Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII: Còn nhiều tranh luận về hình phạt tử hình

Thứ bảy, 31/10/2015 07:40

(Cadn.com.vn) - Ngày 30-10, Quốc hội làm việc tại hội trường, dành cả ngày để thảo luận về những vấn đề còn ý kiến khác nhau của Bộ luật Hình sự (sửa đổi). Đây là lần thảo luận cuối cùng trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua tại kỳ họp này.

Đại biểu thảo luận tại Hội trường về Bộ luật Hình sự (sửa đổi).

Cân nhắc việc bỏ hình phạt tử hình ở một số tội

Bỏ hình phạt tử hình ở một số tội là một trong những nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp. Trên cơ sở cân nhắc các ý kiến của đại biểu Quốc hội qua các lần thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự kiến chỉnh lý dự thảo Bộ luật theo hướng, bỏ hình phạt tử hình ở các tội danh: Cướp tài sản (Điều 168); tàng trữ trái phép chất ma túy (Điều 249); chiếm đoạt chất ma túy (Điều 252); phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia (Điều 304); chống mệnh lệnh (Điều 393); đầu hàng địch (Điều 398); phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 420); chống loài người (Điều 421); tội phạm chiến tranh (Điều 422). Riêng tội vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250) vẫn giữ hình phạt tử hình đối với kẻ chủ mưu, cầm đầu đường dây hoặc người thực hiện việc vận chuyển ma túy với số lượng lớn.

Nhiều đại biểu không nhất trí bỏ án tử hình đối với tham nhũng

Bên lề kỳ họp, các đại biểu trao đổi với báo giới về một số hình phạt quy định trong Bộ luật Hình sự (sửa đổi). Tán thành phương án quy định không áp dụng hình phạt tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội, đại biểu Nguyễn Anh Sơn cho rằng: Điều này thể hiện tính nhân đạo, chính sách khoan hồng của Nhà nước Việt Nam đối với những người cao tuổi khi phạm tội; đồng thời phù hợp với xu hướng chung của thế giới là giảm tội tử hình đối với người cao tuổi. Tuy nhiên, những người cao tuổi mà phạm các tội cực kỳ nghiêm trọng hay cầm đầu tổ chức, băng nhóm tội phạm nguy hiểm cần áp dụng mức án chung thân. Bởi, mức án này đã cách ly đối tượng với đời sống xã hội.

Đại biểu Anh Sơn không tán thành việc bỏ hình phạt tử hình đối với tội tham nhũng. Bởi tham nhũng gây hậu quả hết sức nghiêm trọng, gây nhức nhối trong xã hội; là vấn đề cử tri và nhân dân trong cả nước hết sức quan tâm. Với những tội danh khác, đại biểu đề nghị cân nhắc thêm, để vừa đảm bảo tính răn đe, vừa thể hiện tính nhân đạo, chính sách khoan hồng của Nhà nước Việt Nam và đáp ứng xu hướng chung trên thế giới hiện nay là giảm dần, rồi đi tới bỏ hoàn toàn việc tử hình.

Nhất trí hạn chế hình phạt tử hình, tuy nhiên đại biểu Bùi Văn Phương đề nghị xử lý nghiêm tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh vì loại tội này để lại hậu quả khôn lường. Mặt hàng thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh thu lợi nhuận rất cao. Khi đã thu lợi nhuận, họ không từ bỏ bất kỳ một hành vi nào để làm giả. Do đó, cần phải xử lý một cách nghiêm khắc đối với tội danh này, nếu xảy ra nghiêm trọng cần phải áp dụng hình phạt tử hình.

Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh đồng tình bỏ hình phạt tử hình đối với một số tội danh, tuy nhiên với các tội: Tham nhũng, tội phạm chiến tranh, chống loài người..., không bỏ hình phạt tử hình. Theo đại biểu, đây là những vấn đề trên thế giới đang rất bất ổn. Đặc biệt, đối với tội tham nhũng, người dân không bao giờ đồng tình, do đó cần phải giữ hình phạt tử hình.

CTV

Qua thảo luận vẫn còn ý kiến băn khoăn về quy định không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: Phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; Người từ 75 tuổi trở lên; Người bị kết án tử hình về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động khắc phục cơ bản hậu quả của tội phạm do mình gây ra, hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn.

Tán thành với xu hướng giảm án tử hình, theo nhiều đại biểu Quốc hội, điều này phù hợp với tính nhân đạo của Luật Hình sự nước ta và xu hướng hình sự của thế giới. Dự thảo đã dự liệu 7 tội phạm bỏ án tử hình. Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) đề nghị cân nhắc lại hai tội, đó là tội chống loài người và tội phạm chiến tranh.

Theo đại biểu, hai tội này với các tình tiết định tội ở Điều 421, 422 là hết sức nghiêm trọng như: Tiêu diệt hàng loạt dân cư của một khu vực, phá hủy nguồn sống, thực hiện hành vi diệt chủng ở Điều 421; giết hại dân thường, người bị thương, sử dụng các phương tiện hoặc phương pháp chiến tranh bị cấm ở Điều 422. Đây là những hành vi đặc biệt nguy hiểm, cần được xử lý thích đáng với khung hình phạt cao nhất. Đại biểu đề nghị cân nhắc, xem xét quy định loại bỏ hình phạt tử hình đối với hai loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng này.

Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) đồng ý với 5 loại tội phạm sẽ được bỏ hình phạt tử hình. Riêng tội cướp và tội vận chuyển trái phép chất ma túy, đại biểu Bá Thuyền chưa đồng tình. Đại biểu đề nghị vẫn giữ nguyên hình phạt tử hình đối với tội danh vận chuyển trái phép chất ma túy bởi “nếu bỏ tội phạm này, sẽ không xử được ai, tất cả những ai bị bắt đều chỉ nhận là vận chuyển, thì không còn khung hình phạt tử hình đối với tội ma túy nữa”.

Theo đại biểu Siu Hương (Gia Lai), vẫn phải thi hành án tử hình đối với các tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ đối với người phạm tội sau khi kết án đã chủ động khắc phục hậu quả của tội phạm do mình gây ra. Đại biểu nêu đây là hai tội nặng nhất trong các tội phạm tham nhũng. Một số đối tượng đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật, lợi dụng sự tín nhiệm, quyền hạn được giao, phạm tội hết sức nghiêm trọng, gây thất thoát lớn tài sản của Nhà nước, gây bức xúc trong nhân dân. Do đó, việc tiếp tục duy trì án tử hình đối với các tội này là cần thiết, sẽ có tác dụng răn đe và thể hiện sự quyết tâm cao của Đảng, Nhà nước trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng.

Xử lý nghiêm minh các pháp nhân vi phạm pháp luật

Tại phiên thảo luận, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với việc quy định trong dự thảo Bộ luật về việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân. Đây là nội dung thay đổi quan trọng trong chính sách hình sự, khẳng định quan điểm của Nhà nước ta trong việc xử lý nghiêm minh các pháp nhân vi phạm pháp luật, đáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm trong tình hình mới.

Quy định này không chỉ bảo đảm sự thống nhất chung của hệ thống pháp luật, mà còn nhằm thực thi các cam kết của Việt Nam trong các điều ước quốc tế mà nước ta là thành viên, bảo đảm công bằng giữa pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài và pháp nhân nước ngoài tại Việt Nam. Việc bổ sung trách nhiệm hình sự của pháp nhân không loại trừ trách nhiệm hình sự của cá nhân.

Đại biểu Thân Đức Nam (Đà Nẵng) khẳng định việc quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân trong dự thảo Bộ luật là cần thiết. Đại biểu cho rằng việc quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân sẽ là công cụ hữu hiệu để pháp nhân giữ gìn uy tín của mình; đồng thời với quy định này cũng là cách phòng chống, xử lý vi phạm đối với pháp nhân trong quá trình hoạt động.

Khẳng định đây là điểm mới trong tư duy về chính sách hình sự của nước ta, thể hiện sự nghiêm khắc của Nhà nước đối với những vi phạm pháp luật của pháp nhân, đáp ứng yêu cầu phòng chống tội phạm trong tình hình mới, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) tán thành việc quy định trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân, nhưng không quy định trách nhiệm đối với tất cả pháp nhân.

Đại biểu nêu băn khoăn khi pháp nhân phạm tội, bị xử lý, đình chỉ hoạt động thì quyền lợi của người lao động tại pháp nhân đó sẽ ra sao, vấn đề này chưa được đề cập trong dự thảo Bộ luật. Với quan điểm pháp nhân vi phạm pháp luật thì phải chịu trách nhiệm, người lao động không có lỗi bởi họ chỉ là những người làm công ăn lương, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị dự thảo Bộ luật cần bổ sung quy định về bảo vệ quyền lợi của người lao động khi pháp nhân bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn, cấm kinh doanh, giải thể.

Theo chương trình, thứ hai, ngày 2-11, Quốc hội sẽ thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015 và kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2016 tại hội trường. Phiên họp sẽ được phát thanh, truyền hình trực tiếp để cử tri và nhân dân cả nước theo dõi.

Thu Thủy – TTXVN