Khoảng 2.000 tấn rác ứ đọng tại nhà máy xử lý rác Thủy Phương và nước rỉ rác từ bãi chôn lấp tại P.Thủy Phương, TX Hương Thủy (TT-Huế) chưa đạt chuẩn đã gây ô nhiễm môi trường (ÔNMT) nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống của hơn 1.000 hộ dân. Việc nhà máy rác gây ô nhiễm đã liên tục được cử tri phản ánh nhưng sự việc đến nay vẫn dậm chân tại chỗ.

Khốn đốn vì nhà máy rác

Khu xử lý rác Thủy Phương gồm nhà máy xử lý rác (NMXLR) và bãi chôn lấp rác (BCLR) đang tiếp nhận xử lý rác cho địa bàn TP Huế và 4 huyện, thị vùng phụ cận với khối lượng khoảng hơn 350 tấn rác/ngày. Trong đó, NMXLR Thủy Phương tiếp nhận bình quân 200 tấn rác/ngày, còn lại được đưa vào bãi chôn lấp.

Từ tuyến đường tránh Huế, cách NMXLR chừng 4 km, chúng tôi đã cảm nhận được mùi hôi nồng nặc từ nhà máy rác phát tán. Đến gần nhà máy cũng như bãi chôn lấp, rác chất cao như núi vượt cả tường rào và hệ thống cây xanh trồng xung quanh. Trước đây, khu rác tồn đọng này còn có bạt che chắn, nay bạt phơi mưa nắng rách tả tơi, để lộ thiên cả ngàn tấn rác, bốc mùi hôi thối. Đây là phần rác còn lại sau quá trình tách, tuyển, phân loại, tận thu bao ni-lông, sợi hữu cơ… được tiêu hủy bằng lò đốt trong quá trình xử lý của nhà máy. Nhiều người dân sống gần nhà máy rác cho biết, rác ùn ứ kéo dài, vào lúc trời mưa, lượng lớn nước rỉ rác đen ngòm từ núi rác này chảy ra môi trường xung quanh theo các ống cống, xuất hiện ruồi nhặng dày đặc. “Mỗi lần trời nắng, mùi hôi thối khủng khiếp từ núi rác tấp vào nhà khiến gia đình tôi ai cũng buồn nôn, đang ăn cơm thì phải bỏ bữa giữa chừng. Nhiều lúc cả nhà phải lánh đi nơi khác vì mùi hôi thối làm cho ngạt thở”- bà Lê Thị Hẹ (76 tuổi, trú P.Thủy Phương) bức xúc.

Nhiều người dân địa phương cho biết, ngoài mùi hôi thối nồng nặc từ bãi rác phát tán, người dân nơi đây còn lo lắng đến mất ăn mất ngủ trước việc nước rỉ rác độc hại từ núi rác tồn đọng gây ô nhiễm nguồn nước, gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp. “Nước rỉ rác từ nhà máy đã chảy vào các khe suối rồi đổ vào hồ Châu Sơn, nơi cung cấp nước tưới cho lượng lớn diện tích ruộng lúa và các ao hồ nuôi trồng thủy sản của người dân trong vùng. Vì rứa, nhiều diện tích lúa, thủy sản của nông dân liên tiếp bị mất mùa, vật nuôi mắc nhiều bệnh tật”- bà Nguyễn Thị Liên cho biết. Ông Trương Văn Công- Chủ tịch UBND P. Thủy Phương cho rằng, vấn nạn ô nhiễm rác, nước rỉ rác của nhà máy rác, qua các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân cũng như chính quyền đã phản ánh, kiến nghị rất nhiều lần. “Mùi môi, nước rỉ rác làm ô nhiễm ở khu xử lý rác ảnh hưởng đến khoảng 1.000 hộ dân trên địa bàn phường với khoảng 50 ha nuôi trồng thủy sản nước ngọt”- ông Công thông tin.

Bao giờ mới hết ô nhiễm?

Sau nhiều lần kiến nghị nhưng vẫn không có kết quả, tại kỳ họp HĐND tỉnh TT- Huế ngày 12-7 mới đây, cử tri ở P. Thủy Phương tiếp tục phản ánh tình trạng ÔNMT của nhà máy rác và bãi chôn lấp rác Thủy Phương. Bí thư Tỉnh ủy TT- Huế Lê Trường Lưu cũng thừa nhận, sự việc này đang gây bức xúc cho người dân. “Buổi chiều các vị có dịp đi trên đường tránh Huế thì sẽ ngửi thấy mùi hôi từ rác thải rất khó chịu. Rác ảnh hưởng đến cả trung tâm thị xã Hương Thủy. Vấn đề xử lý rác thải chất đống trong nhà máy, đề nghị Sở TN-MT và TP Huế cần có giải pháp dứt điểm, cần có biện pháp che chắn, xử lý nước rỉ từ rác thải”- ông Lưu nói.  

Trả lời tại kỳ họp, ông Phan Văn Thông- Giám đốc Sở TN-MT cho biết, trong các đợt tham gia nghiệm thu rác thải cùng UBND TP Huế, Sở TN-MT đều kiến nghị UBND TP yêu cầu công ty xử lý dứt điểm lượng rác còn tồn đọng. Ông Thông hứa, thời gian tới, Sở này sẽ phối hợp với UBND TP Huế làm việc với nhà máy xử lý rác Thủy Phương để dứt điểm hiện trạng ô nhiễm theo kiến nghị của cử tri. Tuy nhiên, theo người dân địa phương, cơ quan chức năng cũng nhiều lần “hứa” rồi nhưng đến nay vẫn không có kết quả.

Ông Trần Trung Khánh- Phó Tổng Giám đốc CTCP Môi trường và Công trình đô thị Huế- đơn vị quản lý bãi chôn lấp rác Thủy Phương thông tin, để hạn chế tình trạng ô nhiễm, tại bãi chôn lấp rác của Cty được vận hành theo từng ô, lấp đầy và đóng cửa theo phương thức cuốn chiếu. Khi đầy ô, rác được lấp đất, trồng cỏ tạo cảnh quan môi trường. Ông Khánh thừa nhận, Cty đã trải qua nhiều công đoạn đầu tư để xử lý tình trạng ô nhiễm; tuy nhiên đến nay, nước rỉ rác xử lý vẫn chưa đạt chuẩn. Theo ông Khánh, để xử lý triệt để nước rỉ rác tại bãi chôn lấp, năm 2017, UBND tỉnh đã phê duyệt chủ trương đầu tư, nâng cấp hệ thống xử lý nước rỉ rác Thủy Phương bằng công nghệ hóa lý kết hợp sinh học. Hiện, Cty này đã lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt để triển khai thi công dự án. Như vậy, có nghĩa trong thời gian chờ được đầu tư công nghệ mới thì hơn 1.000 hộ dân ở P.Thủy Phương vẫn tiếp tục bị khu xử lý rác thải Thủy Phương “tra tấn” và bệnh tật luôn rình rập họ.

H.LAN