Sáng 14-12, Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh cùng với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức Hội nghị báo cáo những kết quả bước đầu khai quật khảo cổ ở Đền Huyện thuộc H. Nghi Xuân (Hà Tĩnh) khẳng định những hiện vật khai quật được là của thời Lý, Trần. Trước đó, ngày 2-12, các nhà nghiên cứu và sinh viên Khoa Lịch sử (Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn) tổ chức khai quật ba hố với 150m2, tại di tích Đền Huyện thuộc địa bàn xã Xuân Giang, H. Nghi Xuân, phát hiện nhiều hiện vật gồm vật liệu kiến trúc, gốm men, đồ sứ, đồ sành, gốm thô, tiền đồng... có niên đại từ thế kỷ I-II trước Công nguyên đến thế kỷ XVII-XVIII. Sự xuất hiện của các loại gốm thô cho thấy ngay từ những thế kỷ I-II trước Công nguyên, nơi đây là một điểm tụ cư của cư dân thời sơ sử. 

Những phát hiện này cung cấp manh mối cho việc nghiên cứu giai đoạn Tiền sơ sử khu vực Nghi Xuân và khu vực Đền Huyện, là nơi cư trú của các cộng đồng cư dân dọc bên hữu ngạn sông Lam thế kỷ I-II trước Công nguyên.  Sự xuất hiện của kiến trúc lớn tại đây dưới thời thuộc Đường cho thấy vị thế địa chính trị, địa kinh tế quan trọng của địa điểm này trong lưu vực sông Lam và chính là nguyên nhân các thời Lý, Trần, Lê sau này tiếp tục chọn, xây dựng các công trình kiến trúc ở đây. Các loại hình hiện vật khai quật được ở Đền Huyện cũng cho thấy các kiến trúc thời Trần tại đây được trang trí theo phong cách hoàng cung với các đề tài trang trí như hình rồng, lá đề... thể hiện tính vương quyền và tư tưởng của Phật giáo...

T.V