Trao đổi với chúng tôi, bà Lê Thị Thu Hà- Chủ tịch UBND xã Hòa Bắc (H.  Hòa Vang, TP Đà Nẵng) cho biết, Cty TNHH MTV Bông Sen Vàng được UBND TP Đà Nẵng cấp giấy phép khai thác khoáng sản vàng gốc bằng phương pháp hầm lò tại Tiểu khu 29, Khe Đương (xã Hòa Bắc) theo Giấy phép ngày 1-6-2017. Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay là tháng 10-2018, Cty vẫn chưa hoàn thiện xong thủ tục thuê đất để đưa mỏ vào hoạt động.

Lán trại  khai thác quặng vàng trái phép tại Khe Đương.

Mặc dù các thủ tục hồ sơ  theo quy định chưa hoàn thành, nhưng hai năm qua, đặc biệt là thời gian từ đầu năm 2018 đến nay, hoạt động khai thác vàng trái phép tại Tiểu khu 29, Khe Đương vẫn diễn ra phức tạp. UBND xã Hòa Bắc đã nhiều lần triển khai lực lượng kiểm tra, truy quét, đẩy đuổi các đối tượng khai thác vàng trái phép tại khu vực, nhưng hễ lực lượng kiểm tra rút ra khỏi rừng là hoạt động khai thác vàng trái phép lại tái diễn.  Vào cuối tháng 8-2018, UBND H. Hòa Vang đã chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự huyện phối hợp với UBND xã Hòa Bắc kiểm tra trong phạm vi 21 ha đất rừng mà Cty Bông Sen Vàng được UBND TP Đà Nẵng cấp phép khai thác vàng. Qua kiểm tra đã phát hiện nhiều lán trại, dụng cụ, phương tiện để khai thác vàng như, máy nổ, máy xay quặng vàng, máy khoan, 3 kg thủy ngân... đồng thời Cty này vi phạm về việc không đăng ký tạm trú tạm vắng đối với 13 người lao động từ địa phương khác đến. UBND xã Hòa Bắc đã xử phạt 4 trường hợp, cảnh cáo 9 trường hợp và trục xuất tất cả ra khỏi địa bàn.

Trưởng CAX Hòa Bắc Hồ Phú Bảo cũng cho biết thêm, tại khu vực bãi vàng Khe Đương hiện nay vẫn luôn luôn có cặp vợ chồng  ông Cao Văn Tuấn, trú tại thị trấn An Lão, H. An Lão, TP Hải Phòng tập kết các phương tiện để khai thác vàng. Ông Tuấn khai báo với chính quyền địa phương là người của Cty Bông Sen Vàng, tuy nhiên không khai báo tạm trú tạm vắng, luôn hoạt động khai thác vàng trái phép. CAX đã nhiều lần kiểm tra, yêu cầu ông Tuấn dừng hoạt động khai thác và trục xuất vợ chồng ông Tuấn ra khỏi khu vực, nhưng vợ chồng ông Tuấn lại lén lút quay trở lại tiếp tục hoạt động khai thác vàng.

Đầu tháng 9-2018, ông Tuấn đã có đơn gửi UBND xã Hòa Bắc trình bày, ông Tuấn trước đây có thỏa thuận góp vốn với Cty Bông Sen Vàng để khai thác vàng tại Khe Đương để ăn chia theo tỷ lệ 60/40 (ông Tuấn được hưởng 60% tỷ lệ vàng khai thác được). Ông Tuấn đã bỏ tiền ra để mua máy móc, trang thiết bị, thuê nhân công, suốt từ năm 2017 đến nay, ông Tuấn ở trong mỏ, nuôi công nhân ăn ở, làm đường, dựng nhà xưởng... Tuy nhiên từ thời gian đó đến nay, Cty Bông Sen Vàng không thanh toán bất cứ khoản nào cho ông Tuấn, khiến ông Tuấn lâm vào cảnh nợ nần, nợ tiền công người lao động. Đây chính là lý do để ông Tuấn không chịu ra khỏi khu vực mỏ vàng Khe Đương, vẫn "bám trụ" để khai thác vàng trái phép. Chính những trường hợp như ông Tuấn  làm cho tình hình ANTT, hoạt động khai thác vàng trái phép tại Khe Đương càng thêm phức tạp.

Ngày 2-10, trao đổi với chúng tôi, ông Đặng Phú Hành- Phó Chủ tịch UBND H.  Hòa Vang xác nhận, trong thời gian qua, mặc dù chưa có đầy đủ thủ tục nhưng Cty Bông Sen Vàng đã tiến hành hoạt động khai thác vàng, không đăng ký tạm vắng tạm trú cho công nhân lao động gây mất ANTT và nguy cơ gây hủy hoại môi trường nghiêm trọng, gây ô nhiễm nguồn nước đầu nguồn do dùng hóa chất thủy ngân để sơ chế và chiết tách vàng. UBND H. Hòa Vang đã có báo cáo gửi UBND TP Đà Nẵng, đề nghị xem xét, đánh giá lại toàn bộ việc cấp phép và quy trình hoạt động khai thác vàng của Cty Bông Sen Vàng tại Khe Đương đồng thời kiến nghị, trong trường hợp không đảm bảo các yếu tố về môi trường, thì thu hồi giấy phép hoạt động khai thác vàng của Cty Bông Sen Vàng tại khu vực Khe Đương đồng thời đề nghị UBND TP yêu cầu ngành chức năng có phương án triển khai,  đảm bảo vấn đề ANTT, không để xảy ra điểm nóng tại khu vực.

HỒNG THANH