Lũ không về, khó khăn đủ bề
(Cadn.com.vn) - Sáng 22-11 (mồng 1-10 âm lịch), nhiều lão nông Phú Hòa 1 (xã Hòa Nhơn, H. Hòa Vang) tập trung lên miếu làng làm lễ “Xuống đồng”. Đây là thông lệ đã tồn tại bao đời nay của cư dân địa phương với lòng thành “cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt”. Nheo mắt nhìn trời hanh nắng, ông Hai Thị buột miệng: “Sao mà kỳ lạ rứa. Trước giờ, ở thời điểm này trời không mưa thì cũng lụt. Vậy mà năm ni lại chưa thấy cơn lụt nào. Không khéo năm tới mùa màng thất bát mất thôi”.
Nhiều lão nông khác cũng băn khoăn, chưa có năm nào lạ lùng như năm ni. Mọi năm, nhiều thì 3 - 4 đợt lũ lớn nhỏ về rửa sạch ruộng đồng, ít thì cũng được1 đợt. Ông Bốn Huề cho rằng theo kinh nghiệm, mùa mưa hàng năm thường gói gọn từ tháng 8 đến hết tháng 10 âm lịch. Cho đến mốc là ngày 23-10 âm lịch được xem là đợt mưa kết thúc cho cả mùa mưa, sau thời điểm đó thì không thể có lũ lụt nữa.
Nước sông Yên thấp, lau lách trổ bông là dấu hiệu hết lũ. |
Người dân nông thôn bao đời nay đã quen cảnh sống chung với lũ, nên lúc không có lũ thì cuộc sống cũng ít nhiều bị xáo trộn. Cái tâm lý có lũ cũng vất vả, nhưng không có lũ lại càng vất vả hơn như đã hằn sâu vào tâm trí hàng chục đời người. Theo ông Ba Sinh (thôn La Châu, xã Hòa Khương), toàn thôn có hơn 60ha đất lúa, hoa màu nằm ven sông Yên. Thông thường, thu hoạch xong lúa hè - thu là bà con chuẩn bị thuyền bè, lưới đăng để chờ lũ. Năm nay, không nhuần hai tháng 9 thì đã bước sang tháng 11 âm lịch rồi.
Nước sông Yên thấp, bà con nông dân ngồi trông đồng buồn hiu vì mất mùa mưu sinh và lo sốt vó cho vụ đông - xuân sắp tới. Hơn nữa, theo kinh nghiệm dân gian, lau lách biền sông trổ bông thì hết lũ là chắc rồi… “Nếu lũ không về, chúng tôi chắc chắn phải đương đầu với nhiều khó khăn. Thứ nhất mất đi lượng phù sa, đồng đất không được thau chua xổ phèn, có nghĩa là vụ lúa tới nông dân phải sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu nhiều hơn, năng suất lúa cũng sẽ giảm đi. Thứ hai, hang ổ “ông tý” không bị ngập lụt sẽ tiếp tục phát triển, hoành hành nên nguy cơ mùa màng bị phá hại là rất cao…”, ông Sinh cho biết thêm.
Không chỉ người nông dân trông lũ mà cả những hồ, đập thủy lợi cũng đang trong tình trạng ngóng mưa. Theo Phòng NN&PTNT H. Hòa Vang, hiện tất cả các hồ, đập lớn nhỏ trrên địa bàn đều đang trong tình trạng thiếu nước. Không chỉ những hồ đập nhỏ, chưa được đầu tư hoàn chỉnh mà kể cả những hồ lớn như Đồng Nghệ, Hòa Trung cũng chỉ mới tích được gần 40% so với dung tích thiết kế. Phần lớn, lượng nước này sẽ phục vụ tưới tiêu cho hầu hết diện tích đất nông nghiệp của huyện. Do đó, nguy cơ thiếu nước tưới cho vụ hè - thu năm sau là rất cao.
An Dương