Làng sinh thái Thượng Trạch kêu cứu (?!)

Thứ ba, 23/01/2018 15:00

Sau hơn 10 năm tham gia dự án giãn dân lập Làng sinh thái, nhiều hộ của thôn Thượng Trạch, xã Triệu Sơn (H. Triệu Phong, Quảng Trị) vẫn phải bám trụ nơi ở cũ. Họ đã và đang trải qua thời gian dài chồng chất khó khăn, ảnh hưởng nặng nề về quyền lợi. Nhiều người đã gửi đơn kêu cứu lên các cấp và nhờ báo chí lên tiếng.

Ông Trần Hữu Bé trên thửa đất được cấp tham gia dự án.

Những hộ đứng đơn gồm các ông, bà: Trần Hữu Bé (1952), Trần Công Khái (1963), Trần Công Dũng (1972), Trần Công Dũng (1964), Trần Văn Minh (1968), Trần Sơn (1962), Bùi Long (1968), Trần Ty và bà Trần Thị Tung (1958), đều trú thôn Thượng Trạch, xã Triệu Sơn. Họ cùng với 33 hộ khác của xã tham gia Tiểu dự án làng sinh thái thuộc Dự án Phát triển nông thôn ven biển H. Triệu Phong do Na Uy tài trợ. Đây là dự án được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt năm 2002, triển khai trên 5 xã gồm Triệu An, Triệu Vân, Triệu Lăng, Triệu Trạch và Triệu Sơn, thời gian thực hiện từ 2002 - 2005. Dù biết di dân ra làng mới trên vùng cát sẽ đối mặt với những khó khăn nhưng vì chủ trương hợp với lòng dân, đặc biệt hộ tham gia dự án được hỗ trợ ban đầu như tiền xây dựng nhà cơ bản, giếng, bể nước và đất sản xuất nên nhiều hộ nghiêm chỉnh thực hiện. "Mình có sức, lao động chăm chỉ, lại còn được hỗ trợ, ra đó đào ao nuôi cá, chăn nuôi thì sớm muộn cũng sẽ khá lên, không những thoát nghèo mà còn giàu nữa là khác", ông Bé nhớ lại cái thuở đầy háo hức bàn chuyện với vợ con. Đó là lúc ông mới ngoài 50 tuổi, nay đã cận kề thất thập. Bước ra thửa đất được cấp khi tham gia dự án, chúng tôi cảm nhận rõ gia đình ông Bé đã dồn công sức đào ao, cải tạo mặt bằng... và từng hy vọng nhiều biết bao nhiêu.

Thấy chúng tôi băn khoăn khi khu vực làng sinh thái có không ít nhà xây, công trình bể nước đủ đầy... chứng tỏ đã nhận các khoản hỗ trợ của dự án trong khi ông Bé cũng như nhiều hộ gửi đơn kêu cứu chưa có, bà con bức xúc khẳng định: "Chúng tôi chưa nhận được hỗ trợ từ dự án để xây nhà, đành che tạm bạt trong thời gian cải tạo, trồng cây và nuôi cá". Họ là nông dân chất phác, bao năm vẫn tìm hỏi, day dứt tại sao cùng tham gia dự án mà người được hỗ trợ, kẻ không, phải chăng có khuất tất gì, phần hỗ trợ xây nhà đó hiện ở đâu? Nhưng trên hết các hộ dân mong mỏi nhất là được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng (QSD) đất để tự cố gắng cất nhà. "Chưa có giấy QSD đất làm răng tui dám làm nhà, sợ vi phạm pháp luật, nếu buộc tháo dỡ thì tốn kém, lãng phí. Đây là vùng đất cát bạc màu, khí hậu khắc nghiệt, không nhà làm răng an cư?", ông Bé chia sẻ trong chua xót. Và ngỡ ngàng thay, sau nhiều năm vất vả khiếu nại thì ông Bé và các hộ dân nhận được kết quả đầy oái oăm, xuất phát từ vấn đề chưa xây nhà.

Theo Công văn 928 ngày 28 - 12 - 2017, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Quảng Trị Chi nhánh H. Triệu Phong (gọi tắt là Văn phòng) trả lời đơn thư do ông Trần Hữu Bé đứng tên về việc Văn phòng đăng ký đất đai H. Triệu Phong không cấp Giấy chứng nhận QSD đất cho người được quyền cấp Giấy chứng nhận QSD đất. Cụ thể: Năm 2011, Văn phòng đã nhận được hồ sơ cấp Giấy chứng nhận QSD đất của 19 xã thị trấn, trong đó có 42 hộ thuộc Làng sinh thái thôn Thượng Trạch do Trung tâm kỹ thuật Tài nguyên - Môi trường chuyển đến... Năm 2014, UBND xã Triệu Sơn xác nhận 42 hộ gia đình Làng sinh thái thuộc trường hợp sử dụng đất nhưng không có giấy tờ về QSD đất theo quy định tại Điều 100 Luật Đất đai và Điều 18 của Nghị định 43/2014/NĐ - CP. Đến tháng 6 - 2016, Văn phòng chủ trì với xã Triệu Sơn, thôn Thượng Trạch và các đơn vị liên quan kiểm tra hiện trạng sử dụng đất của 42 hộ thuộc dự án Làng sinh thái, kết quả kiểm tra thực địa chỉ có 31 hộ dân, cá nhân đã xây dựng nhà ở, còn 11 hộ, cá nhân hiện trạng thửa đất xin cấp giấy chứng nhận không có nhà ở... Căn cứ quy định thì chỉ 31 hộ đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận QSD đất. 11 hộ còn lại không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận QSD đất sử dụng vào mục đích đất ở tại nông thôn, mà chỉ cấp Giấy chứng nhận QSD đất thuộc nhóm nông nghiệp.

Văn bản trả lời vào cuối tháng 12 - 2017 của Văn phòng đăng ký Đất đai chi nhánh H. Triệu Phong.

Trước kết quả "choáng váng" này, ông Bé và các hộ chưa xây được nhà không đồng tình và tiếp tục khiếu nại. "Trong nhiều năm qua, các cơ quan chức năng từ xã đến huyện đều cho rằng chưa có nhà thì không cấp Giấy chứng nhận QSD đất, trong khi chúng tôi đề nghị UBND xã cấp giấy phép xây nhà thì xã trả lời rằng chưa có Giấy chứng nhận QSD đất thì không thể cấp phép xây dựng nhà", đơn khiếu nại có đoạn. Xin nói thêm, vào tháng 5-2017, trong báo cáo UBND tỉnh về việc chậm cấp Giấy chứng nhận QSD đất đối với nhiều hộ dân làng sinh thái, bà Nguyễn Triều Thương, Chủ tịch UBND H. Triệu Phong cũng đã chỉ rõ thiếu sót của tổ chức, cá nhân liên quan và biện pháp xử lý trách nhiệm cụ thể. Nhưng câu chuyện xem xét cấp Giấy chứng nhận QSD đất đối với 11 hộ dân tham gia dự án chưa xây nhà lại là câu chuyện rộng hơn, đặt ra nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ hơn. Dự án đã khép lại từ năm 2005 nhưng với họ, dường như mọi việc như chưa bắt đầu!

"Bà con mong được đảm bảo quyền lợi để nhanh chóng ổn định cuộc sống", nhiều hộ bày tỏ. Và chúng tôi nhận thấy trăn trở của người dân là có cơ sở, rất cần chính quyền và cơ quan chức năng khẩn trương giải quyết thấu đáo để họ sớm an cư lạc nghiệp như ý nghĩa mà dự án mang lại.

Bài, ảnh: BẢO HÀ