(Cadn.com.vn) - Mới 16 tuổi nhưng em Hồ Thị T. (dân tộc Bhơnoong, ở thôn 8b xã Phước Lộc, H. Phước Sơn - Quảng Nam) đã lấy chồng được 2 năm. Do trong độ tuổi "ăn chưa no lo chưa tới", chưa hiểu biết gì về sức khỏe sinh sản, hôn nhân và gia đình mà phải lấy chồng sớm dẫn đến sinh con sớm nên T. đối mặt với nhiều khó khăn. Nhà nghèo, vợ chồng chưa ra riêng nhưng cuộc sống chật vật, hai đứa con của vợ chồng T. bủng beo do bố mẹ, nhất là T. không biết cách chăm sóc con cái, chăm lo cho gia đình. "Chồng đi làm rẫy cả ngày, còn em phải ở nhà chăm con. Hai đứa con em hay đau, đưa đến trạm y tế xã thì mấy chị ở trạm nói là do em hay quên đưa con đi tiêm chủng phòng bệnh" - T. cho biết.

Theo Trung tâm DS-KHHGĐ H. Phước Sơn, trong năm 2016 toàn huyện có 43 trường hợp tảo hôn, tăng 29 trường hợp so với cùng kỳ năm 2015; có 1 trường hợp hôn nhân cận huyết thống. Đáng lo hơn, tình trạng tảo hôn không chỉ xảy ra ở những bản làng xa xôi, mà đang len lỏi vào học đường. Nửa đầu năm học 2015-2016, đã có 5 em học sinh Trường Phổ thông dân tộc nội trú H. Phước Sơn bỏ học để lấy nhau. Nhà trường đã nhiều lần cử cán bộ, giáo viên phối hợp với chính quyền các địa phương có học sinh bỏ học để tuyên truyền, giáo dục, vận động các em ra lớp nhưng kết quả không mấy khả quan.

Tuyên truyền nâng cao nhận thức ngăn ngừa tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cho đồng bào Bhơnoong ở H. Phước Sơn. 

Theo thống kê của Ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam, tỉnh có 9 huyện miền núi, với gần 130.000 người dân tộc thiểu số, chiếm 7,2% dân số toàn tỉnh. Qua điều tra khảo sát, trong vòng 5 năm qua, đã có hơn 1.500 trường hợp tảo hôn, 100 trường hợp hôn nhân cận huyết thống. Tình trạng tảo hôn diễn ra ở 68 xã; hôn nhân cận huyết thống tập trung ở 29 xã, chủ yếu tại 6 huyện vùng cao: Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang, Nam Trà My, Bắc Trà My, Phước Sơn, là địa bàn cư trú lâu đời của dân tộc Cơ Tu, Xơ Đăng, Gié-Triêng, Cor,... Một cán bộ ở Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Quảng Nam cho biết: Đời sống đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn; trình độ dân trí còn thấp, hủ tục lạc hậu; sự can thiệp của chính quyền còn chưa mạnh mẽ; tình trạng cho con lấy chồng sớm để khỏi gánh nặng cha mẹ nên tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống diễn ra khá phổ biến, gây ra hệ lụy cho gia đình, xã hội và bản thân các cặp vợ chồng "nhí". Tình trạng hôn nhân cận huyết thống còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng dân số, làm suy giảm sức khỏe giống nòi.

Trước tình trạng này, Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam đã ban hành Chỉ thị về tăng cường lãnh đạo công tác tuyên truyền, giáo dục, ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vùng đồng bào dân tộc thiểu số. UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án "Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2015- 2020". Đề án này được thực hiện tại 73 xã của 10 huyện có đồng bào dân tộc thiểu số. Để khi triển khai đi vào cuộc sống người dân miền núi; đề án phải chú trọng đến công tác truyền thông vào trong trường học nhằm đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao kiến thức đối với học sinh; phát huy hoạt động tuyên truyền, cung cấp thông tin, phổ biến pháp luật và vận động, tư vấn, hỗ trợ... để nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, giúp tăng cường khả năng tiếp cận thông tin cho đồng bào;...

Hướng dẫn về sức khỏe sinh sản vị thành niên cho học sinh.

Tại các huyện vùng cao Quảng Nam, công tác truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng, nhất là lứa tuổi vị thành niên để ngăn chặn, giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống được triển khai tích cực với nhiều hình thức, phù hợp với lứa tuổi các em học sinh như: Hội thi "Rung chuông vàng về sức khỏe sinh sản vị thành niên" của ngành DS-KHHGĐ H. Phước Sơn; giáo dục về chăm sóc, sức khỏe  sinh sản vị thành niên ở Nam Giang, Đông Giang, Bắc Trà My, Hiệp Đức... Bên cạnh sự nỗ lực của các cấp, các ngành; các địa phương miền núi Quảng Nam phát huy hiệu quả vai trò của các già làng, người có uy tín trong cộng đồng cùng tham gia công tác tuyên truyền, vận động nhằm đẩy lùi được tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn.

Thạch Hà