(Cadn.com.vn) - Nghi vấn Cty cổ phần khoáng sản Đông Trường Sơn (gọi tắt Cty Đông Trường Sơn) lợi dụng việc thăm dò trữ lượng vàng để khai thác trái phép một cách rầm rộ, nhiều người dân và chính quyền H. miền núi A Lưới (TT-Huế) đã “tố” đến cơ quan chức năng.

Sau hơn 5 năm thăm dò trữ lượng vàng, Cty Đông Trường Sơn vẫn tiếp tục xin gia hạn được thăm dò (trong ảnh: Thiết bị của Cty tập kết tại đồi A Pey B).

THĂM DÒ HAY KHAI THÁC?

Năm 2011, Cty Đông Trường Sơn được Bộ TN-MT cấp giấy phép thăm dò vàng gốc tại khu vực đồi A Pey B, thuộc xã Hồng Thủy (A Lưới) với diện tích 180ha. Sau 5 năm cày nát cả khu rừng bạt ngàn, mới đây, Cty này tiếp tục xin gia hạn thời gian thăm dò lần thứ 3. Trong khi đó, chính quyền và người dân địa phương nghi ngờ Cty lợi dụng giấy phép thăm dò để khai thác vàng trái phép nên đã có đơn tố cáo đến cơ quan chức năng. A Pey B với hơn 100ha bị đào xới tan hoang, máy móc thiết bị cơ giới ngổn ngang như một đại công trường. Nhiều quả núi, ngọn đồi cũng bị đào khoét thành hầm hố như những “cái bẫy” chết người. Một số người dân ở Hồng Thủy, Hồng Vân và những nơi lân cận lợi dụng việc Cty khai thác rầm rộ nên cũng “ăn theo”.

Theo thượng tá Nguyễn Văn Nga - Đồn trưởng ĐBP 627 BĐBP tỉnh TT-Huế đóng ở Hồng Vân; thấy Cty thăm dò quá lâu, người dân địa phương cũng lén lút vào khai thác trộm. Vì vậy, nguy cơ mất an toàn lao động, ANTT tại khu vực mỏ rất lớn. Cũng theo thượng tá Nga, tại đây đã từng xảy ra sập hầm vàng, rất may không thiệt hại về người. “Đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, nếu Cty đủ điều kiện mới cấp giấy phép cho khai thác, không đủ điều kiện cần nghiêm cấm” - Thượng tá Nga đề nghị.

Nhiều hộ dân ở thôn 4 và 5 (xã Hồng Thủy) bức xúc: Đã 5 năm nay, từ khi Cty này cho người vào đào núi, múc đất thăm dò trữ lượng vàng, cuộc sống người dân nơi đây bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Doanh nghiệp khai thác vàng làm ảnh hưởng cuộc sống người dân. Mỗi lần mưa lớn, đất làm vàng trôi xuống ruộng lúa, bà con đi làm đồng bị ngứa ngáy, loét da. Trước chưa làm vàng lúa còn màu mỡ, nay lúa biến thành màu vàng cháy.

Khi được hỏi về tình hình thăm dò trữ lượng của Cty Đông Trường Sơn, ông Hồ Văn Siêng - Phó Chủ tịch UBND xã Hồng Thủy tỏ ra bất bình và cho rằng, thời gian thăm dò của Cty quá lâu. “Cty rào chắn khu vực mỏ, người dân không vào được, ngay cả cán bộ xã vào kiểm tra cũng bị gây khó dễ. Nếu chỉ là thăm dò thì chỉ có mũi khoan, nhưng đây là khai thác ồ ạt. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân” - ông Siêng nói.

Người dân địa phương đến mót vàng tại khu vực đang thăm dò trữ lượng.

THANH TRA TOÀN DIỆN

Sau 5 năm được cấp phép thăm dò trữ lượng vàng, mới đây, Cty tiếp tục xin gia hạn thời gian thăm dò lần thứ 3 với lý do trữ lượng vàng thấp, chưa tìm được công nghệ khai thác phù hợp nên cần có thêm thời gian... Tính đến tháng 8-2016, dù giấy phép đã hết hạn gần 10 tháng và đang chờ Bộ TN-MT trả lời nhưng Cty vẫn tiếp tục hoạt động. Điều đáng nói, mặc dù việc thăm dò khoáng sản xảy ra trên địa bàn H. A Lưới nhưng các cơ quan chức năng và chính quyền huyện này không kiểm soát được hoạt động thăm dò. Bởi, tất cả mọi thủ tục từ đánh giá trữ lượng, thẩm định đề án, cấp phép hoạt động… đều được Cty làm việc trực tiếp với Bộ TN-MT.

Ông Phan Ngọc Thọ - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh TT-Huế cho biết: UBND tỉnh vừa thành lập đoàn thanh tra liên ngành do ông Hồ Đắc Trường - Phó Giám đốc Sở TN-MT làm trưởng đoàn. Ngoài Sở TN-MT, thành phần đoàn liên ngành gồm có đại diện: CA tỉnh TT-Huế, Sở Công Thương, KH-CN, KH-ĐT, LĐ-TB&XH, Ngoại vụ... Ông Thọ cho biết, theo kế hoạch, trong vòng 1 tháng (từ ngày 27-9 đến 27-10), Đoàn thanh tra tiến hành thanh tra về quản lý đất đai, bảo vệ môi trường, tiến độ thực hiện dự án, quản lý lao động người nước ngoài, chế độ thông tin báo cáo, bảo đảm ANTT tại khu vực biên giới và các nội dung liên quan hoạt động thăm dò khoáng sản tai khu vực đồi A Pey B của Cty Đông Trường Sơn. Trước đó, giữa tháng 8-2016, UBND tỉnh TT-Huế có công văn yêu cầu Cty này khẩn trương hoàn thành các thủ tục gia hạn liên quan; thực hiện đúng và đầy đủ các quy định về hoạt động khoáng sản, quy định về bảo vệ môi trường và quy định về quản lý lao động người nước ngoài.

H.Lan - T.Duy