* Kỳ 1: Hành trình đi tìm công lý

(Cadn.com.vn) - Một lão nông nay đã ngoài 70 tuổi, suốt một đời lam lũ ở vùng đất bán sơn địa tại thôn Phú Cốc Đông (xã Quế Thọ, H. Hiệp Đức, Quảng Nam) và cuộc sống chỉ trông chờ vào mảnh đất rừng cằn cỗi. Vậy mà, 8 năm qua lão nông này phải "đáo tụng đình" đến 5 lần để khiếu nại việc người khác lấn chiếm hơn 4.000m2 đất lâm nghiệp được Nhà nước giao cho mình nhưng vụ việc vẫn chưa được giải quyết xong. Liệu có phải đây là vụ việc phức tạp quá khó giải quyết, hay là cán cân công lý mà những người thực thi pháp luật không giữ nổi thăng bằng...?

Ngày 29-12-1994, vợ chồng ông Tô Văn Giác (1941) và bà Huỳnh Thị Hoa (trú thôn Phú Cốc Đông) được giao 0,8ha đất lâm nghiệp tại thôn Phú Cốc Đông theo Quyết định số 21/94/QĐ-UB (viết tắt: QĐ 21) của UBND H. Hiệp Đức. Diện tích đất này được ông Giác trồng bạch đàn, sao đen, keo lá tràm... Cuối năm 2005, thu hoạch xong lứa cây đầu tiên, ông Giác trồng lại rừng, thì vợ chồng bà Nguyễn Thị Sáu và ông Tô Tấn Tuyển (trú cùng thôn) đến ngăn cản, chặt phá vườn cây của ông và lấn chiếm 4.125,64m² vì cho rằng đó là đất của mình. Vụ việc được ông Giác khởi kiện ra tòa để đòi lại đất và bồi thường cây trồng bị chặt phá.

Tại phiên tòa xét xử dân sự sơ thẩm (DSST) ngày 13-11-2006 của TAND H. Hiệp Đức, vợ chồng bà Sáu cho rằng: diện tích đất tranh chấp có nguồn gốc của bà Huỳnh Thị Yên, năm 1988, bà Yên chuyển nhượng cho ông Nguyễn Văn Sơn (anh ruột bà Sáu). Năm 1990, ông Sơn sang nhượng lại cho vợ chồng bà Sáu và sử dụng cho đến tháng 10-2005 thì bị ông Giác chiếm giữ, chặt phá... Bà Sáu đề nghị Nhà nước công nhận 4.125,64m² đất tranh chấp trên là thuộc sở hữu của gia đình mình. Tuy nhiên, qua quá trình xét xử tại phiên tòa, tại Bản án DSST số 21/2006/DS-ST (ngày 13-11-2006), TAND H. Hiệp Đức đã quyết định: Công nhận quyền sử dụng đất của vợ chồng ông Giác đối với diện tích tranh chấp nằm trong thửa đất mà ông Giác đã được UBND H. Hiệp Đức giao theo QĐ 21. Buộc vợ chồng bà Sáu phải bồi thường cho ông Giác 270 nghìn đồng về tài sản thiệt hại do bị xâm phạm.

Vợ chồng ông Tô Văn Giác, bà Huỳnh Thị Hoa trình bày những giấy tờ, hồ sơ đầy đủ tính pháp lý về thửa đất rừng 0,8ha được giao sử dụng lâu dài.

Không đồng ý với quyết định bản án, bà Sáu làm đơn kháng cáo. Phiên tòa xét xử dân sự phúc thẩm (DSPT) ngày 22-12-2006, tại Bản án DSPT số 133/2006/DSPT, TAND tỉnh Quảng Nam bác kháng cáo của bà Sáu và ra quyết định tuyên xử giống như nội dung bản án DSST mà TAND H. Hiệp Đức đã xử...

Ngày 23-7-2008, Chi cục THADS H. Hiệp Đức có công văn kiến nghị TAND Tối cao  xem xét lại Bản án DSPT số 133 vì cho rằng, sơ đồ, biên bản bàn giao, tọa độ, trích đo địa chính khu đất không trùng với diện tích đất tranh chấp nên bà Sáu không chấp nhận thi hành án. TAND Tối cao đã kháng nghị Bản án DSPT số 133 và đề nghị Tòa DS TAND Tối cao xét xử theo trình tự Giám đốc thẩm. Ngày 17-9-2010, phiên tòa DS Giám đốc thẩm của Tòa DS TAND Tối cao đã quyết định hủy Bản án DSPT số 133 và hủy Bản án DSST số 21, giao hồ sơ vụ án cho TAND H. Hiệp Đức xét xử sơ thẩm lại từ đầu.

Giấy chứng nhận quyền sở hữu đất rừng, quyết định của UBND H. Hiệp Đức, biên bản bàn giao đất rừng... của ông Tô Văn Giác.

Để có cơ sở giải quyết đúng đắn khi tiến hành xét xử lại vụ án, ngày 6-4-2011, TAND H. Hiệp Đức có công văn gửi Phòng TN-MT và UBND H. Hiệp Đức đề nghị xác định lại rõ một số vấn đề liên quan: tính pháp lý về hồ sơ giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Giác 0,8 ha theo QĐ 21; xác định thửa đất mà ông Giác được giao theo biên bản ngày 2-11-1994; diện tích đất giao cho ông Giác theo quyết định UBND huyện có trùng khớp với diện tích đất đang tranh chấp hay không? thực tế gia đình bà Sáu sử dụng diện tích đất đang tranh chấp  trước khi xảy ra khiếu kiện như thế nào? căn cứ pháp lý để Phòng TN-MT xác nhận đơn xin nhận đất của bà Sáu (ngày 17-4-2010)...

Ngày 27-10-2011, ông Đào Bội Thuyên- Chủ tịch UBND H. Hiệp Đức đã có công văn trả lời TAND H. Hiệp Đức: "Hiện nay thửa đất ông Giác đang sử dụng tiếp giáp có tứ cận đúng như biên bản giao nhận đất rừng lập ngày 2-11-1994, nhưng do trước đây vẽ vị trí thửa đất bằng phương pháp thủ công nên có sơ xuất, vẽ thửa đất đã bàn giao lên bản đồ thiết kế giao đất rừng cho hộ ông Giác không chính xác dẫn đến có sự sai lệch ở hai vị trí khác biệt nhau... Hồ sơ giao đất cho ông Giác là đảm bảo đúng trình tự pháp luật tại thời điểm  lúc bấy giờ.  Diện  tích đất đã giao cho ông Giác chưa bị thu hồi. Việc Phòng TN-MT xác nhận vào đơn xin xác nhận của bà Sáu (chứng cứ nguồn gốc đất) là không đúng quy định pháp luật, bởi thẩm quyền này thuộc về UBND xã Quế Thọ...".

Ngày 29-12-2011, TAND H. Hiệp Đức mở phiên tòa xét xử lại vụ án theo trình tự sơ thẩm và quyết định công nhận quyền sử dụng đất của vợ chồng ông Giác và bà Hoa đối với diện tích đất tranh chấp 4.303m2 (diện tích đất đo đạc từ thực địa chênh lệch 177,76m2 so với diện tích đất trên hồ sơ giấy tờ hai bên tranh chấp), nằm trong diện tích đất Nhà nước cấp cho ông Giác, bà Hoa (tại thôn Phú Cốc Đông). Tuy nhiên, ngày 12-1 và ngày 20-1-2012, Viện trưởng VKSND H. Hiệp Đức đã có quyết định kháng nghị Bản án DSST số 25/2011/DSST (ngày 29-12-2011) của TAND H. Hiệp Đức. Như vậy, vụ án đã bước sang năm thứ 8, nhưng vẫn không thể giải quyết dứt điểm mà xem chừng ngày càng rắc rối hơn...

Bài, ảnh: Trung Thành
(còn tiếp)