Nhật Bản: Liên minh cầm quyền mất thế đa số tại Hạ viện
Liên minh cầm quyền Nhật Bản gồm đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công Minh đã chính thức mất thế đa số trong cuộc bầu cử Hạ viện ngày 27-10.
Liên minh cầm quyền chỉ giành được tổng cộng 215/465 ghế, không đạt được mục tiêu 233 ghế và thấp hơn nhiều so với mức 288 ghế trong nhiệm kỳ trước. Đây là kết quả tồi tệ nhất mà đảng LDP nhận được kể từ năm 2009. Trong khi đó, đảng Dân chủ Lập hiến (CDPJ) đối lập được đánh giá là thành công lớn khi giành tới 148 ghế, tăng thêm tới 50 ghế so với 98 ghế nhiệm kỳ trước. Đảng Dân chủ vì Nhân dân (DPP) cũng gặt hái thành công đáng kể trong đợt bầu cử lần này khi tăng thêm được 11 ghế so với nhiệm kỳ trước, từ 7 ghế lên tới 28 ghế. Đảng Đổi mới Nhật Bản (JIP) giành được 38 ghế, giảm 5 ghế so với nhiệm kỳ trước. Đảng Cộng sản Nhật Bản giành được 8 ghế, giảm so với 10 ghế nhiệm kỳ trước.
Cuộc tổng tuyển cử diễn ra sau khi Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru giải tán Hạ viện để tìm kiếm một nhiệm kỳ mới. Đây là cuộc bầu cử diễn ra nhanh nhất sau khi một thủ tướng mới nhậm chức kể từ khi Thế chiến II kết thúc. Kết quả này cho thấy cử tri đã thể hiện thái độ với đảng cầm quyền sau những bê bối gian lận tài chính và tình hình lạm phát nghiêm trọng. "Cuộc bầu cử này rất khó khăn đối với chúng tôi", Thủ tướng Shigeru Ishiba nói trên kênh TV Tokyo với vẻ mặt buồn. Thủ tướng Ishiba mô tả kết quả bầu cử là "khó khăn" và thừa nhận "LDP còn lâu mới đạt được sự thông cảm của công chúng" về vụ bê bối quỹ đen. Thủ tướng Ishiba cam kết cải tổ mạnh mẽ đảng Dân chủ Tự do (LDP), nhấn mạnh đảng cầm quyền phải "tái sinh". Ông tái khẳng định sẽ tiếp tục lãnh đạo Chính phủ để thúc đẩy các chính sách của liên minh.
Với kết quả này, đương kim Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru gần như không thể thực hiện lời hứa quan trọng là khởi xướng đề xuất sửa đổi Hiến pháp, vốn đòi hỏi phải có sự chấp thuận của đa số tại Hạ viện, đồng thời đặt ra một thách thức khó khăn cho ông trong bối cảnh đang tìm cách xây dựng lại LDP. Hãng thông tấn Kyodo của Nhật Bản đánh giá: "Việc Thủ tướng Ishiba đặt cược vào giải tán Hạ viện chỉ 8 ngày sau khi nhậm chức vào ngày 1-10 và kêu gọi một cuộc tổng tuyển cử đã phản tác dụng".
Ngày 28-10, Chủ tịch Ủy ban chiến lược bầu cử LDP Shinjiro Koizumi đã đệ đơn từ chức sau khi đảng này mất thế đa số tại Hạ viện. Ông Shinjiro Koizumi là con trai của cựu thủ tướng Koizumi Junichiro. Truyền thông Nhật Bản dẫn lời ông Koizumi Shinjiro cho hay, ông muốn "chịu trách nhiệm" về kết quả bầu cử của đảng.
Việc liên minh cầm quyền mất quyền kiểm soát đa số tại Hạ viện lần đầu tiên sau 15 năm có thể khiến họ buộc phải tìm kiếm sự ủng hộ từ bên ngoài để tiếp tục nắm quyền, dù là từ những nghị sĩ độc lập hay các đảng đối lập. Các chính trị gia dự đoán LDP có thể sẽ phải chọn lựa con đường tìm đối tác mới để liên minh cầm quyền hoặc quản lý Chính phủ như một liên minh cầm quyền thiểu số. Hãng tin Reuters nhận định, điều này buộc các đảng phải thương lượng để chia sẻ quyền lực, từ đó có thể dẫn đến bất ổn chính trị khi đất nước đối mặt với nhiều khó khăn kinh tế và tình hình an ninh căng thẳng ở Đông Á.
Một phiên họp đặc biệt của Quốc hội để bầu Thủ tướng sẽ được triệu tập trong vòng 30 ngày kể từ ngày bầu cử, theo quy định của Hiến pháp Nhật Bản.
AN BÌNH