Nhiều giải pháp giảm tải người nghiện trong cộng đồng

Thứ ba, 26/08/2014 08:45

* Bài 1: Gỡ vướng trong công tác quản lý người nghiện

(Cadn.com.vn) - Số người tái nghiện và số người nghiện mới đều có xu hướng tăng, nhưng khi cơ quan CA phát hiện, thử test cho kết quả dương tính với chất ma túy, các con nghiện lại không được thu gom như trước đây mà chỉ xử phạt hành chính rồi sau đó cho về. Đó chính là vướng mắc về công tác thu gom, đưa người nghiện ma túy đi cai nghiện tập trung hiện nay không chỉ tại TP Đà Nẵng mà còn diễn ra trên cả nước.

Quận Hải Châu được đánh giá là địa bàn có tội phạm về ma túy phức tạp nhất của TP Đà Nẵng. Trước thực trạng này, Quận ủy, UBND quận, CAQ và các cơ quan chức năng khác đã đưa ra nhiều biện pháp, cách thức để đấu tranh với tội phạm ma túy và số thu gom người nghiện trong cộng đồng. Đặc biệt, Nghị quyết 05 của Quận ủy Hải Châu về “Tập trung lãnh đạo công tác đấu tranh, phòng ngừa tệ nạn ma túy và tệ nạn cờ bạc” trên địa bàn là một luồng sinh khí mới, giúp công tác đấu tranh với các loại tội phạm- trong đó có tội phạm ma túy- ngày càng có hiệu quả. Tuy nhiên, những vướng mắc của các quy định về xử lý hành chính đối với người nghiện theo Luật Xử lý hành chính mới đã gây ra không ít khó khăn đối với công tác xử lý người nghiện hiện nay.

Theo thống kê, từ năm 2012 đến nay, toàn quận đã phát hiện, tiếp nhận thụ lý 47 vụ với 59 đối tượng về tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy. Đã khởi tố 43 vụ với 54 bị can. Xác lập và triệt phá thành công 12 chuyên án về ma túy. CA các phường và CAQ đã tiến hành thử test 3.032 trường hợp, phát hiện 745 người dương tính với chất ma túy, trong đó có 361 người trên địa bàn quận, số nghiện mới là 193 người, tái nghiện là 168 người. Qua phân tích, đối chiếu số liệu cho thấy, tình hình ma túy ngày càng phức tạp, số nghiện mới và tái nghiện ở mức cao.

Đáng lưu ý nhất là tháng 7-2014 (từ tháng 1 đến tháng 7) số nghiện mới và tái nghiện đã cao hơn năm 2012 và 2013. Trong đó nguyên nhân chủ yếu là do phần lớn người nghiện không có công ăn việc làm hoặc việc làm không ổn định, nhận thức còn hạn chế, việc quản lý sau cai và hỗ trợ người sau cai chưa được hiệu quả. Hoạt động của số đối tượng mua bán trái phép chất ma túy ngày càng tinh vi, có tổ chức chặt chẽ và sử dụng phương tiện thông tin hiện đại nên gây khó khăn cho công tác đấu tranh, xử lý.

UBND Q. Hải Châu (Đà Nẵng) chi tiền hỗ trợ cho người nghiện tự nguyện cai nghiện trên địa bàn.

Trung tá Trần Khánh, Phó trưởng CAP Thạch Thang (Q. Hải Châu) phân tích, theo quy định của Luật Xử lý hành chính mới thì quy trình thu gom người nghiện chặt chẽ hơn nhằm đảm bảo các quyền lợi của họ. Đây là một trong những biện pháp nâng cao quyền con người nhưng từ đó cũng dẫn đến nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác thu gom người nghiện trên địa bàn hiện nay. Trước đây khi cơ quan CA phát hiện người nghiện nếu thử test dương tính với ma túy (hàng đá) lần thứ nhất thì ra quyết định xử lý hành chính, lần thứ 2 thì lập hồ sơ thu gom. Đối với người nghiện heroin thì chỉ cần phát hiện là lập hồ sơ thu gom.

Trong khi đó, theo quy định mới thì phải tiến hành xử phạt hành chính, sau đó nếu phát hiện tái nghiện thì lập hồ sơ giáo dục tại xã, phường, thị trấn theo Nghị định 111 của Chính phủ. Trong thời hạn 3 tháng, nếu tiếp tục phát hiện tái nghiện thì lập hồ sơ đưa vào Trung tâm cai nghiện tập trung, tuy nhiên cũng phải trải qua nhiều công đoạn tiếp theo. Nếu xét thấy có đầy đủ điều kiện, Tòa án sẽ ra quyết định cai nghiện bắt buộc và người nghiện trong quyết định có nghĩa vụ chấp hành.

Tuy nhiên, điều khó nữa là mặc dù Luật Xử lý vi phạm hành chính mới đã có hiệu lực từ ngày 1-1-2014 đến nay nhưng hiện vẫn chưa có hệ thống biểu mẫu cũng như các văn bản hướng dẫn thực hiện nên CAP cũng không thể thực hiện được. Khi phát hiện người nghiện, CAP chỉ lập hồ sơ xử phạt hành chính rồi cho... về. Đây là khó khăn chung trong công tác thu gom người nghiện hiện nay, vì vậy con nghiện ngày càng “nhờn” thuốc nên cần sớm có hướng dẫn để thực hiện.

Một tiết mục văn nghệ về phòng chống ma túy.

Cùng nhận định, ông Trần Minh Đường, Phó Chủ tịch UBND P. Thanh Bình cho rằng, số con nghiện trên địa bàn không nhiều tuy nhiên công tác quản lý cũng gặp nhiều khó khăn. Cụ thể như đối với số người sau cai khi trở về địa phương, UBND phường mà trực tiếp là cán bộ phòng chống tệ nạn sẽ đến gặp trực tiếp, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng để tư vấn, tìm việc làm giúp, tạo điều kiện xét vay vốn làm ăn... Tuy nhiên, nhiều người vẫn ngần ngại nên ngay cả khâu tiếp xúc được với họ cũng đã là một vấn đề. Theo số liệu của UBND Q. Hải Châu, từ năm 2012 đến nay, đã hỗ trợ, giúp đỡ người nghiện sau cai với tổng số tiền 450 triệu đồng, hỗ trợ vốn vay và giới thiệu việc làm cho 20 người sau cai. Đây là con số còn khiêm tốn so với số người nghiện và sau cai trên địa bàn hiện nay.

Để kiểm soát số người nghiện trên địa bàn, CA các phường và CAQ Hải Châu thường xuyên tiến hành kiểm danh kiểm duyệt, gọi thử test, nhắc nhở và cho người nghiện ký cam kết không tái phạm nhưng một số trường hợp vẫn không chịu thực hiện, gây phức tạp cho tình hình ANTT trên địa bàn. Đại tá Võ Tương, Trưởng CAQ Hải Châu, Phó trưởng Ban Thường trực Ban chỉ đạo 138 Q. Hải Châu cho biết, để đấu tranh với tội phạm ma túy và thực hiện công tác thu gom người nghiện, Quận ủy chỉ đạo các đơn vị tiếp tục bám sát các giải pháp đề ra trong Nghị quyết 05 của Quận ủy, gắn với những giải pháp đề ra trong Kế hoạch 92 của Quận ủy về thực hiện Kết luận số 95 của Ban Bí thư để chỉ đạo triển khai hiệu quả.

Trong đó chú trọng các biện pháp tuyên truyền, vận động phù hợp với từng lứa tuổi. Tập trung tuyên truyền sâu rộng về tác hại của ma túy “đá” để người dân, nhất là thanh thiếu niên có ý thức phòng tránh. Đưa công tác xây dựng phường, đoàn thể, cơ quan, xí nghiệp, trường học... không có tệ nạn ma túy, cờ bạc thành tiêu chí bắt buộc hàng năm. Tiếp tục triển khai dự án “Xây dựng xã, phường không có tệ nạn ma túy” của TP trên địa bàn quận... cũng như tăng cường quản lý các lĩnh vực kinh doanh dịch vụ nhạy cảm như vũ trường, quán bar, karaoke, khách sạn, nhà nghỉ... để kiểm soát ma túy.

Ngày 20-8 vừa qua, Thành ủy, UBND TP Đà Nẵng đã tổ chức hội nghị đánh giá kết quả công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm ma túy 8 tháng đầu năm. Tại Hội nghị này nhiều ý kiến đã đưa ra bàn luận, trong đó Bí thư Thành ủy Trần Thọ nhấn mạnh công thức “1 giảm 18 tăng” trong công tác đấu tranh với tội phạm ma túy và thu gom người nghiện hiện nay. Song song với đó, Đà Nẵng cũng sẽ ban hành quy chế tạm thời về lập hồ sơ tổ chức đưa người nghiện đi cai. Hy vọng với những giải pháp đồng bộ này, tội phạm ma túy và số người nghiện trong cộng đồng thời gian tới sẽ có xu hướng giảm.

Nguyễn Tuấn
(còn nữa)