Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland ngày 2-9 cho biết: "Bộ Tư pháp đã thu giữ một máy bay bị cáo buộc được mua bất hợp pháp với giá 13 triệu USD thông qua một công ty vỏ bọc và được tuồn lậu ra khỏi Mỹ để Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và những người thân cận của ông ấy sử dụng". "Máy bay bị thu giữ do vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ với Venezuela và các vấn đề hình sự khác mà chúng tôi vẫn đang xem xét liên quan đến máy bay này", Anthony Salisbury, một quan chức của Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa Mỹ, cho hay.

Theo Bộ Tư pháp Mỹ, đây là một chiếc Dassault Falcon 900EX được mua từ một công ty ở Florida và xuất khẩu bất hợp pháp từ Mỹ vào Venezuela hồi tháng 4-2023 thông qua Caribbe. Vụ bắt giữ chuyên cơ trên được thực hiện với sự phối hợp giữa giới chức Mỹ và Cộng hòa Dominica. Một quan chức cấp cao của Dominica cho hay, trước khi bị tịch thu, chuyên cơ của nhà lãnh đạo Venezuela đang ở lãnh thổ Dominica để bảo trì. Giới chức trách Dominica đã thông báo về vụ bắt giữ cho phía Venezuela. Máy bay bị tịch thu ở Dominica đã được đưa về Miami, Florida của Mỹ.

Theo CNN, chiếc máy bay bị tịch thu có giá trị khoảng 13 triệu USD. Các bộ An ninh Nội địa, Thương mại và Tư pháp đã tham gia vào vụ tịch thu. Các quan chức đã mô tả chiếc máy bay này của Venezuela tương đương với chiếc "Không lực Một" của Mỹ và nó đã được sử dụng trong các chuyến thăm của ông Maduro đến nhiều nước trên khắp thế giới trước đây. Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader cho biết, chiếc máy bay bị Mỹ tịch thu không được đăng ký dưới tên của chính phủ Venezuela mà là "tên của một cá nhân". Máy bay "hầu như chỉ bay đến và đi từ một căn cứ quân sự ở Venezuela". Hồ sơ cho thấy chuyến bay được đăng ký cuối cùng của máy bay là vào tháng 3, bay từ Caracas đến thủ đô Santo Domingo của Cộng hoà Dominica.

Một trong những quan chức Mỹ nói với CNN: "Việc tịch thu máy bay của nguyên thủ quốc gia nước ngoài là điều chưa từng có đối với các vấn đề hình sự. Chúng tôi đang gửi một thông điệp rõ ràng ở đây rằng không ai đứng trên luật pháp, không ai nằm ngoài tầm với của các lệnh trừng phạt của Mỹ".

Chính phủ Venezuela đã lên án hành vi bắt giữ chuyên cơ tổng thống nước này trong một tuyên bố vào ngày 2-9 và cáo buộc Washington leo thang "hành vi xâm lược" đối với chính phủ Venezuela sau cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 7 ở nước này. "Một lần nữa, chính quyền Mỹ, trong một hành vi phạm tội lặp đi lặp lại, đã tịch thu bất hợp pháp một chiếc máy bay đã được tổng thống nước Cộng hòa sử dụng, biện minh cho hành động của mình bằng các biện pháp cưỡng chế mà họ áp đặt một cách bất hợp pháp và đơn phương trên toàn thế giới", tuyên bố cho biết. "Mỹ đã chứng minh rằng họ sử dụng sức mạnh kinh tế và quân sự của mình để đe dọa và gây sức ép với các quốc gia như Cộng hòa Dominica để trở thành đồng phạm trong các hành vi phạm tội của mình. Đây là một ví dụ về cái gọi là 'trật tự dựa trên luật lệ', bất chấp luật pháp quốc tế, tìm cách thiết lập luật của kẻ mạnh nhất", tuyên bố của Chính phủ Venezuela cho biết.

Theo CNN, vụ tịch thu máy bay tại Cộng hòa Dominica lần này là diễn biến mới nhất trong mối quan hệ lạnh nhạt từ lâu giữa Mỹ và Venezuela. Vụ việc đánh dấu một bước leo thang mới khi Mỹ tiếp tục điều tra những gì họ coi là hành vi tham nhũng của chính phủ Venezuela - cáo buộc mà Caracas bác bỏ. Gần đây, Mỹ đã gây áp lực lên chính phủ Venezuela để "ngay lập tức" công bố dữ liệu cụ thể liên quan đến cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi hồi tháng 7 ở nước này do nghi ngờ chiến thắng của ông Maduro.

Đây là chiếc máy bay thứ hai của Venezuela bị Mỹ tịch thu trong năm nay. Vào tháng 2, Argentina đã gửi cho Mỹ một máy bay chở hàng Boeing 747-300M bị tịch thu vào năm 2022, vì Caracas bị cáo buộc đã mua nó từ một công ty Iran bị trừng phạt.

AN BÌNH