về đất.
Đối với 14 trường hợp thuê đất phát sinh sau khi có thông báo thu hồi đất, trong đó 12 trường hợp chỉ được bồi thường với tỷ lệ 80% và 2 trường hợp không được bồi thường vì tài sản được lập sau khi có thông báo thu hồi đất của cấp thẩm quyền. Tuy nhiên, tất cả các hộ được áp giá đền bù 100% là không đúng quy định.
Ngoài ra, còn có 9 trường hợp lấn chiếm đất ngoài diện tích thuê để sử dụng, nhưng khi kiểm kê lại đưa vào biên bản và xác định đơn giá đền bù 100%. Đơn cử như, ông Lê Văn Cương (con ông Lê Thanh Sáu) xây dựng nhà dưới lấn chiếm đất rừng trồng tại thửa số 637, tờ bản đồ số 6 do Nhà nước quản lý, nhưng được bồi thường, hỗ trợ hơn 81,7 triệu đồng.
Tổng hợp các sai phạm trong xác định và áp giá đền bù tại 22 mã số hồ sơ Dự án, Khu DCDV-DL Làng chài Điện Dương đã làm tăng giá trị bồi thường lên hơn 4,76 tỷ đồng.
Qua công tác thanh tra, cơ quan chức năng kiến nghị, xử lý về hành chính, đối với UBND P. Điện Dương, cần chấn chỉnh trong công tác quản lý nhà nước về đất đai tại địa phương... Đối với Chi nhánh TTPTQĐ Điện Bàn, cần chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, khuyết điểm trong việc tham mưu các trình tự, thủ tục và thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng tại dự án...
H.T