Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho biết, chính phủ của ông sẽ tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ hợp tác "thực tế và thực tế" với Triều Tiên bất chấp những ràng buộc quốc tế. Lời khẳng định này đặt ra kỳ vọng về một bước đột phá mới trong mối quan hệ liên Triều trong bối cảnh Hàn Quốc đang tổ chức kỷ niệm 2 năm Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Tổng thống Moon Jae-in và Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

Tổng thống Moon Jae-in phát biểu tại cuộc họp với các trợ lý cao cấp tại Nhà Xanh hôm 27-4.   Ảnh: Yonhap

Cơ hội để thúc đẩy quan hệ

Tổng thống Moon nhấn mạnh, Hàn Quốc sẽ không ngồi yên cho đến khi các điều kiện bên ngoài được cải thiện, trong bối cảnh các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa giữa Bình Nhưỡng và Washington đang bế tắc. "Chúng tôi sẽ khám phá ra những cách thực tế và thiết thực nhất cho sự hợp tác hai miền Nam-Bắc", ông nói trong cuộc họp hàng tuần với các trợ lý cao cấp tại Phủ Tổng thống. Theo ông Moon, đại dịch Covid-19 có thể tạo ra cho hai miền Triều Tiên một cơ hội mới để cải thiện mối quan hệ đối tác song phương. "Hiện giờ, đó là nhiệm vụ cấp bách và tuyệt vọng nhất. Miền Nam và miền Bắc tạo thành một cộng đồng duy nhất, sẽ đóng vai tro là nền tảng để tiến tới một cộng đồng hòa bình", ông nói. Theo ông Moon, bắt đầu với những nỗ lực chống Covid-19, hai bên sẽ có thể hợp tác để đối phó với các bệnh truyền nhiễm ở động vật, thảm họa ở khu vực biên giới và biến đổi khí hậu.

Kết nối tuyến đường sắt liên Triều

Nhân dịp kỷ niệm này, ông Moon cũng cam kết Hàn Quốc sẽ làm những gì có thể để kết nối tuyến đường sắt liên Triều.

Trước đó một ngày, Bộ thống nhất Hàn Quốc phụ trách các vấn đề Bình Nhưỡng đã tổ chức buổi lễ mang tính biểu tượng để tái khẳng định cam kết dự án hiện đại hóa và kết tuyến đường sắt đi qua Khu phi quân sự (DMZ). Khôi phục lại hoạt động của các tuyến đường bộ và đường sắt giữa hai miền Triều Tiên là một trong những thỏa thuận quan trọng đạt được trong Hội nghị thượng đỉnh song phương hồi năm 2018 tại làng đình chiến Panmunjom - sự kiện vốn dẫn tới một làn sóng hòa hoãn và mở đường cho Hội nghị thượng đỉnh lần đầu tiên giữa Mỹ-Triều sau đó. Buổi lễ ngày 27-4 diễn ra tại nhà ga Jejin ở cực bắc Hàn Quốc trên bờ biển phía Đông, nhằm mục đích làm sống lại cam kết của Seoul trong việc thúc đẩy kết nối đường sắt và các giao lưu liên Triều khác mà hai bên đã nhất trí.

Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch đầu tư 2.850 tỷ won (2,3 tỷ USD) để xây dựng tuyến đường sắt dài 110,9 km từ thành phố ven biển phía Đông Gangneung đến thị trấn biên giới Jejin. Hồi tuần trước, chính phủ nước này đã chỉ định công trình này là một dự án hợp tác liên Triều và miễn nghiên cứu tính khả thi sơ bộ nhằm tăng tốc độ xây dựng.

“Không thể chờ đợi”

Triều Tiên từ lâu đã phải chịu các lệnh trừng phạt cứng rắn do các vụ thử hạt nhân và tên lửa của nước này. Kế hoạch nối lại các chương trình liên Triều của Hàn Quốc sẽ không làm suy yếu các biện pháp trừng phạt hoặc được miễn trừ có điều kiện. Năm ngoái, chính quyền Tổng thống Moon Jae-in đã dành phần lớn thời gian để chờ đợi một kết quả rõ ràng từ cuộc đối thoại Bình Nhưỡng-Washington, nhưng không có kết quả.

Phát biểu của ông Moon nhân dịp kỷ niệm 2 năm Hội nghị thượng đỉnh Hàn- Triều phản ánh quyết tâm của ông nhằm đưa vấn đề hợp tác liên Triều trở lại đúng hướng và giúp thúc đẩy các cuộc đàm phán hạt nhân. Ông nhớ lại khoảnh khắc bước qua Đường ranh giới quân sự cùng với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un 2 năm trước. Hội nghị thượng đỉnh Hàn–Triều đầu tiên diễn ra tại làng đình chiến Panmunjom, dẫn đến tuyên bố chung về việc phối hợp nhằm mang lại hòa bình lâu dài trên bán đảo.

"Chúng ta không thể chờ đợi điều kiện được cải thiện. Chúng ta phải tiếp tục làm những việc nhỏ nhặt mà chúng ta có thể làm trong bối cảnh thực tế”, ông Moon nhấn mạnh. Ngay khi đại dịch Covid-19 được kiểm soát, Seoul có kế hoạch thúc đẩy đoàn tụ các gia đình bị ly tán tại Hàn Quốc và Triều Tiên, đồng thời tiếp tục thực hiện dự án khai quật chung giữa hai nước. Ông Moon cũng tái khẳng định nỗ lực biến DMZ thành khu vực hòa bình toàn cầu, lưu ý rằng 2020 là năm kỷ niệm 70 năm bùng nổ Chiến tranh Triều Tiên. 

AN BÌNH