Mùa mưa bão đã đến nhưng hàng chục hộ dân ở bản Nam Tiến 2, xã Bảo Nam, huyện Kỳ Sơn (Nghệ An) phải sống trong lo âu, thấp thỏm trước nguy cơ sạt lở núi. Tình trạng này kéo dài từ sau đợt mưa lũ năm 2018 đến nay nhưng do thiếu kinh phí di dời nên những hộ dân này đành phải bám trụ lại, nguy cơ lở núi có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Bản Nam Tiến 2, xã Bảo Nam, huyện Kỳ Sơn đứng trước nguy cơ lở núi.

Không dám ngồi trong nhà khi trời mưa to

Những ngày qua, do ảnh hưởng của bão, vùng núi tỉnh Nghệ An xảy ra mưa to và rất to. Người dân bản Nam Tiến 2, xã Bảo Nam, huyện Kỳ Sơn phải thu dọn các vật dụng trong nhà sẵn sàng di dời về trường mầm non trong bản, phòng nguy cơ sạt lở núi.

Theo quan sát, có 4 vết nứt lớn kéo dài hàng trăm mét và chưa có dấu hiệu dừng lại, mặt đất có kết cấu kém, thiếu ổn định. Ngày mưa, những ngôi nhà bắt đầu phát ra tiếng kêu, khiến ai nấy đều lo lắng bởi nguy cơ sạt lở có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, vì thiếu kinh phí di dời nên từ 3 năm nay, 50 hộ dân sống tại bản Nam Tiến vẫn phải bám trụ, sống trong sợ hãi. “Những vết nứt trên núi ngày càng to dần và kéo dài, nhà tôi cũng xuất hiện vết nứt và sụt lún. Nhiều hôm chỉ mưa nhỏ thôi nhà cửa phát ra tiếng kêu, sợ lắm. Còn mưa to thì cả nhà phải di dời đến trường mầm non của bản ở tạm chứ không ai dám ở nhà”, ông Ven Phò Hợi, bản Nam Tiến 2, xã Bảo Nam, huyện Kỳ Sơn cho biết.

Được biết, bản Nam Tiến 2 có tổng cộng 50 hộ dân với 278 nhân khẩu. Trước nguy cơ sạt lở núi, đã có 11 hộ dân chủ động di dời về nơi ở an toàn, tuy nhiên hiện vẫn còn 39 hộ với hơn 200 nhân khẩu không có điều kiện di dời vẫn phải bám trụ và tiếp tục chờ đợi. Anh Xeo Phò Thuyên, Trưởng bản Nam Tiến 2 chia sẻ, bà con trong bản định cư ở đây cũng đã rất lâu. Năm 2018, sau đợt mưa lũ kéo dài thì người dân hoảng hốt khi phát hiện nhiều vết nứt lớn cắt ngang qua bản. Từ đó đến nay, cứ đến mùa mưa là các vết nứt lại nới rộng ra, khu vực bản cũng bắt đầu xuất hiện các mạch nước ngầm, nguy cơ xảy ra sạt lở cao. Mỗi lúc trời mưa to là dân phải di dời đến trường mầm non tá túc tạm. Riêng nhà sinh hoạt cộng đồng của bản đã sụt lún xuống gần 1m so với nền cũ và có nhiều vết nứt lớn. Lo sợ nguy cơ đổ sập nên bản quyết định đóng cửa để đảm bảo an toàn.

Không chỉ bị đe dọa bởi nguy cơ sạt lở núi, ở khu vực bản Nam Tiến 2 còn có trụ điện cao thế hiện đã nghiêng ngả có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào. Chính vì vậy, trong các buổi làm việc, người dân bản Nam Tiến 2 đều mong muốn chính quyền địa phương sớm có phương án di dời những hộ dân còn lại đến nơi ở mới.

Mong muốn được di dời

Theo kiểm tra, bản Nam Tiến 2 hiện có 4 vết nứt lớn cắt ngang qua bản, trong đó, vết nứt lớn nhất nằm ở lưng chừng núi dài từ đầu bản đến cuối bản. Các vết nứt còn lại có độ dài từ 100-200m, rộng từ 50cm-1m, sâu khoảng 40cm-2m.

Anh Moong Văn Chăn, Chủ tịch UBND xã Bảo Nam, huyện Kỳ Sơn cho biết, do tình trạng sạt lở nghiêm trọng nên người dân bản Nam Tiến 2 luôn sống trong thấp thỏm lo âu. Chính vì vậy, cứ trời mưa to là xã huy động lực lượng di dời bà con đến ở tạm tại trường mầm non trong bản. Tuy nhiên, đây chỉ là phương án tạm thời. Về lâu dài, chính quyền xã mong muốn và đề nghị chính quyền cấp trên sớm bố trí kinh phí xây dựng khu tái định cư để bà con được di dời đến nơi ở mới an toàn.

Ông Thò Bá Rê, Phó Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn cho biết, tình trạng sạt lở không chỉ xảy ra ở bản Nam Tiến 2, xã Bảo Nam mà toàn huyện còn có nhiều nơi xảy ra tình trạng tương tự. Huyện đã thành lập các đoàn kiểm tra đánh giá tình hình, lên phương án di dời nhưng do kinh phí địa phương hạn hẹp, việc di dời gặp nhiều khó khăn. Huyện đã có văn bản đề xuất gửi UBND tỉnh để có phương án xử lý nhưng hiện vẫn chưa được giải quyết. Trong thời gian chờ đợi cấp trên bố trí nguồn vốn xây dựng khu tái định cư, để đảm bảo tính mạng cho người dân, UBND huyện đã chỉ đạo các địa phương thường xuyên theo dõi tình hình mưa bão, nếu xảy ra mưa lớn kéo dài thì phải di dời người dân đến nơi an toàn.

Dương Hóa