Ngày 22-5, Quốc hội thảo luận ở tổ nhằm đánh giá  bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017 và tình hình triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018. Tại các tổ thảo luận, các đại biểu đặt ra hàng loạt vấn đề rất đáng quan tâm. Báo Công an TP Đà Nẵng lược trích một số nội dung thảo luận của các đại biểu.

Nhiều ý kiến cũng bày tỏ lo ngại với vấn đề thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) thời gian qua. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu “không thể phủ nhận sự đóng góp của doanh nghiệp FDI, nhưng sẽ tốt hơn nếu kết nối với doanh nghiệp trong nước thành một chuỗi giá trị” và đề nghị Chính phủ bảo đảm tiến độ đầu tư các công trình xây dựng cơ bản, nhất là các công trình trọng điểm quốc gia; chấn chỉnh lại công tác quản lý nhà nước về đất đai, về tài sản công; quản lý đô thị, quy hoạch đô thị; rà soát tổng hợp các dự án ODA đang triển khai...

Theo đại biểu Trần Hoàng Ngân: “Trong 30 năm thu hút FDI đã đạt được kết quả nhất định, số vốn đăng ký lên tới trên 318 tỷ USD, giải ngân 172,3 tỷ USD. FDI thời gian qua hỗ trợ tăng trưởng 20%, vốn đầu tư 24%, kim ngạch xuất khẩu FDI chiếm tới 72%. Qua thông tin đó để thấy đây là yếu tố không bền vững, chỉ cần có một sự chuyển hướng đầu tư đi ra nước ngoài hoặc rút vốn ra là tác động đến kinh tế Việt Nam”. Đại biểu cho rằng, chúng ta rất cần nguồn vốn FDI nhưng phải có sự chuyển hướng hoặc có định hướng chiến lược trong thu hút nguồn vốn này. Bốn tiêu chí đại biểu đưa ra cho việc thu hút FDI, đó là xanh (phải đảm bảo về môi trường, Formosa phải được kiểm soát chặt chẽ), sạch (phải xem xét lý lịch doanh nghiệp, không để cấp phép rồi mới tá hỏa là doanh nghiệp đó đã bị tai tiếng ở các nước, phải đảm bảo doanh nghiệp hoạt động minh bạch,  đóng thuế, chống chuyển giá), chất lượng (quan tâm đến công nghệ cao) và tính lan tỏa. 

“Thời gian qua, FDI đầu tư vào Việt Nam nhiều nhưng lan tỏa đến sự hỗ trợ chuyển giao công nghệ để giúp cho các thành phần kinh tế trong nước phát triển là rất mờ”, theo đại biểu Trần Hoàng Ngân. Theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh), nhiều doanh nghiệp Việt Nam từ những năm trước đã phải cạnh tranh với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, sau này, họ buộc phải bán doanh nghiệp. “Chúng ta đều thống nhất với nhau là FDI phải trở thành bộ phận hữu cơ của nền kinh tế, như anh Ngân nói, là phải lan tỏa”, đại biểu Trương Trọng Nghĩa nói. 

Tuy nhiên, đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng tác động lan tỏa của khu vực kinh tế này chưa rõ, “sau mấy chục năm họ vào ta, lực lượng ấy, công nghệ ấy, nguồn lực ấy phải được chuyển thành cơ thể của chúng ta, nhưng đến nay, họ vẫn là một thành phần xa lạ”. Thẳng thắn chỉ rõ nguyên nhân là do quản lý kém, đại biểu cho rằng doanh nghiệp FDI vào Việt Nam mượn lao động giá rẻ, mượn ưu đãi, mượn đất đai, mượn môi trường, khi ưu đãi là ngân sách nhà nước bị mất đi một phần, nguồn thu ngân sách giảm. 

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho biết, lợi nhuận của các doanh nghiệp FDI rất lớn, kể cả Samsung. Các chuyên gia đã chứng minh những đóng góp của các doanh nghiệp này vào ngân sách là chưa tương xứng với những ưu đãi họ được hưởng. Cần có nhìn nhận và chính sách khác đi đối với FDI, không thể hy sinh môi trường, không thể dễ dãi trong việc thu hút FDI. Liên quan đến vấn đề này, ông lưu ý Chính phủ về xây dựng 3 đặc khu Phú Quốc, Vân Phong, Vân Đồn. Cho rằng chủ trương không sai, nhưng vấn đề nằm ở chỗ có khả năng thực hiện, quản lý và làm cho dự án đó thành công hay không bởi tỷ lệ thành công của các đặc khu trên thế giới không cao, bởi thành công còn phụ thuộc vào năng lực quản lý,... Ông cũng lưu ý về vấn đề ứng dụng công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là vấn đề bảo vệ chủ quyền tại 3 đặc khu này không được sao nhãng. Đặt vấn đề về việc người nước ngoài núp bóng người Việt, mua đất đai, nhà cửa tại các đặc khu, có thể họ vào đặc khu để làm kinh tế nhưng lại có ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng, đại biểu đặt câu hỏi dự luật đã có chế tài gì để bảo đảm tránh những chuyện đó?

THU THỦY – TTXVN